Ljósmæðrablaðið - 01.04.1966, Blaðsíða 4

28
LJÓSMÆÐRABLAÐIÐ
öðrum orðum stuðla að því að sjónin megi þroskast á
eðlilegan hátt.
Þetta er yfirgripsmikið efni og margbrotið og verður
því óhjákvæmilega að stikla á stóru í stuttu erindi.
Öllum er okkur kunnugt, að við höfum tvö augu og að
samstarfið milli þeirra er náið. Það er svo náið, að frá
starfrænu (funcitional) sjónarmiði starfa þau sem ein
heild — eitt auga — (cyclops). I vitundinni er það stað-
sett í miðju enni — eða þannig boð berast til heilans frá
augunum, að um er að ræða skynjun frá einu auga. Manni
kemur ósjálfrátt í hug eineygðu risarnir — cyclopes —
sem Homer meðal annarra segir frá í grískum ritum. En
þetta um cyclopes Homers er útúrdúr, þó ekki væri ófróð-
legt að skyggnast eitthvað bak við frásögnina að hug-
myndinni um þá.
Svo horfið sé aftur að okkar cyclops, þá er það svo, að
enda þótt ljósgeislarnir brotni og mynd framkallist í hvoru
auga — á hvorri sjónhimnu — fyrir sig, er heilinn þess
megnugur að fella þessar tvær myndir saman í eina —
þar sem við greinum form, liti og innbyrðis afstöðu þess,
sem við sjáum í umhverfinu hvers til annars — það er við
höfum dýptarskyn í myndinni.
Til þess að ná þessari fullkomnun þarf vissum skilyrð-
um að vera fullnægt. — Geislarnir, sem framkalla mynd-
ina þurfa að falla á ákveðna staði á hvorri sjónhimnu,
sem frá náttúrunnar hendi svara hvor til annars. — Það
er líkt og í heilanum væri hvor sjónhimna felld yfir hina
þannig að samsvarandi staðir féllu hver yfir annan. Sé
þessu þannig varið, að ljósgeislarnir falli á þessa sam-
svarandi staði og augun séu að öðru leyti eðlileg höfum
við fullkomna sjón þar sem við sjáum hlutina í litum og
dýpt.
Það er hlutverk augnvöðvanna, þeirra ytri sem kallaðir
eru að hreyfa augun þannig að myndin mótast á sam-
svarandi stöðum á hvorri sjónhimnu — um leið og innri