Freyr - 01.11.1968, Síða 10

komið fyrir vögglunarsamstæðu, sem á að
geta framleitt 700—900 kg af vögglum á
klst. Verksmiðjan í Gunnarsholti getur
einnig framleitt mjöl.
í Brautarholti á Kjalarnesi er grasmjöls-
framleiðsla. Bændurnir þar hafa framleitt
grasmjöl af túnum sínum undanfarin ár.
Samanlögð þurrkunargeta þessara þurrk-
ara, sem nú eru á landinu, mun vera um
6,5—7,0 smálestir vatns á klst.
Eftir því sem næst verður komizt, hefur
framleiðsla grasmjöls og grasvöggla verið
þessi í landinu:
Ár Grasmjöl og vögglar, smál. Þar af vögglar
1961 230
1962 382
1963 499
1964 962
1965 856 65
1966 1100 125
1967 815 515
Sumarið 1967 var mjög lítið fram-
leitt af grasmjöli á Stórólfsvelli mest var
þar verkað hey til sölu. Eins og fram kem-
ur af yfirliti þessu, hefur framleiðslan ver-
ið mjög mismikil frá ári til árs og oft lítil
miðað við afkastagetu þurrkaranna. Það
eru aðeins þrjú ár, tvö á Stórólfsvelli og
eitt í Gunnarsholti, sem hægt er að taka
sem dæmi um eðlilegan rekstur, til að meta
hina einstöku kostnaðarliði við framleiðsl-
una. Þetta stafar m. a. af því, að verksmiðj-
urnar hafa verið í byggingu og ekki full-
búnar að tækjum.
Efnatap.
Eins og áður er sagt, er minna efnatap og
aukinn fóðurstyrkleiki einn af aðalkostum
hraðþurrkunar, sem verkunaraðferðar.
Eftirfarandi tölur eru gefnar í norsku
skýrslunni yfir það efnatap, sem verður,
frá því sem er í grasinu, þegar það er slegið
og þar til fóðrið er gefið.
Efnatap í hundraðshlutum
Þurrkað úti (á hesjum) 20—30%
Súgþurrkað í hlöðu 15—25%
Verkað sem vothey 10—25%
Hraðþurrkað 5—10%
Mismunurinn er það mikill á efnatapinu
við hraðþurrkun og votheysverkun eða
góða súgþurrkun, að það getur numið allt
að 300—400 F. E. af hektara miðað við með-
aluppskeru.
Hraðþurrkun er öruggasta verkunarað-
ferðin, þar sem gæði fóðursins eru nær ó-
háð veðurfari, efnatapið er ekki teljandi
meira í rigningartíð en þurrkatíð, þó að
þurrkunin verði þá að sjálfsögðu mikið
dýrari.
Fóðurgildi.
Fóðurstyrkleiki framleiðslunnar fer mest
eftir hráefninu og ræður þar mestu sláttu-
tími og þroskastig plantnanna, þegar sleg-
ið er, en auk þess: plöntutegund, áburður,
jarðvegur og jafnvel tíðarfar.
Á Norðurlöndum er yfirleitt talið, að
burfi frá 1,4—1,6 kg af vögglum í F. E.
Talið er að með vel skipulagðri ræktun og
slætti megi fá fóður, sem er með enn
meiri fóðurstyrkleika.
Graskögglar eða vögglar fullnægja vel
kröfum til próteinmagns í fóðrinu, þar sem
gras á þessu þroskastigi er mjög prótein-
ríkt, og sé rétt að farið við þurrkunina varð-
veitist það vel.
Efnagreiningar voru gerðar á framleiðsl-
unni í Gunnarsholti frá síðastliðnu sumri
('1967') samkvæmt þeim var próteinmagn
og fóðurstvrkleiki sem hér segir, við mis-
munandi sláttutíma, jurtategund og jarð-
veg:
432
F R E Y R