Tímarit Verkfræðingafélags Íslands - 01.08.1981, Blaðsíða 15

þess að það séu jarðvarmasvæðin, sem
næst eru sjávarsíðunni sem mestar líkur
hafa í sambandi við iðnað og til
almennrar hitunar.
Þegar haft er í huga að verðmæti
gufu til raforkuvinnslu er varla mikið
meira en það sem framleiðslukostnaði
svarar, en að í sumum tilfellum má fá
margfalt framleiðsluverðmæti út úr
iðnaðar- og hitunarnotkun, virðist sjálf-
sagt að láta slíkt ganga fyrir, þar sem
það er tiltækilegt. Margt bendir því til,
að það séu jarðhitasvæðin miðsvæðis í
landinu, sem heist skuli kanna varðandi
möguleika á stórfelldri raforkuvinnslu í
framtíðinni og láta iðnaði og hitun þau
eftir, sem nær eru strandlengju.
í þessu sambandi skal þó á það bent,
að oft mun þörf á flutningi háhitajarð-
varma um langar vegalengdir þrátt fyrir
það að ofangreindu sé framfylgt. Tækni
til flutnings venjulegs heits vatns er hér
mjög vel þróuð og skal gjarna bent á
nýlegar niðurstöður Karls Ragnars (6)
þar sem hann kemst að þeirri niður-
stöðu að vegalengd sú sem má flytja
venjulegt heitt vatn á hagkvæman hátt
sé mestmegnis háð því magni sem not
eru fyrir. En tækni í flutningi háhita-
varma má teljast lítið reynd hér á landi.
Til er þó lögn fyrir 125°C vatn sem
tengir Svartsengi og Keflavík. En engin
löng gufuleiðsla mun vera til. Væri
mikil þörf á að kanna tæknimöguleika
til flutnings háhitavarma um lengri
vegalengdir, nánar en gert hefir verið.
7.0 NIÐURLAGSORÐ
Hér að framan hefir verið bent á
ýmisleg ný fyrirtæki, sem eru vænleg til
athugunar varðandi nýtingu jarðhita,
og þó einkum á sviði iðnaðar. Vafalítið
munu mörg þeirra heltast úr lestinni og
ekki koma til framkvæmda, en önnur
munu komast upp og þarfnast mikils
varma. Sé varmaþörf þessara fyrirtækja
lögð saman nemur hún um 1500 MW.
Til þess að mæta 5% aukningu á núver-
andi heildarjarðhitanotkun á ári næsta
áratug auk sjálfsagðra viðbótarþarfa
almennrar notkunar, þyrfti helming
þessa afls. Til slíks þarf meiriháttar
notkun í mörgum fyrirtækjum ef að
líkum lætur. Flestir möguleikarnir
virðast vera á iðnaðarsviðinu. Eitt fyrir-
tæki á því sviði hefir þegar verið ákveð-
ið. Að öðru leyti skal ekki spáð um það
hér hvað annað kemur til framkvæmda
á þessum áratug né síðar, enda er hér
örugglega ekki um neina tæmandi
upptalningu tiltækra fyrirtækja að
ræða.
Þær meginályktanir, sem fært er að
draga nú í viðhorfi til nýtingar jarðhita í
náinni framtíð virðast eftirfarandi:
1. Tækifæri til nýtingar eru að veru-
legu leyti á sviði iðnaðar.
2. Þörf fyrir notkunarhitastig ofan
100°C eru í fyrirrúmi.
3. Bein notkun jarðvarma við fram-
leiðslu er engu síður mikilvæg sem
grundvöllur framleiðslu en ódýr
raforka. Samtvinnun þessara þátta
gefur oft mjög sterka aðstöðu sem
ætti að reynast eftirsóknarverð.
Ljóst er þó að leiðir til notkunar jarð-
hita eru ennþá í þróun á mörgum
sviðum og gildir það sérstaklega um
flest það sem viðkemur hinum hærri
hita. Má því reikna með að enn um sinn
gæti töluverðrar varkárni í fjárfest-
ingaráformum varðandi hann. En
öruggt má telja að hann er samt einn
mikilvægasti og áhugaverðasti arfur
íslendinga, og þó einkanlega þegar fram
líða stundir.
HEIMILDIR:
1. World Survey of Low- Temperaíure Geother-
malEnergy Utilization, Guðmundsson J. S. og
Pálmason, G., Orkustofnun Os-81-005/
JHD-02, apríl 1981.
2. Low-Temperature Geothermal Energy in
Iceland, Orkustofnun, Note JSG-MJG-RH-
KS-HThJ-80/10, okt. 1980.
3. Nýting lághita á íslandi, Guðmundsson, Jón
Steinar, Fréttabréf V.F.Í. 6. árg. 8. tbl., maí
1981.
4. Multipurpose Uses of Geothermal Energy:
Electric Power Generation and Horticultural
Production, Lúðvíksson, V., Proceedings Se-
cond United Nations Symp. of Geoth.
Resources, San Francisco 1975, Vol. 3, p.
2229.
5. Þungavatnsframleiðsla, Valfells, Ágúst. Kjarn-
fræðanefnd, Reykjavík, 1958.
6. Icelandic Experience with Direct Use of
Geothermal Energy, Ragnars, Karl, júní 1980,
Orkustofnun KR-80/02.
7. Guðmundsson, Jón Steinar: Munnlegar
upplýsingar 1981.
8. Orientation Study- Wood Industry to Húsavík,
EKONO, Helsinki, 1980.
9. Pre-Feasibility Study on the Production of
Alumina in Iceland, UNIDO, Reykjavík, Oct.
1974.
Nýir félagsmenn
Jónas Bjarnason (V 1979) f.
13. sept. 1956 í Vestmanna-
eyjum. Foreldrar Bjarni
flugmaður þar f. 4. okt.
1937 Jónasson fiskmats-
manns þar M. Bjarnasonar
og kona hans Jórunn Þor-
gerður f. 22. sept. 1935
Bergsdóttir bónda á Hofi í
Öræfum Þorsteinssonar.
Stúdent MH 1975, próf í
rafmagnsverkfræði frá HÍ
1979. Fór til framhaldsnáms
við DTH í Khöfn sumarið
1979.
Veitt innganga 1 VFÍ á sjórnarfundi 22. sept. 1980.
H.G.
Páll Kristján Pálsson (V
1980) f. 15. okt. 1953 í Rvík.
Foreldrar Páll bankastarfs-
maður þar f. 7. júlí 1913
Jónsson bónda í Húsey í
Seyluhreppi Skag. Ásgríms-
sonar og kona hans Lilly A.
Poulsen hjúkrunarkona f.
20. jan. 1926 dóttir Poul Kr.
Poulsen bónda í Bedsted
Danmörku.
Stúdent MH 1973, próf í
hagverkfræði frá TU Berlín
1980. Verkfr. hjá Sambandi
málm- og skipasmiðja frá
1980.
Páll Kr. Pálsson er bróðir Guðlaugar konu Einars B. Jóns-
sonar, verkfr.
Veitt innganga i VFÍ á stjórnarfundi 22. sept. 1980.
H.G.
TÍMARIT VFÍ 1981 — 59