Freyr - 01.09.1926, Blaðsíða 11

FRE YR
79
inum, að gómfyllan hafi flosnað öll frá
beini og dottið sundur. Af fjórum lömb-
um, sem hér hafa farist úr þessari veiki,
hafa tvö verið búin að fá þessa spillingu
i góminn. Lömbin, sem eg veit um með
þessa veiki, hafa öll verið undan ágætum
ám á besta aldri. Hafa allar ærnar, sem
þau voru undan verið prýðisvel fóðraðar
og með lömbin hafa þær gengið á þurri
jörð og hin mesta sæld og framför verið
i lömbunum áður en þau veiktust. Lömb-
in hafa flest verið einlembingar og ýmist
hrútar eða gimbrar.
Lœkningatilraunir.
Um það Ieyti, sem ær voru reknar á
fjall í fyrravor, var veiki þessi að byrja
í tveimur úrvals-lambhrútum hér. Símaði
eg þá til dýralæknis Magnúsar Einarson-
ar. Lýsti eg veiki þessari við hann. Vissi
þá ekki að hún kæmi nema í klaufir. Við
spillinguna i munninum varð eg ekki var
fyr en síðar. Þá heyrðist mér á dýralækni
sem hann þekti vel þessa veiki. Sagði
hann ég myndi geta læknað lömbin með
»joði« og réði mér að bera það vandlega
á þau. Ég fylgdi þessum læknisráðum
dyggilega nokkra daga. En það kom strax
i Ijós að »joðið« var áhrifalaust að öðru
en því, að auka á kvalir lambanna. Engu
hefir dýralæknirinn kostað til, að upplýs-
ast frekar um þessa veiki hér; en með
linum þessum get eg látið hann vita að
veikin læknast ekki með »joði«.
Tilgátar um veikina og tilraunir til
upplýsinga.
Ég lýsti þessari veiki einhvern tíma við
Pál Zóphóníasson skólastjóra á Hólum.
Hann hafði þá hvergi heyrt hennar getið.
En Páll lætur ekki slikt, sem vind um
eyrun þjóta, án þess að leita að upplýs-
ingum. Hann skrifar mér frá Kaupmanna-
höfn í vetur og meðal annars minnist
hann á þessa veiki. Hann getur þess til,
að hér sé um sama sjúkdóm að ræða og
í Skotlandi þekkist i unglömbum og nefn-
ist þar »Örf« eða líka Black Muzzle.
Nú þráir Páll að fá að vita um það
hvert tilgáta hans er rétt. Hefir hann beð-
ið Porstein son minn, sem dvaldi fyrir
nokkrum árum í Skotlandi, að skrifa nú
þangað og leita eftir upplýsingum um
þessa veiki. Porsteinn hefir nú orðið við
tilmælum Páls og skrifað ritstjóra búnað-
arblaðsins »Skotski bóndinn« og beðið
hann að leita upplýsinga um veiki þá,
sem Páll minnist á. Enn fremur biður
hann um svör við ýmsum spurningum
þar að lútandi.
Fái Þorsteinn nokkur svör, sem á er
að græða, verða Freyr send þau til birt-
ingar.
Um uppruna og útbreiðslu veikinnar
veit ég það eilt, að nú fyrir sex árum
varð hennar fyrst vart á Hamri í Pverár-
hlíð. Par hefir hún endurtekist i fjögur
vor, þó með eins árs millibili. Par hafa
nú drepist úr henni ellefu lömb. Þorsteinn
bóndi á Hamri leitaði ráða dýralæknis og
fékk þar hin sömu ráð og ég. En það
kom fyrir ekkert. Lömbin fóru að síðustu
að skriða á hnjánum og urðu þar skinn-
laus. Ekki segjast þeir Hamarsfeðgar hafa
veitt því athygli, að veikin komi í munn
lambanna, en telja það samt vel geti ver-
ið. Munn þeirra hafa þeir ekki athugað.
Við þessa veiki hefir nú orðið vart á
sex bæjum, sem mér er kunnugt. Veit ég
til þess, að úr henni hafa drepist milli 20
og 30 lömb. Ekkert lamb hefir tekist að
íækna, sem veikst hefir af þessum sjúk-
dómi hér. Alt bendir til þess, að lömbin
veikist á vissu aldursskeiði. Flest hafa þau
verið frá 4—6 vikna er þau hafa tekið
veikina. Ekki hafa orðið lakari heimtir á
á haustin frá þeim bæjum, sem veikin er
komin á og ekki veit eg til þess, að henn-