Nýi tíminn - 14.05.1953, Qupperneq 7
Fimmtudagiir 14. maí 1953 — NÝI TÍMINN--------(7
Fyrsta tilraunin til að stofna ísleilzkan her var vopnun Heimdellinganna 30. marz 1940
Kallgrímur Jónasson kenn-
ari flutti fyrstu framsöguræð-
■una á þriðiudagskvöld á þjóðar
ráðstefnunni gegn her í land-i
og ræddi þar hugmyndina um
stofnun íslenzks hers, sem tveir
af ráðherrum ríkisstjómarinn-
ar, anriar í Sjálfstæðisflolckn-
um, hinn í Framsóknarflokkn-
um, fluttu 'í síðasta áramóta-
boðskap sínum.
— Hér fer á eftir lauslegur
útdráttur úr ræðu Hallgrims,
sem Irantn flutti blaðalaust.
Þessi hugmynd, stofnun hers
á ístandi, sagði HaUgrímur, er
svo óíslenzkuleg að menn hljóta
ósjálfrátt að spyrja: Er þetta
runnið undan íslenzkum rifj-
um, eða á það annars staðar
uppruna?.
Hvað á að gera með slíkt
lið? Það hefur aðeins eitt verið
gefið í skyn: að stjórnin þyrfti
meira vald.
Meira vald til livers? Til
þess að vera örugg í sessi og
geta rekið þá stjómarstefnu
er henni þóknast, geta mætt
minni eða stærri hópum þogn-
anna ér bæru fram óskir eða
kröfur um örlítið bætt lífs-
kjör eða þjóðarhag.
Einu sinni voru á íslandi
flokkaherir, sem kenndir eru
við mestu óheillaöld í íslands-
sögunni: Sturlungaöldina. Nýi
herinn á að vera flokkalier.
Flokkaher til þess að halda í
skefjum „óaldarmönnum“, þ. e,
þeim ^em eru á öðru máli en
flokkamir sem herinn hafa.
Til hvers leiddu flokkaher-
irnir á Sturlungaöld? Þeir voru
þó sannarlega einnig skipu-
lagðir til þess að lialda í skefj-
um „óaldarmönnum‘‘, þ. e. þeim
sém voru andstæðir höfðingjun-
um er fyrir herjunum réðu.
Flokkaherirnir leiddu til þess
að þjóðin tapaði fullveldi sinu
og' sjálfstæðj og var i 700 ár
að berjast fyrir að endurheimta
það.
Þegar formælendur hins ís-
lenzka hers nú heyrðu imdir-
tektir ' þjóðarinnar þótti það
ekki gimilegt að halda því
mjög fram að her ætlaði
stjómin að beita gegn íslend-
ingum. Þá var brugðið á ann-
að'-páð: íslenzki herinn átti að
gegna hlutverki erlenda hers-
ins. Vissulega væri það gleði-
fregn, ef það ætti við nokkur
rök að styðjast.
En litum á þetta í ljósi stað-
reymlanna og skynseminnar.
Til hvers eigum við að hafa
Verið fslnndi trú
fengið ci-lendan lier í landið? Sumir sem andstæðir eru her snúast við ' því? — Við
Til þess að verja okkur. Verja hafa haldið að þar sem þettá skulum láta réyriskma tala.
okkur fyrir hverjum? Mesta setti að vera fiokkaher myndu Leiðum þessa menn fram fyrir
lierveldi lieimsins. Svo koma þeir og þeirra börn ekki vera staðreyridir þeirra etgin verka.
tveir ráðherrar og segja: Nú tekin í herinn. Það er hætt við Við höfum heyrt loforð þessara
skuhim við stofna íslenzkan að reyndin yrði nokkuð önnur. manna á undanfömum árum.
her og verja okkur sjálfir fyr- Vera má að um stofnun ís- Við höfum ekki heyrt annað
ir stærsta herveldi heinisins!! lenzks hers hafi verið samið oftar frá þessum mönnum en
En-gum heilvit-a manni .hér fvrir löngu. Alveg á sama hátt loforð.
við Faxaflóa sem eitthvað þekk og samið hefur verið um mikil- Loforð þeirra liófust fyrst
ir til staðreyndanna dettur í vægustu mál þjóðarinnar löngu fyrir alvöru 1946 eftir að fram
hug að trúa þessu. Máske hef- áður en hún fékk minnstu hug- kom ikrafa Bandarikjanna um
ur þetta verið meint fyrir ó- mynd um. herstöðvar á íslandi.
kunnugt fólk úti á landi.
Hver heilvita maður veit að
við verðum aldrei þess megn-
ugir að verja okkur með vopna
valdi fyrir neinu erlendu' hcr-
veldi, hverju nafni sem það
nefnist. En Ivið getur verið
eins og á Sturlungaöld þægi-
legt að hafa hnefaréttarvald til
að beita ef t. d. helmingur
þjóðarinnar vBl, gegnum full-
trúa sina, fá kjör sín örlítið
bætt, eins og t. d. í verkföll-
unum í vetui’.
Hafi slikt ekki átt að vera
tilganguxinn með stofnun inn-
lends hers er allt tal um stofn-
un ísienzks hers út í loftið. En
það var ekki verið að segja
þetta út í loftið. Það var verið
að þi-eifa fyrir sér um það
hvernig þessu yrði tekið.
Það stóð heldur ekki á svari.
Hugmyndin um stofnun íslenzks
hers var hvarvétna fordæmd,
nema af nánusíu aðstandendum
rikisstjómarmnar. Eg. veit ekki
annars um einn einasta ísJend-
ing sem hefu-r mælt stofnun is-
lenzks hers bót.
