Nýi tíminn - 14.05.1953, Blaðsíða 9
Fimmtudagur 14. maí 1953 — NÝI TÍMINN — (9
FYRIR TVEIM ÁRUM UNDIRRITAÐI BJARNI BENEDIKTSSON SAMNINGINN UM HERNÁM ISLANDS
iðartímum, það er og hefur allt-
ywwuvwu^vwuvwvw^vww^wvvvww^JvvvvvvwAr1
I „Varanleg hersefa erlendra herja i landinu mynds sfefna ■:
J i svo geigvœnlega hœffu allri menningu þjóSarinngg og :j
i: sjálfsfœBri filveru hennar aS úfilokaÓ er að kaupa :■
:j öryggi svo dyru verSi" j:
5. MAÍ VORU LIÐIN RÉTT TVÖ ÁR síðan Rjarni Benediktsson hitti í laumi sendihejra Bandaríkj-
anna á íslandi og skrifaði undir samning um hernám Íslands. Tveimur dögum síðar, að morgni 7.
maí 1951, komu fyrstu hersendingarnar til landsins og þá fyrst fékk þjóðin fréttir um það frá stjórn-
arvöldunum hver landráð höfðu verið framin.
Hernám landsins kom þó ekki
á óvart. Þjóðviljinn hafði einn
blaða rakið hveriir atburðir
væru að gerast, fflutt þjóðinni
fregnirnar um það að allir al-
þingiismenn hernámsflokkanna
afstaða vakti hina hörðustu
andstöðu með þjóðinni, meðail
allra flokka; formaður Sjálf-
stæðisflokksins hafði ekki gáð
að sér sem skyldi, og nú skyldi
í snatri snúið við blaðinu.
Ólafur Thors er sem kunnugt er einn slyngasti leikari landsins.
Hér er mynd af einu atriði leikferils Ihans: hann er þarna að
veita viðtöku Keflavíkurflugvélli úr höndum Bandaríkjamanna
fyrir nokkrum árum!
hefðu verið kvaddir til leyni-
fu'nda til þess að taka á sig
ábyrgðina á landráðum og
stjórnarskrárbrotum og skýrt
frá niðurstöðum. En fjölmargir
ísiendingar fengust ekki til að
trúa þessum tíðindum, — og
er þeim það sízt láandi eftir
þær afdráttarlauisu yfirlýsing-
ar og margendurteknu svar-
daga sem ráðherrar og þing-
menn þr.íflokkanna höfðu birt
almemiingj. þess efnis að aldrei
skyldi til þess koma að ísland
væri hernumið á friðartímum.
Þjóðviijinn mun í dag og næstu
daga fifja upp nokkra þesisara
svardaga, og er mak’egt að
Sjálfstæðisflokkurinn fái fyrst-
ur orðið á tveggja ára afmæli
fyrirlitkigustu svika' í sögu
landsins.
■'k
Um áramótin 1948—49 höfðu
hafizt umræður um hug'sánlega
aðiid íslands að Atlanzhafs-
bandaiagi því sem áformað var
að stofna. Ólafur Thors birti
þá áramótagrein cg komst þar
mjög óvarlega að orði i þjón-
ustusemi sinni við Bandaríkin.
Hann talaði um nauðsyn þess
að fá hingað mikilvirkustu
morðtól og vígvélar, og var
mjög opinskár og fagnandi. En
það kom fljótt i ljós að þessi
„Hvorki herseta né her-
skylda.“
Var lögð mjög rík áherzla á
þetta atriði:
„Ólafur sýndi fram á, að
herseta á friðartímum er
með öllu óviðunandi. Eng-
an her á friðartímum,, það
væri og hefðj alltaf verið
höfuðkrafa Sjálfstæðis-
manna. Bnda væri flokkur-
inn þar í samræmi -við vilja
flestra íslendinga.“
Leiðari Morgunblaðsins þenn-
an sama dag heitir „Skýlaus
yfirlýsing Sj:i fstæðisflokksins”
og þar var m a. komizt þannig
að orði:
‘ „Stefna Sjálfstæðisflokks-'
ins 1 öryggismálum íslend-
sína fyrir landsmenn og
rr/jn standa við h'ana. Hann
hefur engu að leyna.“
Næsta dag gengur Bjarni
Benediktsson frarn fyrir skjöldu
og sver:
„Er hœgt að fá aukið ör-
yggi án þess að láta nokkuð
það af hendi sem við viljum
ekki með neinu móti fórna?
