Freyr - 01.03.1907, Síða 5
EREYR.
afskektir að þeir naumast geta með bygð tal-.
ist. Yæru þar eigi hlunnindi mikil (einkum-
á Dröngum) selveiði, dúntekja og viðarreki,
mundu þeir fyrir löngu vera lagðir í eyði.
Haglendi er ágætt í Yikursveit, víðáttu-
mikið og kjarngott. Útheysslægjur eru víða
góðar, en vetrarríki mikið, einkum í ísárum,
þegar ekki næst til fjöruheitar, sem annars er
til mikils léttis á mörgum jörðum.
Flest tún eru lítil og jarðabætur litlar,
enda ekki við öðru að búast í sveit, þar sem
fiestir bændur eru með annan fótinn á sjónum
og auk þess sumarið stutt, og því lítill timi til
jarðabóta, einkum í ísárum. Fjögur tún í
hreppnum eru þó algirt, og fjárbæli (nátthagar) al-
menn, eins og yfir höfuð í Strandasýslu.
Haíísinn er versti óvinur Víkursveitar óg
þoka dóttir hans. Sé hafís nokkurstaðar við
land, bregst varia að hann komi á Húnaflóa,
reki jnn með Ströndum og fylli hvern vog og
vík. Verstar eru þó sumarþokurnar einkum í
júlí og ágúst. JÞær geta, sérstaklega þegar
hafísinn er nærri landi, haldist samfleytt í
fleiri vikur, svo aldrei sjáist til sólar. Hey
hrekjast því oft mjög, einkurn töður. I sumar
sem leið náðust þær t. d. ekki fyr en seint í
ágúst, og þá stórskemdar. Engar verulegar til-
raunir hafa þó verið gjörðar með súrhey eða
sætheysgjörð, og er ilt til þess að vita, þar
sem slægjur eru viða nógár, og allar skepnur
væuar.
Seinustu 20 árin hafa víða verið bygðir
reisulegir torfbæir. Sá galli er þó á, að þeir
eru ójárnvarðir, en í öðru eins illviðraplássi og
Yikursveit er, ætti ekkert hús að byggja nema
undir járnþaki. Bezt er áð tyrfa utanyfir járn-
ið, einkum þar sem veðrasamt er, og ætti að
bika það fyrst beggjavegna með koltjöru.
Skeþnur eru í færra lagi í Strandasýslu,
en vænar. Sauðfé mun vera þar jafn vænna
en í nokkurri annari sýslu landsÍDS.
I Strandasýslu er fé ekki vigtað alment
á fæti, og er mér því ekki vel kunnugt um
lifandaþuDga þess. Veturgamalt fó mun vera
100—130 pd., meðalþyngd líklega umllOpd.,
og er þó svo að segja alstaðar fært í'rá. Kví-
ær flestar vigta yfir 100 pd. Væuleiki fjár er
2&
mjög misjafn eftir érferði, einkum í norðursýsl-
unni. — Jafnvænt mun féð vera í Kirkjubóls-
hreppi og Bæjarhreppi, en lakast i Kaldrana-
hreppi.
Eg set hér nokkur dæmi um punga á
sauðfé, og eru þau öll írá bændum, er fremur
hafa orð á sér fyrir vænt fé.
Finnur Jónsson bóndi á Kjörseyri fargaði
fyrir nokkrum árum rúmum 30 gendingum, ó-
völdum, og vógu þeir 115 pd. að meðaltali-
Ragúel Olafsson í Guðlaugsvík seldi haustið
1903 rúman helming af veturgamla fénu (30—
40), það vænsta aí geldingunum og rýrustu
gimbrarnar, og vó það að m. t. 117 pd.,
léttasta gimbrin 106 pd. og þyngsti geldingur-
inn 134 pd. Bæði Finnur og Ragúel færa frá.
Haustið áður átti Ragúel tvílembda á, er gekk
með dilk, og vó hún 137 pd. og dilkarnir
75 og 80 pd.
Jósep Jónsson á Melum lætur gaDga með1
dilk, og vega vænstu dilkarnir um og yíir 100'
pd. I íjrra. haust átti hann veturgamla gimb-
ur, er vó 138 pd.
SigurðurMagnússon í Broddanesi slátraði í
fyrra haust 8 veturgömlum hrútum. Þeir voru
ekki vigtaðir lifandi en meðalvigt þeirra á
blóðvelli var: 63 pd. kjöt, ll1/* pd. mör og
gærur 14 pd. Þyngsti kroppurinu vó 73 pd.
og gæran af þeim hrút vel þur 17 pd. Hrút-
arnir voru hafðir í ey, nokkrar vikur eftir að
þeir komu af fjalli, og hafa óefað batnað nokk-
uð við það.
Hustið 1904 átti Jón bóndi í Tröllatungu
5 veturgamla hrúta, og vógu þeir frá 136—
151 pd., meðalþyngd 142 pd. 1 fyrra haust
cigtaði hann 10 dilka, og voru þeir 70—98 pd.,
meðalþyngd 831/,, pd. Sama haustið vigtaði
hanti 10 fráfærnalömb og var meðalþyngd þeirra.
76 pd., léttast 72 pd., þyngst 82 pd.
Halldór Jónssou bóudi i Miðdalsgröf skar
í fýrra haust 9 hrúta veturgamla, og var með-
alþyngd þeirra á blóðvelli: kjöt 55 pd., mör 8
pd. og gærur 11 pd. Haustið áður skar hann
6 hrúta veturgamla og var meðalþyngd kjöts
57 pd., mörs 8 pd. og uliin rúm 6 pd.
A Tindi í Miðdai hjá ísleifi oddvita Jóns-
syni vega kvíærnar 100—120 pd., og hrút-
lömbin (hagfæringar) 80— 90 pd. Kjötið af