Prentarinn - 01.01.1970, Page 6

Staersta deildin þarna er samsetningardeildin. Þar
stóðu menn i röðum við borð og skrúfuðu skrúfur
og settu á takka. Heldur virtist mér þetta einhæft
starf og minntist ósjálfrátt Nútíma Chaplíns. Ég
spurði því leiðsögumanninn, hvort ekki væri hætta
á, að menn fengju alls kyns komplexa og annarlega
kæki, af svona starfi. Hann kvað harla litlar lík-
ur til þess. Menn væru reglubundið fluttir milli
deilda til fjölbrevtniaukningar og því lítil hætta á
andlegum stíflum.
Mikið var um unga menn, suma vel síðhærða, í
ölium deildum og var mér sagt, að í mörgum til-
fellum væri um „erfðir" að ræða; synir tækju við af
feðrum, en einnig væri mikið gert af þvi, að laða
unga menn til starfa í verksmiðjunum. Þrátt fyrir
þetta væri mikil mannekla og erfitt um vik í því
efni, þrátt fyrir landlægt atvinnuleysi undir stjórn
Wilsons.
A renniverkstæðinu sá ég dannið, sem gamli mað-
urinn hafði tekið um vinnubreytinguna. Þar var
stórt blikkandi ljósborð við rennibekkinn. Við
bekkinn stóð maður og beið þess að þessi rafheili
ynni fyrir kaupinu hans. Starf mannsins var aðallega
fólgið í að festa sérstaklega mótuð járnstykki á
rennibekkinn, <ta á takka og síðan ekki söguna
meir. 12 mínútur var vélin með klumpinn og sneri
honum á alla kanta, meðan hún renndi ltann til.
Blikkandi tölustafir og tilheyrandi suð ákvarðaði
eða sýndi — dýpt hverrar skoru og liæð Irvers stalls
sem á járnstykkið var rennt. Ég reyndi cftir megni
að átta mig á sísteminu, en var jafn nær, þegar ég
yfirgaf bekkinn, eftir að lieilinn hafði skilað stykk-
inu aftur til matara síns. Starfsmaðurinn rétti þá
næsta manni stykkið og ltann mældi með öðru raf-
eindatæki það sein heilinn liafði gert. Þrátt fyrir
þennan heila og orð gamla leiðsögumannsins fannst
mér satt að segja ekki mikið um sjálfvirkni í verk-
smiðjunni, a. m. k. hafði ég búizt við henni meiri.
Brezk íhaldsemi? Kannski. Islenzk vanþekking? Ekki
ósennilegt.
Um liádegisliilið var gert lilé á röltinu og þáður
matur í veitingahúsi verksmiðjanna. Maturinn var
góður og ókeypis að auki — en illa geðjaðist mér að
þeim sið brezkra að borða sem eftirmat dísætar,
heitar sultutauslagkökur með rjóma. Þær sviðu í
minn liáls, svo mikið var víst, enda sætar í þess orðs
fyllstu merkingu. Nöfnin á þessum rétti eru hins
vegar vegleg og vel til þess fallin að villa um fyrir
takmörkuðum enskumönnum eins og undirrituð-
um.
Eftir snæðing var fyrst farið í sérlega hávaðasama
deild. Þar gengu ótal filmusetningar- og steypivélar
Monotyþe-setningarborð.
Yfirlitsmynd. yfir samsetningardeildina.
Tvö af 82 framleiOslustigum MonotypeAetursins: Til
vinstri er verið að leggja siðustu hönd á leturteikn-
inguna. Til hœgri er stafurinn skorinn i kopar og
siðan notaður sem mát þegar grafið er i leturmótið.
4
PRENTARINN