Akranes - 01.04.1954, Blaðsíða 26
SÉRA FRIDRIK FRIDRIKSSON:
STARFSÁRIN III.
Eíhti af prinsum kirkjunnar hefði ekki fengið aðgöngu í
lútherska kirkju til að sjá bein kahólsks dýrðlings, sem hvíldi
þar, en prótestantiskur prestur frá Islandi hefði fengið áheyrn
hjá páfa og beztu viðtökur í Róm. Út af þessu spunnust blaða-
skrif. Ég sá engar af þeim greinum og enda fymt yfir málið,
er ég kom norður. Daginn eftir að ég kom til Hafnar, var hringt
til mín frá Kristelig Dagbiad, og bað ritstjórinn mig um að
koma á fund blaðsins og gjöra grein fyrir heimsókn minni til
páfans. Ég svaraði á þá leið, að ef blaðið vildi mér eitthvað,
gæti það sent til mín blaðamann og spurt mig, annars kæmi ég
alls ekki, því að ég þyrfti ekki að gjöra grein fyrir heimsókn
minni í páfagarð fyrir neinum i Danmörku; væri það nokkur,
sem gæti virzt hafa heimild til að krefja mig reikningsskapar,
þá væri það helzt biskupinu yfir Islandi, og varla þó, þar sem
ég væri ekki þjónandi prestur kirkjunnar. Kristelig Dagblad
lét sér þetta nægja og skrifaði ekkert um málið. En víða þar
sem ég kom á ferðum mínum um sumarið, var ég beðinn að
skemmta með frásögninni um þenna merkisatburð í lífi mínu,
og gjörði ég það. Ég varð aldrei var við, að nokkur hneykslaðist
á þessu meðal vina minna í Danmörku. Olfert Ricard sagði við
mig: „Ég öfunda þig af þessu“. — Sá eini, sem ég vissi að var
mér gramur, var Carl Moe. En svo bar við seinna um sumarið,
að á ferð til Jótlands kom ég til Nyborg Strand á Fjóni, og hitti
svo á, að þar var prestafundur. Ég vissi, að þar voru margir
vinir mínir af prestum heimatrúboðsvinanna. Svo ég heilsaði
upp á þá, og var mér boðið að sitja einn fund. Forsætið hafði
síra Carl Moe. I fundarhléi gekk ég beint til síra Carls og heils-
aði honum. Hann tók því vel, en með engri blíðu. Svo sagði
ég: „Jæja, síra Carl Moe! Ég gæti nærri þvi fært yður kveðju
frá hans heilagleika páfanum í Róm!“ Þá gat hann ekki stillt
sig um að hlæja. Svo settist ég niður hjá honum og sagði hon-
um eftir beiðni hans frá öllu saman, tildrögum og öllum atvik-
um. Honum fannst þá ekki neitt hneykslanlegt við það, en sagði
mér, að hann hefði skilið það þannig, að ég hefði sótt um og
fengið einka áheym hjá páfa til að biðja hann að „kanonisera“
einn af hinum gömlu helgu biskupum íslands, og hefði sér fund-
izt það ærið „stíft“ af lútherskum, trúuðum presti. Svo urðum
við beztu vinir á eftir, og hélzt það, meðan við lifðum báðir.
Nokkrum dögum eftir að ég kom frá Herlufsholmsmótinu,
fór ég út í Jægersprís sumarbúðir. Þar iðaði allt og moraði af
drengjum frá 11—14 ára. Þar var lika skemmtilegt og blærinn
þó allt öðruvísi en hina dagana, en eiginlega fannst mér það
jafnskemmtilegt á sinn hátt. I Jægersprís fékk ég bréf að heim-
an frá Ingvari Árnasyni með þau stóru gleðitíðindi, að farin hefði
verið sú fyrsta eiginlega útileguferð upp í Vatnaskóg. Förinni
var lýst prýðilega. Tjöld voru fengin að láni, þar á meðal stórt
tjald. Knútur Zimsen lánaði oss það og gaf veiðimannaskúr,
sem kræktur var saman á homunum og fengin var hæfileg elda-
vél í hann, svo var þetta allt flutt upp að Saurbæ á Hvalfjarðar-
strönd og þau búsgögn er þurfti. Fóru þá fjórir eldri piltar með
þetta uppeftir, tveim dögum á undan aðalflokknum, en hann
fór að mestu fótgangandi yfir Svínaskarð, um Kjós, og kringum
Hvalfjörð. Þessari fyrstu ferð var lýst vel og fjörlega. Þýddi
ég bréfið á dönsku og las það upp fyrir sumarbúðaflokknum í
Jægersprís, og vakti það mikinn fögnuð. Hugsjónin Jægersprís
var nú loks komin að því að rætast í K.F.U.M. á íslandi. —
Meðal drengjanna i Jacgersprís var einn tökudrengur frá
Kiel, þýzkur. Við urðum góðir vinir. Hann átti að vera í Jægers-
prís einn mánaðartíma. Um leið og ég fór, gaf ég honum annan
100,000 marka seðilinn, sem ég átti úr Berlínarförinni, og hugs-
aði mér að gefa honum hinn seðilinn, er ég kæmi aftur frá Jót-
landi, en ég sá eftir að hafa ekki gjört það strax, því þegar ég
kom aftur var þýzka markið fallið, svo að hann hefði ekki einu
sinni getað keypt eitt frímerki fyrir hann, hvað þá meira.
