Freyr - 01.04.1904, Side 6

30
FREYR
veðri eða strengirnir linast af öðrum orsökum
gengur vírinn, hvað lítið sem við hann er
komið, upp og niður & teinunum, því að ekk-
ert er viðhaldið, og sauðféð kemst í gegnum
girðinguna jafnvel þótt strengirnir væru hafð-
ir euu fleiri en lögin ákveða. Auðvitað má
festa strengina við teinana með vír, en það
vill lika losna þegar frá líður, nema að gjörð-
ar séu skorur í teinana fyrir hvern streng, en
það er bæði mikið verk, og svo endast þeir
þá ver én ella — ryðga fyr. Eg álít því að
sívölu teinarnir séu alls ekki notandi til girðinga.
I staðinn fyrir teinana á að nota hentuga
girðingastólpa.
I vetur hefi eg spurt mig fyrir á Bret-
landi uin, hvort ekki væri hægt að fá hentuga
girðingastólpa handa oss, svo ódýra, að von
væri um að þeir gætu orðið að almennum not-
um. í því skyni sendi eg uppdrátt af stólpa
eins og eg áleit oss þá haganlegasta, og fékk
með miðsvetrarferðinni stólpa til sýnis af líkri
gerð og eg hafði óskað eftir. Stólpinn er
úr deigu járni 54" á lengd, T myudaður (þver-
skorinn), 1" á hvern veg, þykt járnsins 1js"
og vigtin 3,85 pd. Ætlast er til að stólpinn
gangi 18—19" i jörðu, og að strengir séu 4,
88/4" á millum hvers, og neðsti strengurinn 7
—8" frá jörðu. Stólpinn er með 4 götum fyr-
ir þar til gjörða kengi, sem fýlgja með, til þess
að festa strengjunum við stólpana. Vanalega
eru stólparnir hafðir hikaðir (ineð þar til gjörðu
hiki), og kostar þá smálestin(o: 527 stólpar) 281,48
kr. flutt um borð í Leith, eða hver stólpi 53 aura.
Sé reiknað 13°/0 i umboðslaun, flutningsgjald,
uppskipun og burðargjald undir peninga, sem
er vel í lagt, kostar hver stólpi fluttur á land
á hverri höfn sem strandferðaskipin koma á,
60 au., og þriðungi meira ef þeir eru galvaní-
seraðir.
Ef teknar eru margar smálestir í einu
fæst nokkur afsláttur.
Grirðing með þessum stólpum með 4 faðma
millibili, sem að ininni hyggju er miklu betri
en girðing eftir gaddavírslögunum, kostar þá
um tún af sömu stærð og lögun og í áður
nefndu dæmi, sem hér segir:
ir, á 20 au. faðm. . . . kr. 138,00
2. Bikaðir girðingastólpar með 4 f.
millibili á 60 au...................96,00
3. Hornstólpar 4 og máttarstólpar 8
á 3,50 kr...........................42,00
4. Umbúningur í tvö hlið, 25 kr. í
hvort...............................50,00
Samtals kr. 326,00
Af þessari girðingu kostar því faðmurinn
að eins 47 au. eða rúmlega einura íjórða mitina
en af girðingu samkvæmt gaddavírslögunum.
Eg býst við að sumir muni segja, þrátt
fyrir þær skýringar, sem þegar eru gefuar,
að oflítið sé að hafa 4 strengi. Úr vegi er
því ekki að minna á, að í Astralíu og Nýja-
Sjálaudi þar sem meira er girt með gaddavír en í
nokkru öðru landi, og aðallega fyrir sauðfé,
eru venjulega hafðir að eins 4 strengir.
IV.
Eg þykist hér að framaD hafa athugað
allrækilega beina kostnaðinn fyrir landsjóð og
bændur, sem t.úngirðingalögin hafa í för með
sér. Obeini kostnaðurinn, sem af lögunum
leiðir fýrir landssjóð, verður án efa mikill, en
um hann er ekki hægt að gjöra sér greinilega
hugmynd íýrirfram. Kostnað 'þann, sem lögin
leggja á sýslusjóðina, verð eg þar á móti að
minnast á, því að hann verður mjög mikill, og
miklu meiri en flestir gjöra sér í hugarlund.
Til þess að gjöra mönnum sem ljósast,
hverskonar útgjöld og hvað mikil hér er urn
að ræða, vil eg taka ákveðið dæmi — Húna-
vatnssýslu. I sýslunni eru samkvæmt jarða-
matsbókinni 409 jarðir, og eg gjöri ráð fyrir
að túnin á þeim öllum verði girt á næstu 5
árum, eða þeim tíma, sem lánsheimildin gildir.
Útgjöldin fyrir sýslusjóð verða þá:
kr.
1. Mælingamaður í 204 daga, 3,00
kr. á dag....................612,00
2. Skoðunar- og matsmaður í 102
daga, 3,00 kr. á dag .... 306,00
3. Móttöku- og afhendingamenn í 140
daga, 3,00 kr. á dag .... 420,00
4. Uppskipunarkostnaður........... 736,00
Samtals 2074,00
eða á ári kr. 414,80
1. Galvaníseraður gaddavír, 4 streng-