Dagblaðið Vísir - DV - 28.06.2004, Qupperneq 3

DV Fyrst og fremst
MÁNUDAGUR 28. JÚNÍ2004 3
Var kosningasigur Ólafs Ragnars
ótvíræður?
„Já, þetta var
ótvíræður sigur.
íhonum felst stuðningur við persónu
Ólafs Ragnars en líka við máiskots-
réttinn sem siikan og þá ákvörðun
sem forsetinn tók2.júni síðastliðinn.
Mörður Árnason alþingismaður
Við vorum eins og landafjandar um allt
Þrjátíu prósent skiluðu auðu
Deilt er um það hvernig túlka beri hinar óvenjulegu niðurstöður í
forsetakosningunum á laugardag.
Þau er feðgin
Ásta Hrafnhildur Garðarsdóttir sjónvarpsstjarna og Garðar
Garðarsson hæstaréttarlögmaður eru feðgin. Ásta stjórnaði
Stundinni okkar i Sjónvarpinu í rúm fjögur ár en er í
augnablikinu önnum kafin í heimilshaldi með þrjá
drengi á aldrinum þriggja mánaða til tólfára. Garðar er lands-
þekktursem formaður Kjaradóms og formaður samninga-
nefndar heilbrigðisráðuneytisins við læknastéttina.
' ■
„Ég get ekki svarað þvi vegna
þess að ég hef
ekki fylgst með
þessu. Ég var í
útilegu. Ef
hann hefur
fengið flest at-
kvæði sigraði
hann en hvort
hanner ótvíræður, veit ég ekki."
Kristinn Finnsson sjómaður
„Nei, það finnst mér ekki. Þetta
er það léleg-
asta sem for-
seti hefur skil-
að hingað til."
Sigurgeir Sig-
urðsson, fyrr-
verandi bæj-
arstjóri
Gamla myndin að þessu sinni er frá
Rithöfundakvöldi hjá ASÍ í desember
1980 en þar lásu úr verkum sínum þau
Auður Haralds, Stefán Júlíusson og Guð-
laugur Arason. „Ég man vel eftir þeim
Stefáni og Guðlaugi en segja má að við höf-
um verið eins og landafjandar um allt á þess-
um tíma við að kynna verk okkar. Ég var þarna að
lesa upp úr bók minni Læknamah'an," segir Auður Haralds. „Og
þetta voru góðir tímar fyrir okkur rithöfunda því við fengum
borgað fyrir þessa upplestra öfugt við það sem nú er þegar allt
á að vera gert í auglýsingaskyni."
Auður segir að eftir á að hyggja hafi rithöfundum verið
„hossað" mikið á þessum árum...“ég tel að þeim sé ekki
hossað jafnmikið í dag eins og á þeim tírna," segir Auð-
ur. „Við fórum um allt land og mér finnst eins og þjóðin
hafi verið meir í bókmenntapælingum þá en gengur og
gerist nú til dags,“ segir Auður.
Aðspurð segir Auður að hún sé enn að skrifa en ekki eins
mikið og áður. „Ég er helst að spá í að bjóða mig fram til for-
seta næst enda finnst mér það gott starf fyrir eldri konu. Maður
á að sækja í þetta embættti þegar manni finnst tími til kominn
að setjast í helgan stein," segir Auður. „Hinn möguleikinn sem
ég sé í stöðunni er að kaupa mér silkikjól og kjölturakka og ger-
ast mellumamma í Mexíkó. Það er jafnágætt starf fyrir konur
sem komnar eru á fimmtugsaldurinn."
„Þetta var eitthvað sem var við-
búið. Auðu
seðlarnir eru
ákveðin yfir-
lýsing um synj-
un forsetans á
fjölmiðlalög-
unum og emb-
ættinu sjálfu.
Úrslitin komu mér ekki á óvart.
Það var almennt mikil ládeyða
yfir kosningunum. Ég held að
niðurstaðan hljóti að valda for-
seta íslands vonbrigðum."
Þorbjörg Helga Vigfúsdóttir,
varaformaður SUS
„Já, hann erþað, ekki spurning.
Hann sýndi
það og sann-
aði að hann er
óumdeildur
forseti."
Jón Knútur
Ásmundsson
ritstjóri Aust-
urgluggans
EfBarble er svona
vimæl, af hverju þarfþá
að haupa handa
twnni vini1
Stev«n Wijgin, bftiidanakur gnni&ti.
