Akranes - 01.10.1951, Síða 11

Ég skal þá ekki draga lengur, innilega
að þakka yður fyrir mig og okkur í sumar,
og fyrir „Bibliotekið“ mitt, sem ég held
að ætli að verða mest og bezt frá yður.
Þvi miður hef ég enn ekki haft næði til
að lesa í neinu samhengi eða mér til gagns
Physiology and pathology of the mind,
heldur aðeins glepsað í hana hingað og
þangað. En af þvi það er styttra síðan ég
hef verið að narta í Lilju útgáfu Eiríks
Magnússonar, man ég þó það, að hann
segir einhvers staðar í innganginum að
stuðlar og höfuðstafir sé Skandinavisks
uppruna og jafnvel hafi hvergi nema hér
á Norðurlöndum verið hafðir í kveðskap.
Um upprunann getur þó verið efamál,
hvaðan hann sé, og að minnsta kosti er
það vist, að í fornöld hefur höfuðstafa
viðar verið gætt í kveðskap en á Norður-
löndum. Hvað segið þér t. d. um þetta:
Te (li)omo laudet,
Alme Creator,
Pectore, mente,
Pacis amore,
Non modo parva
Pars quia mundi est.
Sed tibi sarate,
Solus imago
Magna, creator,
Mentis in arce
Pectore puro,
Dum pie vivit.
Þetta er upphaf langs sálms eftir Alcuin
vin Karls mikla, allur er hann svona kveð-
inn. Alcuin var reyndar borinn og barn-
fæddur i Englandi af Engilsaxneskri ætt.
En þar fyrir er ekki víst að þessi höfuð-
stafakveðskapur sé frá Norðmönnum kom-
inn til Englands í þá daga, og hafi þaðan
flutzt til Þýzkalands með Alcuin.' Þetta
síðasta er reyndar Mklegt, þvi fótfestu hef-
ur líklega þessi mynd kveðskapar aldrei
náð í Þýzkalandi; en fomkveðskap engla
og (engilsaxa) að búningi er ókunnugur.
Eirikur hefur annars að ég held gengið
vandlega frá þessu verki sínu og haft mjög
mikið fyrir þvi, og þökk á hann skiiið
fyrir það.
Þá verð ég líka að þakka yður fyrir
kvæðið um Skúla gamla „tipolde“-föður
minn, Magnússon, það er ágœtt kvæði —
hvert einasta or'S eins og það þurfti að
vera til þess að vera um gamla Skúla. Það
hefur yður hepnast ólíkt betur en Halfs-
kvæðið. — Ef þér líka eins og sagt er,
eigið „Sonartorrek" í Þjóðólfi, þá veit ég
ekki hvort þér eruð meira skáld fyrir það,
en Skúla-kvæðið.
Nú vil ég ekki vera að „uppihalda yður
með snakki.“ Ég bið yður heilsa innilega
konu yðar frá okkur með bezta þakklæti
fyrir 9Íðast, og fyrirgefið þessar línur.
Yðar skuldb. heiðrari.
St. Thorarensen.
(Bréf til Gríms Thomsens, dags. á
Kálfatjörn 11. júni 1877).
Þar segir hann að menn hér á Suður-
nesjum hafi verið að vonast eftir því að
hann héldi þingmálafund með þeim fyrir
þing, líkt og í hitteðfyrra. Nú er vonin
farin að dofna segir hann, því ekkert
fundarboð sé enn komið. Því hafi helztu
menn hér syðra beðið sig að skrifa yður,
og biðja yður um að kveðja suður-hrepp-
ana til fundar fyrir þing. Hér séu æði
mörg mál sem ræða þurfi og þeim liggi
á hjarta. En einkrun telur hann: Skaða-
bætur fyrir niðurskurðinn, sem gerður var
Alþingi til geðs og að vilja þess. Þykir nú
sumum ekki nóg að beiðast einfaldra
skaðabóta fyrir skurðinn, heldur einnig
fyrir hitt, að mönnum er meinað að eign-
ast kláðulaust eða grunlaust fé aftur. Þar
sem hann segir, að fleiri þingmenn hafi
lofað, „að landið skyldi innan árs verða
kláðalaust,“ og það náttúrlega án alls
niðurskurðar.“ Því sauðlaust sé ekki hægt
að vera árum saman. Hann segir að bænd-
ur geti ekki notað land sitt, sem sé eitt
hið bezta sauðland í landinu. Það sé sið-
ferðisskylda þess (Alþ.) að veita skaða-
bætur fyrir hvert ár 1875, og áfram,
meðan þeim sé meinað að hafa fé. Sér i
lagi telur hann þetta alvarlegt gagnvart
Vatnsleysustrandarhreppi, þar sem harm
ár eftir ár hafi farið á mis við báða sina
bjargræðisvegi, sauðfjárnot og sjávarafla,
og sé því í stökustu nauðum staddur.
