Freyr - 15.05.1951, Blaðsíða 20
176
FREYR
um hús og garða, og dafni þau vel einangra þau garðinn
vel frá umhverfinu svo að heimilisfólk geti verið þar útaf
fyrir sig og notið tilverunnar í ró og næði, jafnvel fengið
sér þar sólbað, þegar sólinni þóknast að skína á þessu
landi hinnar duttlungafullu veðráttu. Sólin er heilsugjafi
sem nota ætti miklu meira en gert er. Allt of óvíða hér
sjást sólbyrgi í görðum, með glerveggjum móti austri og
vestri og glerþaki en opin til suðurs. Slík sólbyrgi gætu
orðið heilsuhæli, bæði fyrir veika og menn heilbrigða.
Mér hefir oft fundist að húsameistarar okkar geri of lítið
að því að hafa glersvalir á húsunum ■—• því í þeim mætti
jafnvel byrja að njóta „sumarins" hér í marz og lengja
það þar þangað til í miðjum október.
Enda þótt ekkert gler sé fyrir hendi eða annað bygg-
ingarefni má útbúa notaleg setpláss í görðum, með því
að grafa laut inn í halla, eða hlaða skjólveggi, eða gróður-
setja blóm og runna til skrauts og skjóls í kringum.
Skrúðgarðarnir eiga ekki eingöngu að vera til skrauts til
að horfa á og dást að, heldur eiga þeir jafnhliða að vera
til að vera í þeim og njóta lífsins þar þegar vel viðrar og
timi er til. Þegar tré eru þar og runnar, blóm, og jafnvel
nokkrar matjurtir og grænn fallegur grasblettur til að
liggja á, þá er fyrst um verulega fullkominn garð að ræða.
I sambandi við skjólbeltin kringum garðana á að taka
meira tillit til ávaxtarunnanna en gert er. Af rauðberjum,
ribsi, ætti alltaf að hafa sem mest, það er ekki lítið sem
þeir geta borið árlega af berjum — til mikils glaðnings
fyrir unglinga og fullorðna, sem kunna að meta þessa
bragðsterku ljúffengu ávexti — og til mikilla búdrýginda
fyrir húsmóðirina, ef hún kann að hagnýta berin allt árið,
sem sætindi eða safa. Nokkrir sólberjarunnar ættu einnig
að vera f hvers manns garði, vegna hinna bætiefnaríku
ávaxta — en ekki eru sólberjarunnarnir eins harðgerðir
og rauðberjarunnarnir.
En svo að vikið sé á ný að upphaflega efninu um göt-
urnar, þá þarf bezt að vanda til þeirra umhverfis húsið,
því þar er slitið mest. Fer vel á að þær séu steinsteyptar
og má það vera hvort sem heldur er að stéttin sé steypt
í einu lagi, eða smáhellur, sem síðan eru lagðar niður,
með nákvæmni og vandvirkni. Stéttin við húsið þarf að
vera svo breið að tveir geti gengið þar samsíða, eða 1—
1,20 m. Þar sem mikið er gengið, t. d. yfir grasblett, fer
vel á að fella steinlímshellur niður í grasið; séu hellurnar
50 cm á kant, má hafa 25 cm grasræmu á milli þeirra.
Einnig fer vel á að leggja hellurnar þannig að horn nemi
við horn, slíkur stígur fer oft skemmtilega vel. Stígurinn
kringum húsið þarf helst að vera í sömu hæð, og oft fer
vel á að hækka hann nokkuð yfir umhverfið, svo að
dálítill stallur myndist, með jöfnum grasivöxnum halla
niður að beinu lægra „plani“.
Ragnar Asgeirsson.
Spurningar og svör.
Sp. 34: Er til hérlend reynsla fyrir því, að fóðra
megi sauðfé eingöngu á votheyi? X. X.
Svar: Já, hún er til og Hklega er öruggara að fóðra
með votheyi eingöngu en votheyi og þurrheyi saman.
En votheyið þarf sjálfsagt að vera vel verkað. Illa verk-
að vothey er ekki fóður, heldur óþverri, hvort sem
það skal notað hancla kindum eða öðrum skepnum.
Sp. 35: Er ekki ástæðulaust að taka mark á þeim
hrakspám, að vothey frjósi f steinturnum, svo að því
verði ekki náð til gjafar? Hver er reynsla annarra
[rjóða í því efni? Hafa Svíar t. d. ekki steinturna þar
sem vetrarkuldinn er svipaður og hér? X. X.
Svar: Svo mikið getur frostið orðið, og það skeð-
ur stundum á meginlandi, þar sem frost er 30—50 stig
mánuðum saman, að vothey verður klakastumpur. —
En hættan er hér miklu rninni en víða annarsstaðar.
Þess ber að minnast, að á Suðurlandi er meðal hitastig
vetrarmánaðanna svipað og í Danmörku og Suður-Sví-
þjóð, og á Norðurlandi svipað og í Smálöndum í Sví-
þjóð. En þar í landi eru steinttirnar byggðir allt norð-
ur í Dali a.m.k. og miklu norðar þegar þeir eru ein-
angraðir. Það væri heilbrigðari ráðlegging að hvetja
mcnn til að hætta kartöflurækt hér á landi vegna þess
að næturfrost fella grasið oft og valda uppskerubresti,
heldur en að ráða frá að byggja votheyshlöður ofan
jarðar vegna frosthættu og eyðileggingar á fóðri af
þeirra ástæðu.
Sp. 36: Hve rnikil er endurgreiðsla á benzíni því,
sem notað er á heimilisdráttarvélar, ljósamótora,
mjaltavélamótora og aðrar benzín-knúðar vélar? Er
það ekki vegaskatturinn sem um er að ræða? Hversu
hár er hann? H. B.
Svar: Benzínskatturinn er vegaskattur, sem á
benzín er lagður, samkvæmt lögum frá 1934. Hann nær