Eining - 01.06.1963, Blaðsíða 6

6
EINING
Hinn ungi afbrotalýður
Umrœðuefni ríkisstjórna og á alpjóðavettvangi
., A f ávöxtunum skuluð þér þekkja
þá“. Þetta hefur jafnan þótt sí-
gild setning og er hún oft á vörum
manna. Hið sama er að segja um þessa:
„Það sem maðurinn sáir, það mun hann
og uppskera“.
Afbrota- og glæpafaraldur meðal
ungu kynslóðarinnar er orðið alvarlegt
vandamál margra þjóða. Ríkisstjórnir
láta það til sín taka, og svo er einnig
um Sameinuðu þjóðirnar.
Hvers vegna hegða æskumenn sér
svo illa? Upp úr hvaða jarðvegi eru
þeir runnir? Hvaða uppeldi hafa þeir
fengið? Hvaða leiðsögn hafa foreldrar,
skólar og bókmenntir veitt ? Hefur upp-
skeran á þessu sviði ekki orðið sam-
kvæmt því, sem til var sáð? Þekkist
ekki menning eldri kynslóðarinnar af
ávöxtum hennar — ungu kynslóðinni?
„Sá hefur meiri synd, sem ofurseldi
mig þér“, sagði meistarinn.
Æskumenn eru sekir, en meiri er þó
sekt þeirrar kynslóðar, sem ofurseldi
æskulýðinn siðferðilega sjúku aldarfari.
En hvað skal svo til ráða? Tekst að
uppræta illgresið? Tekst að snúa ung-
um afbrotamönnum inn á veg dyggða
og löghlýðni? Hvaða kraftar eru þess
megnugir ?
Enginn vandi er að spyrja þannig,
mikill vandi að svara, og sennilega rétt-
ast að svara ekki, heldur leggja þessar
alvarlegu spurningar upp í hug hvers
manns, honum til alvarlegra hugleið-
inga.
Tvisvar hafa verið haldnar ráðstefn-
ur á vegum Sameinuðu þjóðanna til
þess að ræða glæpavandamálið. Fyrri
ráðstefnan var í Genf árið 1955. Hin
seinni í London í ágúst 1960. Þar komu
saman réttarsérfræðingar, lögreglu-
þjónar og löggæzlumenn, fangaverðir,
lögfræðingar, dómarar, starfsmenn fé-
lagsmálaþjónustu frá 50 löndum. Eitt
af aðalumræðuefnunum voru afbrot og
glæpir ungmenna víðs vegar um heim.
Hvernig þessu sé háttað og hvers kon-
ar ráðstafanir þjóðir geri til þess að
verjast þessum ófögnuði.
Fréttir hefur undirritaður ekki feng-
ið af þessu þingi, en ætlunarverk þess
nægir til að sýna umfang og alvöru
vandamálsins. Þá skýrðu blaðafregnir
frá því haustið 1960, að afbrotafarald-
ur ungmenna yrði til umræðu og með-
ferðar í þremur ráðuneytum norsku rík-
isstjórnarinnar, og norsk blöð birtu
furðulegar fréttir um ástandið í ýmsum
löndum. I geysiáberandi yfirskrift voru
þessar setningar í sænsku dagblaði:
„Ein milljón barna fyrir dómstólana.
Sænskt vandamál: Kynferóisafbrot,
áfengi, eiturvörur“.
Færi fram eins og nú horfir í Banda-
ríkjunum, mundi ein milljón barna
koma þar fyrir rétt árið 1965. I einu
blaðinu segir, að glæpir og afbrot ung-
menna hafi mjög aukizt í mörgum
löndum árin 1958 og 1959. Aðeins í
New York borg hafi morðum og ásett-
um manndárpum af völdum ungmenna
á aldrinum 16—20 ára fjölgað um 36,7
af hundraði á þessum árum. Og árið
1958 voru 32,1 af hundraði slíkra glæpa
í London framin af börnum og ungl-
ingum á aldrinum 8—20 ára. f Svíþjóð
hafa kynferðisafbrot og þjófnaður ver-
ið sex sinnum fleiri meðal ungmenna
en fullorðinna síðustu árin. Nefnd eru
nokkur fjarlæg lönd, svo sem Indland,
Burma, Pakistan, Vietnam, Filippseyj-
ar, Nigería, Eþiópía, þá Mið-Ameríka
og Afríka sunnan Sahara, sem öll stríði
við þetta sama vandamál. Betra er
ástandið sagt í Frakklandi, Spáni,
ftalíu, Argentínu, Sviss, Belgíu og
Canada.