Eftir Jægersprísdvölina fór ég til Jótlands og ferðaðist um
á ýmsum stöðum og talaði á samkomum og var, eins og vant
var, borinn á örmum vina minna og eignaðist nýja vini. Ég
heimsótti Álaborg, og var mér þar fagnað að vanda.
Fyrri hlutann í ágúst var ég á fimm daga móti í Börkop
lýðháskóla. Þar voru saman komnir eitthvað um 60—70 verzl-
unamemendur úr vefnaðarvörubúðum viðsvegar af landinu, þarf
ég ekki að lýsa þessum árlegu sumarfundum, þar sem ég hef
lýst þessum ágætu mótum áður, bæði fyrsta mótinu mjög ítar-
lega, sem haldið var í Rönde 1921, og sömuleiðis skýrt frá mót-
inu í Hoptmp sumaríð 1922. Var þetta þriðja mótið, sem ég var
boðinn á. Þau urðu fastur liður á hverri sumarveru minni í Dan-
mörk þaðan af. Hafa þessi mót fært mér dásamlega hamingju,
ekki aðeins meðan á fundarhöldimum hefur staðið, heldur og
á milli mótanna á heimilum fjölda margra kaupmanna í þessari
grein. Meðal þeirra. kaupmanna, sem ég kynntist á mótinu í
Börkap, var kaupmaður í Esbjerg, Thomas Vestergaard, og knýtt-
ist með okkur vinátta, sem varð innilegri og sterkari eftir því
sem árin liðu. Hið fagra heimili hans varð — sérstaklega á
stríðsárunum, — sem heimili mitt, og átti ég þar margar un-
aðsstundir. Hann átti tvo sonu og eina dóttur, sem enn þann
dag í dag eru mér tryggðavinir og veita mér í viðmóti og fram-
komu hlýju og nákvæmni, eins og ég væri faðir þeirra. Ég hef
sjaldan kynnzt manni, sem betri heimild hafði til að hafa sem
kjörorð orð Páls postula í Róm. 1,6, en Vestergaard: „Ég fyrir-
verð mig ekki fyrir fagnaðarerindið, því að það er kraftur Guðs
til hjálpræðis, hverjum þeim er trúir“. Þvi allir, sem komu inn
á einkaskrifstofu kaupmannsins í einkaerindum, urðu að skrifa
nöfn sín í sérstaka gestabók og fengu sérstakt ritningarorð, sem
var skráð við nöfn þeirra. Ég hitti trúaða menn, sem sögðu mér:
„Ég fékk fyrstu kynni min af kristindóminum inni á einkaskrif-
stofu Vestergaards, sem leiddu mig til trúarinnar“. — En hann
var líka mjög mikill kaupmaður, sem átti eina stærstu og feg-
urstu verzlun í Esbjerg, og hafði orð á sér að vera með ráðum
og dáð til hjálpar þeim, sem í nauðum voru. Hann var mörg
ár formaður K.F.U.M. í Esbjerg og rækti það starf með mik-
illi prýði og dugnaði. Heimili hans var stórt og rúmgott og mjög
gestrisið. Hann hýsti þar einatt starfsmenn í Guðs ríki, sem
komu til Esbjerg til að tala í K.F.U.M., eða til annarra kristi-
legra erinda, og voru þeir þar eins og heimamenn. Haustið 1951,
kom ég til Esbjerg 24. nóvember að heimsækja U.D. á fimmtug-
asta afmæli unglingadeildarinnar, því að þeir telja mig stofn-
anda hennar. Ég bjó þá í þrjár nætur á heimili hans, hjá upp-
komnum bömum hans. Hann lá sjálfur á sjúkrahúsi, og kom
ég þangað til hans tvisvar sinnum, og skildumst við mjög hrærð-
ir eftir sambæn, þvi að við gengum út frá því, að við mundum
ekki sjást aftur í þessu lífi. Ég bjóst við, að þetta yrði líklega
mín síðasta Danmerkurferð. Tveim dögum seinna fékk ég dán-
arfregn hans. Og á jarðarfarardaginn var ég á heimleið með
„Gullfossi“ og gat aðeins sent loftskeyti til barna hans. Ég get um
þetta hér, af því ég býst ekki við, að komast svo langt í ferða-
sögum mínum að geta minnzt þessa á réttum stað.
Nú 'hverf ég eftir þennan útúrdúr aftur til vefnaðarsölu-
nemanna i Börkop. Þar varð mér margt til yndis, en ekki þó
62
AKRANES