Freyr - 01.06.1936, Page 20

122
F R E Y R
hreinum, vegna þess að það hefir sterk-
ar jarðrenglur, sem spretta út úr röðun-
um. Breið- eða dreifsáning til frærækt-
ar hefir því mezt verið notuð. Frætekj-
an hefir orðið 350—375 kg. af ha. nú
undanfarin 2 ár. Grómagn fræsins hefir
reynzt misjafnt og oft lágt.
Síðan farið var að þurrka vallarsveif-
grasið á hesjum hefir grómagnið orðið
meira en áður. Þó grær það alltaf ver
en aðrar frætegundir. Hesjuþurrkað fræ
hefir gróið með 65—75%. Fræið mun
stærra en erlent.
Frærækt af vallarsveifgrasi er bezt
framkvæmanleg á sandkenndri jörð, og
virðist það vera skilyrði fyrir að fræið
verði gott. Kemur og svipað fram með
túnvingul, bezt verður fræið ef hann
hefir þroskast á sendinni jörð.
Fræræktin undanfarin ár hefir aðal-
lega verið með þessar 3 teg. g-rasa, og
má segja að hún hafi gengið fremur vel,
ef haustin hafa ekki verið of rigninga-
söm, en aftur á móti heppnast ver þeg-
ar síðari hluti sumars hefir verið kaldur
og úrkomusamur (t. d. eins og 1933).
Aðrar þær tegundir, sem lítilsháttar
hefir verið ræktað fræ af eru blásveif-
gras, hásveifgras, stórtoppað sveifgras
og snarrót. Allar þessar tegundir
þroska ágætt fræ, en eins og fyrr er
getið, er blásveifgrasið ekki góð tún-
jurt. Hásveifgrasið, stórtoppaða sveif-
grasið og snarrótin gefa töluvert minna
fræ af sér en túnvingull og vallarsveif-
gras, en fræ þessarra tegunda hefir þó
oftast getað gróið vel.
Kem eg þá að þeim teg.,
Frærækt af gem eg tók til ræktunar, og
erlendum ___ r„.. , .
stofnum. rannsokna 1929. Til rækt-
unarinnar fekk eg fræ frá
Noregi, Svíþjóð og Danmörku.
Skal nú minnst á hverja fyrir sig.
Af hávingul hafa verið reyndir 14
fræstofnar og margir þeirra reynst vel.
Fræi af beztu stofnunum hefir verið
sáð í samanburðartilraunir með hey-
magn og árangurinn orðið sá, að hann
hefir gefið meiri heyþunga af ha. en
allar aðrar grastegundir sem hér hafa
verið reyndar á undanförnum árum. 1
fræblöndum hefir hávingullinn reynst
vel. Hávingullinn hefir gefið fræ af
sömu rót nú í 4 sumur. Frætekjan hefir
mest orðið 700 kg. af ha. en minnst 115
kg. Er hér allmikiil munur á stofnum.
Hann hefir náð fyllilega þeirri stærð,
sem venja er að fræið hafi erlendis. Gró-
magnið hefir reynst nokkuð misjafnt.
Mesta grómagn 88%,! en minnsta 26%.
Geri eg mér góðar vonir um að beztu
stofnarnir, sem nú eru hér í ræktun,
geti myndað góðan grundvöll undir inn-
lenda frærækt. af þessari tegund. —
Þroskast venjulega 20.—30. ágúst.
Strandvingull hefir verið reyndur til
fræ- og túnræktar. Er þessi tegund svip-
uð hávinglinum og er einhver sú þrótt-
mesta graslendisjurt sem eg hefi séð.
Frærækt er lítil ennþá, en mér þykir
líklegt, að fræ megi rækta af honum
með góðum árangri. Útiþurrkað fræ hef-
ir gróið með 45—78%.
Enskt rýgresi hefir verið reynt til fræ-
ræktar síðan 1930, og alltaf borið full-
þroska fræ. Þroskast venjulega fyrstu
dagana í sept. Frætekjan hefir getað
orðið 800—900 kg. af ha.
Jaðar rýgresi, sem ræktað hefir verið
til heytekju síðan 1932 heldur sér enn
ágætlega. Til fræræktar endist það ekki
lengur en 2 sumur. Bezt er að raðsá fræ-
inu til fræræktar.
Þá hafa verið reyndir allmargir fræ-
stofnar af vallarfoxgrasi og axhnoða-
punti. Frærækt af báðum tegundunum