Freyr - 01.09.1926, Blaðsíða 19
FRE YR
87
Norðmenn skilja hverja þýðingu ræktunin
hefir og þess vegna styðja þeir hana. Af
fé því sem ríkissjóður Norðmanna leggur
til búnaðar, er talið að mest gagn geri
styrkur sá, sem veittur er til ræktunar.
Á eyjunum höfðu margir bændur rækt-
að */2—1 dagsl. á árinu. Oftast var þetta
í mýrum, sem höfðu verið ræstar, á öðr-
um stöðum á mjög grýttu landi, og sum-
staðar þurfti að flytja og breiða jarðveg
yfir klappirnar.
Um fyrirkomulag styrkveitinga til ný-
yrkju í Noregi mun Freyr nánar geta síðar.
Sigurður Sigurðsson.
JEnu um Landnám.
Þess er áður getið hér í blaðinu að síð-
asta Alþing synjaði félaginu Landnám um
styrk. Sótti þá fél. um 1000 króna styrk á
þessu ári til Búnaðarfélags íslands, en það
hefir líka neitað og ber fyrir að Búnaðar-
þingið hafi ekki á síðustu fjárhagsáætlun
gert ráð fyrir þessari fjárveitingu árið 1926.
Nú skal þess getið að Búnaðarfél. íslands
veitti félaginu Landnám 1000 króna styrk
1924 án þess að þá kæmi til áætlun Bún-
aðarþingsins. En árið 1925 fékk félagið
Landnám enn þúsund krónur frá Búnfl.
íslands, samkvæmt áætlun Búnaðarþings-
ins. Nú telur stjórn Landnáms það senni-
legt að stjórn Búfl. hefði getað veitt þessar
1000 krónur er síðast var sótt um eins og
1924, og finst að það styngi mjög í stúf
við það sem formaður Búnaðarfélagsins
heldur fram í blaði sínu »Tímanum«. Má
vera að ihaldið í stjórn félagsins ráði.
Um þetta mál skal það annars tekið
fram að hugmyndinni um sjálfstæð nýbýli
í sveitum og grasbýli við kaupstaði, er
fyrst hreyft opinberlega af Hallgrími Þor-
bergssyni (1913). í fyrsta hefli Búnaðar-
ritsins 1923 ritar Sigurður Sigurðsson þá-
verandi forseti Búnaðarfélagsins, um »Rækt-
un og nýbýli« og heldur fram sömu stefnu.
Síðan var félagið Landnám stofnað 23.
marz 1924, fyrir forgöngu Sigurðar Sig-
urðssonar búnaðarmálastjóra, Péturs Hall-
dórssonar bæjarfulltrúa og Jóns H. Þor-
bergssonar. Heldur félag þetta fast fram
þeirri stefnu að stofna verði sjálfstæð ný-
byli til sveita (með venjulegum skilyrðum)
og grasbýli við kauptún. Síðan félag þelta
var stofnað og gaf upp stefnuskrá sína,
hafa framsóknarblöðin »Tíminn« og »Dag-
ur« haldið hinu sama fram.
í stjórn félagsins Landnám með liinum
framantöldu frumkvöðlum, eru Jón Ólafs-
son framkvæmdarstjóri og Grímúlfur Ólafs-
son tollvörður, hafa þeir allir lagt á sig
talsverða vinnu, án endurgjalds, til þess
að koma framkvæmdum félagsins Landnám
í gang og til þess að finna skipulag er
starfa beri eftir, við stofnun nýbýla, hvort
sem er við kaupstaði, sjávarþorp eða til
sveita.
Ekki má gleyma að geta þess að síðan
félagið Landnám var stofnað hefir Jónas
Jónsson borið fram frumvarp í þinginu
um stofnun Bygginga- og Landnámssjóðs,
sem enn hefir ekki fengið fylgi þingsins.
Annars má þess geta að félagið Land-
nám gefur lítið fyrir skrif og hávaða um
þetta mikla velferðarmál, ef ekki fylgir nein
sjálfsfórn. J. H. P.
Molar.
Ur utanför kom í byrjun júnímánaðar
Pálmi Einarsson jarðabótaráðunautur. Fór
hann utan í janúarmánuði til þess að
kynna sér ýmislegt, sem að jarðrækt lítur.
Viðdvöl hafði hann í Danmörku, Þýska-
landi og Svíþjóð og ferðaðist þá allmikið
um í löndum þessum.