Ljósmæðrablaðið - 01.04.1966, Blaðsíða 7

LJÓSMÆÐRABLAÐIÐ
31
þroskast hinsvegar misfljótt. Þannig er það, að barn get-
ur tiltölulega fljótt beint augunum að nálægum hlutum,
en getur þá ekki séð þessa hluti greinilega. Þetta þýðir
það, að hreyfingar augnanna og viðleitnin til að sjá
greinilega nærri sér þroskast ekki jafnfljótt, en það er
hinsvegar nauðsynlegt að þessir tveir þættir mótist í inn-
byrðis samræmi, því ef röskun verður á — er tilhneiging
til að augun missi jafnvægi — eða barnið verði rangeygt.
Það er fyrst og fremst milli 2 og 3 ára aldurs eða þar
um bil, að þessi samræming er að ná fótfestu og mótast.
Þá hefur sjónskerpan aukizt verulega og þá er augnvöðv-
inn inni í auganu, sem mótar augasteininn þannig að
hlutir nærri manni geta sést vel, það mikið þroskaður að
hann fer að láta til sín taka. Það er því á þessu aldurs-
skeiði sem nokkur hætta er á, að röskun á samræmi þess-
ara þátta geti orðið. Forráðamenn barna þurfa því að
vera vel á verði og huga að því hvort börn hafi á þessum
árum nokkra tilhneigingu til að vera rangeygð og láta þá
athuga augun sem fyrst. Því ef augun hætta að starfa
saman — og það gera þau um leið og aukun skekkjast —
er ekki lengur um sjón með báðum augum (visio binocul-
aris) að ræða með þeim afleiðingum, sem það hefur í för
með sér. En það er, að skilyrum fyrir þroska eðlilegrar
sjónar er ekki fullnægt.
Og hér er það sem heilsugæzlan í sambandi við sjón-
ina á fyrstu aldursárunum getur látið til sín taka.
Ef augun hætta að starfa saman — barnið verður
rangeygt — hefur það margvíslegar afleiðingar í för með
sér.
Flestum ber saman um, að sálfræðilega séð, sé það visst
andlegt áfall fyrir barnið að vera rangeygt — og þannig
frábrugðið öðrum börnum. Margir leggja mikla áherzlu á
þetta atriði og álíta, að þó ekki væri nema fyrir það —
þyrfti að rétta augun sem allra fyrst og helzt fyrir skóla-