Freyr - 01.01.1950, Page 10

4
FREYR
Er ég renni huganum yfir árið, sem nú
er liðið, árið 1949, vil ég fyrst nota tæki-
færið til þess að endurtaka þakkir mín-
ar fyrir það traust, sem mér hefir verið
sýnt, er ég á árinu var endurkjörinn for-
seti um nýtt kjörtímaþil, án atkvæða-
greiðslu.
Á árinu var Alþingi rofið og efnt til
nýrra kosninga rúmu misseri áður en lok-
ið var kjörtímabilinu. Þjóðinni gafst tæki-
færi til þess að gefa nýkjörnum Alþingis-
mönnum nýtt umboð til þeirra ábyrgðar-
miklu starfa, sem á Alþingi hvíla. Þrátt
fyrir orð og ummæli, sem falla í blöðum
og á fundum við undirbúning slíkra kosn-
inga — og sum þeirra fela því miður ekki
í sér skýringar á málunum og rök fyrir
réttum málstað — þá gefst þó sérstakt
tækifæri, við undirbúning Alþingiskosn-
inga, til þess að varpa ljósi á áhugamál-
in og vandamálin frá fleiri hliðum en
einni. Hugsandi menn fá með því betra
tækifæri en oft ella til þess að mynda sér
rökstudda skoðun um velferðarmál þjóð-
arinnar. Sú skoðun, sem hver einstakur
kjósandi myndar sér með hugsun og nokk-
urri fyrirhöfn ætti að vera meira virði en
ef menn ganga beint af augum í trölla-
trú á það, að fyrirhafnarminnst sé að láta
aðra menn, hérlenda eða erlenda, hugsa
fyrir sig. Að vísu hvílir það á forystumönn-
um á stjórnmálasviðinu að halda málum
vakandi og benda á færir leiðir. En al-
gert frelsi kjósendanna til þess að velja
og hafna á vissu árabili, er traustur
grundvöllur undir sönnu lýðræði. Og þrátt
fyrir ýmsa annmarka á lýðræðisstjórn,
eins og vér búum við, virðist ekkert stjórn-
arfyrirkomulag betra eða öruggara um
almenn mannréttindi og um réttindi og
skyldur einstakra þjóðfélagsborgara en
þetta lýðræði.
★
Mörgum hefir orðið tíðrætt um árferðið
1949. Haustið var að vísu gott. En veturinn
var harðari og lengri en um mörg ár und-
anfarið; sumarið votviðrasamt, hér sunn-
an lands og vestan í öllu falli. Síldveiðin
Norðanlands brást enn þá einu sinni.
Ótti fyrir verðfalli á framleiðsluafurðum
til útflutnings. En þar við bætist verðbólga
og dýrtíð, og svo það, sem mönunm er nú
tamt að nefna vöntun á jafnvægi í fjár-
málum og efnahagsmálum þjóðarinnar.
Leiðir af þessu að minningarnar um liðna
árið verða ekki eins glæsilegar og margir
mundu óska.
Vér vitum og öll, að framundan eru, fyr-
ir oss íslendinga eins og aðrar þjóðir, á-
tök sem mikið veltur á hvernig oss tekst
um. Meiri framleiðsla, aukin vinna á því
sviði, meiri sparnaður einstaklinga og
þess opinbera. Slík orð má heyra úr öll-
um áttum um skilyrði þess að koma mál-
um svo að öryggi skapist um afkomuna í
framtíðinni. Ég hygg að fyrir oss liggi að
ganga líkar brautir. Og ég vona það og
óska, að vér reynumst ekki eftirbátar ann-
arra þjóða um að koma skipulagi á efna-