ísl'endingar viljia ekki er-
lendan her í landi sínu. Á
friðartímum getum við
komið í veg fyrir hersetu.“
Ungir Sjálfstæðismenn vildu
að sjálf'söigðu ekki liggja á liði
sínu, heldur sóru engu síður
ákafilega en eldri forsprakkarn-
ir. Þeir sögðu svo í síðu sinni
i Morgunblaðinu 16. febrúar
1949:
»
„Það dylst engum að við-
lendan her hér á friðartím-
urr*. Slíkt kemur ekiki til
mála.“
Nokkrum dögum síðar tók
Heimdallur þátt í umræðufundi
ungr,a manna í Austurbæj'ar-
bíói, 25. febrúar 1949. Þar var
helzti ræðum'aður þeirra Magn-
ús Jónsson, núverandi alþingis-
maður, frá Mel, og fórust hon-
um m. a. þannig orð:
„Varianleg herseta erlendna
herja í landinu myndi
stefna í svo geigvænlega
hættu allri menningu þjóð-
arinnar og sjálfstæðri til-
vem hennar að útilokað er
að kaupia öryggi svo dýru
verði.“
Hér hafa verið tíndir til
nokkrir svardagar Sjálfstæðis-
flokksmanna sem birtust á
rúmri viku snemma árs 1949.
Síðan héildu meinsærin áfram
linmulaust viku eftir viku, og
værf hæ,gt að fylla af þeim
margar bækur. En jafnframt
því sem eiðarnir hljómuðu hélt
atburðarásin áfram, em hún er
í svo fersku minni að óþarft er
aðrifja hana upp. Ríkisstjórnin
fékk mútugjöf frá Bandaríkj-
unum og um leið var þrernur
ráðherrum stefnt utan, Bjarna
Benedi'ktssyni, Eysteini Jóns-
syni og Emil Jónssyni. Þeir
komu aftur heim, en slíkt var
mat þeirrn á eigin gerðum að
þeir fengú^ aögreglulið til að
taka á móti sér á vellinum ög
vernda sig þaðan, en aldrei
voru svardagarnir háværari en
þá og hafði nú einnig verið
tekinn eiður af mr. Acheson,.
utanríkisráðherra Bandarikj-
anna, um iað til þess kæmi
aldrei að Ísland yrði hernumið
Framhald á 11.
15. febrúar 1949 tilkynnti
Morgunblaðið með miklum
fögnuði að á hinum
„geysifjölmenna fundi sem
Sjálfstæðisfélögin hér 1
Reykjavík héldu í gær í
Sjálfstæðishúsinu bar for-
maður flokksins, Ólafur
Thors, fram í fundarbyrjun
eftirfarandi ályktun í ör-
yggismálurr; landsins, sem
áðuir hiafði verið samþykkt
samhljóða í flokksráði Sjálf
stæðisflokksins:
„Flokksráðið telur að ís-
lendingum sé eigi fremur
en öðrum sjálfctæðum þjóð-
um fært að koroast hjá því
iað gera ráðstafanir til að
tryggja cryggi lands síns og
beri að stefna að því þann-
ig að fulLt tillit sé tekið til
sérstöðu íslendinga sem fá-
mennrar þjóðar og óvígbú-
innar og þó einkum að hér
ve'rði ekki herseta á friðar-
tímum og ekki herskylda.“
Dagimn eftir, 16. febrúar 1949,
birti Morgrmblaðið ýtarlegri út-
drátt úr framsöguræðu Ólafs
á fundinum. Fyrri daginn var
ein undirfyrirsögn blaðsins:
„Ekki herseta eða her-
skylda."
og síðarí daginn:
inga liggur nú skýlaus' fyr- ''tslendingar viljum engan er
ir... Hann álítur að íslend-
ingumi sé eigi fremur en
öðrum sjálfstæðum þjóðum
fært að komiast hjá því að
gera ráðstafanir til að
tryggja öryggi lands síns,
og beri að stefna að því
þannig að fullt tillit sé tek-
ið til sérstöðu íslendinga
sem fámennrar þjóðar og
óvígbúinnar og þá einkumt,
að hér verði ekki herseta á
friðartímum og ©kki her-
skylda. .. Hann vill miða
þátttöku Íslendinga við sér-
stöðu þeirra sem fámennrar
og vopnlausrar þjóðar. Þess
vegna er Sjálfstœðisflokk-
urinn mótfallinn því að hér
verði hérstöðvar eða her-
skylda á friðartímum...
Sjálfstæðisflokburinn hefur
alltaf verið á móti herstcðv-
um í landinu á friðartím-
um... Kommúnistar og dós-
entar og .prófessorar ein-
feldninnar h'afa dreift út
þeim lygum að rikisstjórn-
in væri ýmist í þann miund
að „selja landið“ eða leigja
. það undir herstöðvar...
Þessa menn vurðar ekkert
um stefnuyfirlýsingar og
það þótt þær séu í beinu
samræmi við allar aðgerðir
þeirra flokka sem, gefa þær
1 sjálfstæðis- og öryggismál-
um þjóðarinnar. . . Sjálf-
stæðisílokikurinn mun hins Sjaldan hefur eðli manrs biry.t ,eins eftirminnilega á l.jósmynda-
vegar halda áfram að vinna plötu og á þessari mynd af Bjarna Benediktssyni í hópi Banda-
að eflingu íslenzks sjá'f- ríkjamanna. 1‘arna cr að finr.a þá afstöðu sem stjórnar öllUm
stæðis og öryggis þjóðarinn- nthöfnum Bjarna í viðskiptunum við hið erlenda lið, og skiptir
ar. Hann hefur lagt stefnu þá engu hverja svardaga ráðherrann liefur flutt Islendingum.