Það er ekki alveg nýtt að stór hluti
atkvæða við forsetakosningar sé
auður. Við fyrstu forsetakosningarn-
ar sem fram fóru á íslandi voru
hvorki meira né minna en 30% at-
kvæðaseðla auðir.
Þær kosningar voru
reyndar ekki þjóðarat-
kvæðagreiðsla heldur
kusu alþingismenn
fyrsta forseta íslands
með atkvæðagreiðslu á
Alþingi þann 17. júní
1944.
Sveinn Björnsson
hafði gegnt embætti svonefnds rík-
isstjóra síðan sambandið rofnaði við
Ólafur Thors kaus Jón
Sigurðsson
I aðdraganda lýðveldisstofrnmar
hafði verið lögð gífurleg áhersla á það
að þjóðin stæði saman sem einn
maður. Kappkostað hafði
verið að sópa öllum ágrein-
ingi undir teppi og koma
fram út á við eins og allir ís-
lendingar hefðu aðeins
eina skoðun. Og almenn-
ingur hafði fallist á
þetta sjónarmið.
Því kom það mörg-
um áhorfendum
Sveinn Björnsson Lét
ekki á neinu bera þegar
hann flutti ræðu
Fyrstu forsetakosningarnar
Jón Sigurðsson frá Kaldaðar-
nesi Það kom flestum á óvart
þegarhann fékk 15% atkvæða í
fyrstu forsetakosningunum - og
mest honum sjálfum.
Dani árið 1940 þegar Þjóðverjar her-
námu Danmörku en Bretar ísland.
Hann hafði áður verið sendiherra í
Kaupmannahöfn og flest-
um þótti að hann hefði
einmitt þá reynslu og
hæfileika til að bera sem
prýtt gætu fýrsta forseta
fslands. Þá var ekki síst
litið til þekkingar hans á
stjómmálah'finu en
ekki hvarflaði þá að
neinum að forseti
ætti eða gæti verið á
einhvern hátt
„ópólitískur", þótt
menn vildu ekki að hann sýndi hlut-
drægni í flokkapólitík.
Sveinn hafði hins vegar komist
upp á kant við suma forystumenn í
stjórnmálalífinu árið 1942 þegar
hann myndaði svonefnda utan-
þingsstjórn undir forystu Björns
Þórðarsonar eftir að stjórnmálaleið-
togum hafði lengi mistekist að koma
sér saman um nýja ríkisstjórn. Bæði
innan Framsóknarflokks og Sjálf-
stæðisflokks voru valdamenn reiðir
Bimi og þótt enginn hefði í sjálfu sér
annan kandídat í forsetaembættið
vildu sumir veita honum ráðningu
við forsetakjörið.
mjög á óvart þegar Alþingi hóf að
greiða atkvæði um fýrsta forsetann á
Þingvöllum og sá
kandídat, sem allir
vissu að ætti að
verða forseti, fékk alls ekki einróma
stuðning þingmanna.
Svo fór að Sveinn Bjömsson var
kjörinn fyrsti forseti íslands
með aðeins 60% greiddra at-
kvæða. Þingmenn vom alls 52
en tveir vom fjarverandi vegna
veikinda. Sveinn fékk 30 at-
kvæði en 15 vom auð og fimm
atkvæði féllu í hlut Jóns Sig-
urðssonar frá Kaldaðar-
nesi en hann var þá
skrifstofustjóri Alþingis.
Kunni Jón „stuðnings-
mönnum" sínum litlar
þakkir fyrir en aldrei
upplýstist formlega hverjir þeir vom
þar eð kosning var leynileg. Þó er ljóst
að Ólafur Thors formaður Sjálfstæð-
isfloklcsins greiddi Jóni atkvæði en
Bjarni Benediktsson varaformaður
flokksins mun hafa skilað auðu.
Sveinn Björnsson tók niðurstöð-
unni ekki vel, þótt hann léti á yfir-
borðinu eins og hann væri sáttur við
niðurstöðuna. Ári seinna áttu svo að
fara fram forsetakosningar með
þátttölcu þjóðarinnar en enginn
bauð sig þá fram gegn Sveini og
hann var sjálfkjörinn, sem og 1949
þegar aftur stóðu kosningar fýrir
dymm.
Rithöfundakvöld Auður
Haralds á Rithöfunda-
kvöldi ASÍ árið 1980 býður
eftir að komast i pontu.
Spurning dagsins
Langholtsvegi 89 • 104 Reykjavík Sími 588 7999 ■ texmex@texmex.is