Akranes - 01.04.1955, Page 26

SÉRA FRIDRIK FRIÐRIKSSON:
STARFSÁRIN III.
A leiðinni heim fengum vér dálítinn mótbyr og nokkra
ágjöf. Vér sátum á þilíarinu í hvirfing.og sungum ósköpin öll;
varla mundi það 'hafa þótt frambærilegt á „samsöng“, því að
til þess var söngurinn allslitróttur, og nokkrum sinnum, gat það
komið fyrir, að einhver fann hjá sér þörf til að fórna Ægi úr
innra djúpi sínu, og var það látið úti inn í hringinn, en svo
kom bylgja yfir og hreinsaði hringinn. Allir voru í bezta skapi,
og þegar einhver var búinn að ljúka sér af, þá féll rödd hans
inn í samsönginn, eins og ekkert hefði rofið „konsertinn“. Allt
gekk ágætlega. Þó er mér ekki grunlaust um, að flestir hafi orðið
fegnir, er vér komum inn fyrir Engey, eð minnst kosti varð ég
það, þótt ég hefði ekki af sjóveiki að segja, því satt að segja var
í mér talsverð hræðsla, ef einhverjum kynni að skola út. Og
það er víst, að sjaldan hef ég haft heitara í hug og hjarta en
oft á þeim ferðum. Abyrgðin var svo ægilega þung; að hugsa
um þessa drengi og foreldra þeirra, ef eitthvað skyldi koma
fyrir. En mikil var líka lofgjörðin og þakklætið, þegar komið var
heilu og höldnu í land og verða sjónarvottur að fögnuði drengj-
anna og ástvina þeirra á bryggjunni. —
Eftir vikutíma átti svo næsti flokkur að fara aftur upp í
skóginn. Var nóg að gjöra þessa viku og tilhlökkun mikil.
Einn af þeim dögum hafði ég eitt hlutverk að leysa af
hendi, sem mér var næsta kærkomið. Átti ég þá að kanna
nýja stigu. Þannig var mál með vexti, að við guðsþjónustu á
Bessastöðum um vorið 1921, gáfu tveir piltar úr Hafnarfirði
100 krónur til að leggja í sjóð fyrir sumarbúðir K.F.U.M. fyrir
Reykjavík og Hafnarfjörð, og viðtekið, að þeir úr báðum bæj-
unum, sem áhuga hefðu fyrir þvi, skyldu koma saman á vetr-
um, hvert föstudagskvöld, annað skiptið í Hafnarfirði og annað
skiptið í Reykjavík, og biðja fyrir þessu máli og leggja fram fórn
í peningum í skálasjóð. Síðan var þessu haldið áfram.
Nú var álitið að hefjast mætti handa til framkvæmda. En
hvar gætum vér fengið hentugan stað? Ég fór einn af dögunum
eftir að komið var ofan að suður í Hafnarfjörð. Við vinur
minn og hægri hönd, Jóel skósmiður Ingvarsson, fórum að tala
um þetta. Hann og þeir Hafnfirðingar höfðu komið auga á stað
uppi í Kaldárseli. Jóel lýsti staðnum fyrir mér. Svo varð það
úr að við lögðum af stað gangandi og léttum ekki fyrr en við
vorum komnir þangað. Það voru hér tun bil 8 kílómetrar. Þar
voru nýlegar rústir eftir kotbæ, sem þar hafði staðið framan
úr öldum. Bærinn stóð við á, sem heitir Kaldá. Hún kemur þar
upp í hólaþyrpingu. Stærsta hæðin er milli bæjarrústanna og
Helgafells. Áin kemur upp úr nokkrum tjörnum, og þaðan
höfðu Hafnfirðingar veitt köldu og indælu vatni niður til
Hafnarfjarðar. Áin bugðast niður sléttu hrauninu, sums staðar
breið lygn, sums staðar í nokkrum þrengslum, breiðir lítið eitt
úr sér, er hún rennur fram'hjá selinu. Dálítið tún hefur verið
kringum bæinn, girt með hraungrýti. Túnið er uppblásið og
grýtt sums staðar. Við Jóel komum nú þangað og lögðumst á
grænan bala milli rústanna og árinnar, til að hvíla okkur og
virða staðinn fyrir okkur. Talsverður niður lék um eyrun, svalur
og hressandi og gjörði dvölina svo ljúfa, að mér fannst ég hafa
átt þar heima langt fram í aldir. „Já, hér vildi ég dvelja langar
stundir, ef vér gætum fengið þennan stað“, sagði ég með ákefð
í rómnum. Ég bar staðinn í huganum saman við Vatnaskóg.
Það er ómögulegt að hera þessa tvo staði saman, þeir eru svo
ólíkir sem mest má verða. Á báðum stöðum er fegurðin svo
mikil og sérkennileg. Okkur báðum var stórræði í huga. — Svo
gengum við niður i Fjörð, og okkur var nú kappsmál að sækja
um leyfi fyrir staðnum til sumarbúða. — Og til þess að orð-
lengja þetta ekki frekar, sóttum við um staðinn og fengum hann.