f Bankok, höfuðstað Thailands, fjölg-
aði afbrotum og glæpum um 230% á
fáum árum úr 42.276 í 139.618. I Japan
fjölgaði afbrotum ungmenna um 20 af
hundraði á árunum 1950—1957, í
Kóreu 1956 og 1957 um 42 af hundraði.
Rannsókn meðal háskólastúdenta
bæði í Osló og Uppsölum varðandi alls
konar minniháttar afbrot, svo sem ölv-
un við akstur, smáþjófnað, ósiðsemi og
fleira, leiddi í ljós heldur leiðinlega út-
komu.
Ekki er langt síðan að birtur var í
blaðinu Einingu alllangur og ískyggi-
legur listi um afbrot ungmenna. Næst-
um allt var það tekið úr fréttum ís-
lenzkra dagblaða allra síðustu árin, og
lítið hefur skipt um til batnaðar síðan.
Sumarið 1960 birti Tíminn frétt með
svofelldri yfirskrift: „Jj6 innbrot á 7
mánuðum“. Aðallega voru þarna þrír
ungir menn að verki, tveir tvítugir og
einn 23 ára. „Stolnar fjárupphæðir
voru samtals næstum 100 þúsund krón-
ur“.
„Fimm piltar stela 30 þús. kr.“ var
sagt í Morgunblaðinu 16. ágúst 1960.
Piltarnir voru á aldrinum 15—18 ára.
Er hér ekki þörf á að lengja þenna
lista. Það er sama sagan og annarra
þjóða, vandamál almennings, ríkis-
stjórna og alþjóðasamtaka.
Mjög oft er áfengisneyzla samfara
þessum afbrotum. Sænska fræði- og
vísindaritið Alkoholfrágan flytur all-
ýtarlega ritgerð um rannsókn, sem
kennaraskólakennarinn Stig Bernes
framkvæmdi í Kalmar í Svíþjóð, til
þess að komast að raun um, hver væru
kynni æskumanna, og þá sérstaklega
námsfólks, af áfengisneyzlu. Bæði
barnaverndarnefnd og skólastjórnin
Vígður biríd.in.clism.arLnaskó[i
í Danmörku
Einn merkasti viðburður í sögu bindindismanna í Danmörku er sá,
að 25. maí sl. var vígður þar glæsilegur skóli bindindismanna, búinn
miklum og góðum húsakosti, og hefur skólanum verið valinn sérlega
fallegur staður í miðju Jótlandi. Bindindisheit er ekki sett sem skilyrði
námsdvalar í skólanum, en þar á æskulýður, hvaðan sem er á Norður-
löndum og jafnvel víðar að, að geta notið góðrar fræðslu um bindindi
og áfengismál. Skólastjórinn, Verner Jensen og frú hans er valið fólk
á bezta aldri, veraldarvant, velmenntað og þjálfað í margvíslegum fé-
lagsstörfum og menningarmálum. Frá þessu og skólanum var sagt nokk-
uð ítarlega í maíblaði Einingar 1962 og verður því ekki endurtekið hér.
Áreiðanlega er Einingu óhætt að færa dönskum bindindismönnum
alúðar heillaóskir frá samherjum þeirra í íslandi, í sambandi við vígslu
þessa skóla. Vonandi eiga íslenzk ungmenni eftir að kynnast honum.
Ritstjóri blaðsins hefur átt marga ánægjustund meðal bindindismanna
í Danmörku, bæði á bindindisþingum og endranær, og færir þeim beztu
heillaóskir. „. _
Fetur bigurosson.