Þá sé annað mál, um takmörkun tím-
ans þegar lóð megi nota i Faxaflóa.
Fleira segist hann ekki telja, þetta séu
aðeins dæmi. Svo segir séra Stefán, að
það sé eitt mál enn, sem hann vilji ráð-
féera sig um munnlega, en ekki skrifa. Um
það segir hann: „Þér haldið nú líklega að
það sé prestlaunamálið, ellegar þá um
nokkurs konar „Dýrtáðstillægssnýkjur fyr-
ir sjálfan mig. En svo að þér óttist það
ekki þá flýti ég mér að skrifa yður, að það
er hvorugt þetta, jafnvel þó ég sé viss um,
að væri ég „verslegur" embættismaður,
mundi enginn taka til þess þó ég emjaði
og skrækti um „Tillæg“, áður en ég væri
orðinn öreigi af því að þjóna embætti
árum saman fyrir svo gott sem o, eða
undir o til launa fyrir frammistöðuna“.
„Mér þótti þér í hitteðfyrra halda fund-
inn of seint, — of nærri þingi.“ — Hann
segir að hér komi margt til greina. Það
sé ekki nóg að semja hænarskrár, það þarf
líka að smala undirskriftum. Á fundum
sé hvorki friður né timi til að semja þær.
„Menn hafa nú traust á yður, en búast
má við að það blandist, ef þér daufheyrist
andvörpum þeirra sem á yður vona.“ —
Hann leggur hart að Grími að koma, og
bíður honum að gista hjá sér.
Séra Stefán segist treysta honum til að
lofa sér að sjá linu um þetta sem fyrst, —
hvort sem yðar er von eða ekki — eins
fyrir það, þó ég skrifi yðm- á þetta skæni,
sem kemur til af þvi, að allt sem pappír
getur heitið, er upp gengið hjá mér í ár.
Með beztu kveðjum okkar hér, til frúar
yðar er ég
Yðar skb. einl. heiðrari
St. Thorarensen.
(Bréf til Brynjólfs Jónssonar á Minna-
Núpi).
Kálfatjörn, 1. febr. 1877.
Heiðraði vin.
Þegar til kemur finn ég nú hvergi bréf-
ið sem ég ætlaði að svara.
Samt þekki ég yður nú nægilega fyrir
það og man svo mikið úr því, að þér
minnist í því á bréf frá yður í fyrra (vetur
minnir mig) skrifað, sem ég hef aldrei
fengið.
Þér talið líka í bréfi yðar um prentaða
pésann yðar og gjörið ráð fyrir að Magnús
Andrésson hafi sent mér hann, ef til vill
til útsölu.
En ritlinginn hef ég ekki enn séð prent-
aSan, þvi síður að ég hafi verið beðinn
um að selja neitt af honum, sem líka er
vel og hyggilega gjört, því nú loksins eftir
langan undirbúning veit ég ékki betur en
allur Vatnsleysustrandarhreppur sé kom-
inn í bindindi algjört, nema presturinn
— ham> er enn sami óhófsmaðiirinn og
hann hefur .lengi verið. — Brennivíns-
bindindi? hugsið þér ef til vill ,og trúið
ekki slíkum náttúruafbrigðum. Nei, trúið
þvi ekki ,því ég meina: bókabindindi. Af
þessum eindrægnislega félagsskap, mun
Magnús Andrésson hafa fengið pata, því
hann er kunnugur mörgum og mörgu hér
suðurfrá og þvi sendir hann ekki neitt
sem er prentað i þessa átt svo hann
hneyksli ekki neinn af þessum smælingj-
um.
Hvernig skyldi bókin yðar annars ganga
út? Þér munið að ég spáði yður ekki góðu
um það. Þvílíkt efni er ekki fyrir alla
alþýðu þó betri menntun hafi en gjörist,
en þegar alþýðan gengur úr, þá verða ekki
eftir margir sem kaupa bók; í mesta lagi
helmingur hinna svonefndu lærðu manna,
þvi einnig af þeim er hinn helmingurinn
i sama bindindi eins og hérna lifir og
rikir á Ströndinni ,og orsakirnar til þess
þarf ekki að nefna. En bók yðar er í raun
réttri ekki nema fyrir hina „lærðu“. Það
er auðvitað að eins og meðal hinna svo-
nefndu lærðu er fjöldi manns ólærður.
Þannig em Mka meðal hinna svonefndu
ólærðu til lærðir menn, sem hafa haft
viljaþrek samverkandi góðum gáfum, til
þess að brjótast einir jafnvel í gegnum
þær torfærur sem svo fáir komast i gegn-
um, jafnvel þó hjálp og tilsögn vanti ekki.
En slíkir lærðir menn eri sárfáir. Ég vci';
ekki af nema tveim hér á landi, öðrum
A K R A N E S
119