Um haustið var keyptur efniviður í skálann og fenginn
smíðameistari. Guð gaf oss gnægð af fórnfúsum vinum og yfir-
smið, Guðjón timburmeistara Arngrímsson. Hvað hann lét oss
í té, meðan skálinn var að komast upp og síðan gleymist eigi
og má eigi gleymast. Ég er viss um, að til er sá, sem man sér-
hverja stóra eða litla fórn, sem fram er lögð, hann, sem lítur
á og einn þekkir hjartalagið. Saga Kaldársels kemur í sínum
höfuðdráttum á sínum tíma.
Þetta er nú nóg í þessu sambandi. Við Jóel komum heim,
og sótt var um og fengið leyfi til að nota þetta gamla býli fyrir
nýtt starf. —
Og nú heldur frásögnin um Vatnaskóg áfram. I næstu viku
var svo farið með annan flokk á sama bát og sama skipstjóra,
upp í Vatnaskóg. Sá flokkur var nokkru stærri, eitthvað um 20
drengir. Ferðasagan mjög lík þeiiri fyrri. Það var sami unaðs-
blærinn yfir allri samverunni og í fyrra skiptið, og þó allt nýtt.
Sömu voru erfiðleikarnir og sama ánægjan að yfirstíga þá.
Gaman þótti oss að því, er vér komum inn í rjóður og héldum
að stóra tjaldinu, sem hafði staðið uppi allan timann, að sjá
þann flokk af þröstum og mariuerlum, sem höfðu tekið sér bessa-
leyfi að skríða inn, en urðu hamslausir af hræðslu, er vér opn-
uðum tjaldið, óg þótt vér héldum því á opna gátt, var eins og
þeir vissu ekkert, hvernig þeir ættu að komast út, og flögruðu
upp um allt tjaldið. Loksins höfðum við þó lempað þá út. Það
var kyrrlátt og fagurt kvöld, og þegar búið var að reisa tjöldin
og elda kvöldmatinn, fóru menn fljótt til náða, þreyttir og
glaðir.
Mikið yndi 'höfðum við af fugluníim og var þá krökt af
þeim, og héldu þeir til í rjóðrinu og fjölgaði þeim þar eftir þvi
sem á dagana leið. Á nóttunni léku þeir sér uppi á tjöldunum
og var eins og þeir væru að renna sér fótskriðu niður þökin á
tjöldunum. Ég býst við, að þeir hafi verið að ná sér í flugur.
Stundum gat einn fugl smogið inn á nóttunni, en ef tjaldbúinn
bærði á sér, varð hann ærður af ótta og fann aldrei upp á
að fara út þar, sem hann komst inn. Stundum gekk ég austur
fyrir rjóðrið og inn í þykkviðinn. Þar byrjaði ég á að blása í
flautuna mína, og þá komu þrestir og ýmsir smáfuglar og hopp-
uðu í hæfilegri fjarlægð í kringum mig og tístu svo eftir því
sem ég blés í flautuna. Er þeir höfðu kvakað litla stund þögnuðu
þeir og þögðu meðan ég blés, og tóku svo til þegar ég þagnaði.
Ég reyndi þetta stundum á leiðinni yfir að Saurhæ. Þegar ég
var kominn upp fyrir hliðið upp Móaskarðið, tók ég flautuna
upp úr vasa mínum og byrjaði að kvaka og reyndi að likja eftir
spóunum eða lóunni. Þá komu alltaf heilmargir spóar og flögr-
uðu í kringum mig, ýmist á undan eða til hliðar, og tóku til að
vella, er ég þagnaði. Þannig fylgdu þeir mér stundum alla leið
suður á skarðsbrúnina. Ég gat líka lokkað til mín lóur á sama
hátt, aðeins þurfti ég að skipta um lag. Þetta varð mér oft til
mikillar skemmtunar og varð ég um 20 mínútum lengur en
ég þur.fti yfir skarðið.
Stundum fórum við allir saman niður að Eyrarfossi. Það
var í þá daga mjög fallegur foss og í hylnum, sem fossinn fellur
ofaní, sáust oft nokkrir laxar spreyta sig á að stikla fossinn.
En hann var svo snarbrattur, að það tókst víst aldrei. Svo seinna
fundu menn upp á því að sprengja fossinn í von um að þá
gengju laxar upp í vötnin fyrir ofan. Með þessu tókst að
eyðileggja fossana, en aldrei hefur orðið vart við laxagöngur.
Vér útilegumenn höfum engan laxveiðirétt í Eyrarvatni og
okkur stendur því á sama, en við söknum prýði fossanna. —
Þessi flokkur gekk vel, en allt of fljótt fannst oss, og ekki man
ég til að neitt sérstakt bæri til tiðinda, og komum vér glaðir heim.
Eftir heimkomuna, var nú beint athyglinni enn meir að
sumarskálaundirbúningi þeim sameiginlega fyrir Hafnarfjörð
AKRANES
62