Þess vegna f.óru ráðherrarn-
ir að druga úr orðum sínum og
kepptust um að segja að eigin-
lcga hefðra þeir alls ekki méint
stofnun íslenzks hers!
Hugsum okkur að í stað þess
að mótmæla hefði verið tekið
undir hugmjTidina úm stoínun
íslenzks hers. Haldið þið þá að
ráðherrarnir hefðu hopað og
ekki viljað kannast við að hafa
metnt það? Nei, þá hefðu blöð
ráðlierranna hvors um‘sig bás-
únað að hann hefði áít hug-
mynd.ina og englrin annar!
Island kallar
á ykkur —•
aldrei af brýnni
þörf, aldrei af
sárari nauðsyn
en einmitt nú
í dag.
Hex'skylda þýðir að allir menri
á vissu aldursslceiði eru skyld-
ir til að ganga í herinn. Her-
■skylda og heragi er ekkert gam-
anmál. Þáð er ekkert spaug fy.r-
ir hermann að rísa upp gegn
skipunum yfirboðara síns. Næg-
ir að benda á að í Danmörk
fékk hermaðuf einn 12 mánaða
fangelsi fyrir að segja éitt néi
við yfii-boðara. sinn.
Ef sfofnaður væri íslenzkur
her stæðum við fra.mmi fyrir.
því að sonum okkar og bi-æðrr
um væri skipað vígbúnum geg’i
löndum sinum, .feðrum og mæðr
ttm.
Þetta er eitt alli'a ískyggileg-
asta mál sem stungið hefur upp
kollinum á íslandi.
Auðvitað neit.a þéir þessúv
Þét'fá hefur okkur áldi'éi dottið
í hug, nuihú þeir; segja. <örott
og -761; Hvernig eiigym við, að
Sýknt og heilagt sóru þeir að
altlrei, aldrei skyldi nokkur
blettur á íslandi látinn í hend-
ur erlendu stórveldi.
Svq komu fyrstu svikin:
Keflavíkursámningurinn var
gei'.ður. Og það leið fi'am að
næstu kosningum, kosningun-
um 1919. Þegar átti að kas.ta
okk.ur inn í Atlanzhafsbanda-
■lagið gáfu þessir menn ný lof-
prð, bá . komu nýir svai’dagar.
.Við vorum margir sem vöruð-
um v:ð að af inngöngu í At-
lanzhafsbandalagið hlyti að
■leiða herstöðvar á íslandi. Við
vorum kallaðir erindrekar er-
lends .stóryeldis og alls konar
vei'stu ónefnum.
' En hvað. gerðist svo? Loforð-
in 'v.oru svikin énh á ný. Lof-
orðiri *sein margsinnis voru bii't
,1, blöðþnv s^ómarflokkann'a og
þeir geta ekki móti mælt. —
Þessir menn standa varnarlaus-
ir gagnvart sínum eigin loforð-
um. Þá gáfu þeir ný loforð:
Það væri alveg saklaust að
ganga í Atlanzhafsbandaiagið,
því aldrei skyldi erlendur lier
stíga fæti á ísland á friðar-
tímuni nema með leyfi íslend-
inga. Þeir voru beinlínis sólgnir
í að hrópa þetta. Kváðust hafa
loforð æðstu manna Bandaríkj-
anna fyrir að svo skyldi þetta
vera. — Við íslendingar erum
enn þannig gerðir að við trúum
þegar menn sverja og leggja
við heiður sinn.
Svo kom herinn 1951. Þjóðin
vissi það ckki fyrr en eftir að
herinn var stiginn á land —
nema þeir sem lögðu eyrun við
í'öddum andstöðunnar. Enn féll
alda loforðanna niður í djúp-
an bylgjudal svikanna.
í þessum dæmum sjáum við
hvernig er að trcysta loforðum
þeirra manna er nú stjórna Is-
landi.
Við skulum enn athuga hvað
á að gera við íslenzkan her.
Við höfium lö;g um að lögreglan
megi ekki ski.pta sér af verk-
föllum. Ætli þeir væru léngi
að lofa því að ekki skyldi her-
inn brjótia nein lög. Lítum enn
til baka og athugum löghlýðni
þessara manna.
Árið 1941 var runnið út kjör-
tímabil þingmanna. Hvað gerð-
ist? Löggjafar er höfðu glatað
urnboði sínu íramlengdu bara
áfi-am umboð sitt. Við höíum
lög sem eru grundvöllur allrar
stjórnskipuniar i landinu, við
köllum þau lög stjónxarskrá.
Framlenging umboðs þessara
rnanna var augljóst stjói-nar-
skrárbrot. En þessir menn
höfðu svarið á reiðum höndum.
Þe: r sögðust ekk,i gera neitt
ljótt, þeir sögðust alls ekki
vera að brióta stjórnarskrána,
nei, síður en svo, þeir sögðaist
bara víkja henni til hliðar!!
Allir höfðu þessir menn svarið
eið að brjóta ekki stjórnar-
skrána. Venjulcgum íslendingi
er eiður alvarlegt mál. Venju-
legu-r íslendifigur vill ekki ger-
ast sekur um exðrof, en það eru
til menn sem gera það eins og
að drckka vatn..
Á hvaða .grundvelli kom her-
inn .til landsins? Koma hans
var hreint stjórnarskrárbrot.
Samkvæmt stjórnarskráimi er
óleyfilegt að afsala íslenzku
Iandi nenia leyfi Alþingis konii
til. Alþingi liafði ckki leyff að
Franihald á 11. síðu< "