Nýi tíminn - 20.09.1956, Side 11

Dómsmáloráðherra skipar
meðdémendur í verðlagsdóm
Samkvæmt tillögu Verögæzlunefndar hefur dómsmála-
ráðherra skipað meðdómendur í verðgæzludómi í kaup-
stöðum landsins til næstu áramóta, en hlutaðeigandi
héraðsdómari er formaður dómsins.
í verðlagsdómum kaupstað-
anna eiga því sæti eftirtaldir
menn:
f Reykjavík
Valdimar Stefánsson, saka-
dómari, formaður, Rannveig
Þorsteinsdóttir, héraðsdóms-
lögmaður, meðdómari, Magnús
Jónsson, alþingísmaður, vara-
maður.
Akranes:
Þórhallur Sæmundsson bæj-
arfógeti, formaður, Hallfreður
Guðmundsson, hafnsögumaður,
meðdómari, Þorvaldur 'Ellert
Ásmundsson, útgerðarmaður,
varamaður.
fsafjörður:
Jóhann Gunnar Ólafsson,
bæjarfógeti, formaður, Jón H.
Guðmundsson, kennari, með-
dómari, Jón A. Jóhannsson, yf-
irlögregluþjónn, varamaður. _
Sauðárkrókur:
Sigurður Sigurðsson, bæjar-
fógeti, formaður, Pétur Hann-
esson, póstafgreiðslumaður,
meðdómari, Magnús Bjarnason,
kennari, varamaður.
Siglufjörður:
Einar Ingimundarson, bæjar-
fógeti, formaður, Sveinn Þor-
steinsson, hafnsögumaður,
meðdómari, Snorri Stefánsson,
verksmiðjustjóri, varamaður.
Ólafsfjörður:
sbíiv; jnod' övT ,. Awi
Sigurður Guðjónsspu, bæjar-
fógeti, foimaður, Magnús Gam-
alíelsson, útgerðarmaður, með-
dómari, Gunnar Ásgrimsson,
verkstjóri, varamaður.
Framhald af 7. síðu.
ar og haustlegu Landakots-
túninu. Lík skipsbrotsmanna;
af Púrkvó-pa eru borin til.
kirkju í Landakoti af hundrað
og fimmtíu sjóliðum herskips-
ins Hugreifs, l’Audacieux,
hins hraðskreiðasta í heimi,
sem þá hafði verið siglt hingað
frá Búlonju á rúmum tveim
sólarhringum til að veita hin-
um látnu þjónustu franska
ríkisins. Og á eftir hinum
þrjátíu og niu líkum geng-
ur einn maður, sem máir alla
aðra menn út, smár vexti,
dökkur, þéttur, snöfurlegur.
með ofurlítið yfirskegg, hinn
sígildi franski strandmaður á
íslandi, í búningi sjó'liðsfor-
ingja lágrar gráðu, með
kaskeytið sitt í hendinni.
Hann drúpir höfði—varast að
líta upp svo enginn maðurfái
séð hina óttalegu spum sem
hlýtur að felast í augum
hans: Hversvegna. Vinir hans
og félagar — þrjátíu og níu
lík; hann — einn.
standa höfuðlútir meðan þær
eru bornar hjá. Og enn geng-
ur þessi einmana maður
Efgen Gonídekk á eftir hin-
um 39 líkkistum, svo öll lík-
fylgdin, þúsundimar og tug-
þúsundirnar, allt stórmenni
Frakklands og sendiboðar er-
lendra þjóða þurrkast út og
verða að engu fyrir honum
einum — og þessari óttalegu
sourningu sem rikir yfir lífi
hans: Hversvegna —- hvers-
vegna er þetta lagt á mig
.... Hversvegna —
Og myndin af haustdöpr-
um strætum heimsborgarinnar
leysist sundur og er horfin.
Löngum síðan, en einkum
þegar ég horfi á máva sveima
uppí landsteinum hér við
ströndina, hvarflar hugur
minn til Frakklands. Hafi
maður einu sinni skilið harm
þjóðar er sem maður sé bund-
inn henni órjúfandi böndum
alla stund upp frá því.
Akureyri:
Friðjón Skarphéðinsson, bæj-
arfógeti, formaður, Bjarni
Halldórsson, gjaldkeri, með-
dómari, Marteinn Sigurðsson,
sýsluskrifari, varamaður.
Húsavík:
Jóhann Skaptason, bæjarfó-
geti, formaður, Sigurður Gunn-
arsson, skólastjóri, meðdómari,
Áxel Benediktsson, skólastjóri,
varamaður.
Seyðisfjörður:
Erlendur Björnsson, bæjar-
fógeti, foimaður, Sigurbjörn
Jónsson, fyrrv. bæjarfulltrúi,
meðdómari, Haraldur Víglunds-
son, tollþjónn, varamaður.
Neskaupstaður:
Axel Tulinius, bæjarfógeti.
formaður, Eyþór Þórðarson.
kennari, meðdómari.
V estmannaey jar:
Torfi Jóhannsson, bæjarfó-
geti, formaður, Sighvatur
Bjarnason, skipstjóri, meðdóm-
ari, Þorvaldur Sæmundsson.
kennari, yaramaður.
Keflavík:
Álfreð Gíslason, bæjarfógeti,
formaður, Valtýr Guðjónsson.
bæjarstjóri, meðdómari, Falur
Guðmundsson, skipstjóri, vara-
maður.
Hafnarfjörðnr:
Guðmundur í. Guðmundsson,
bæjarfógeti, formaður, Ólafur
Þórðarson, hafnargjaldkeri,
meðdómari, Gunnlaugur Guð-
mundsson, löggæzlumaður.
varamaður.
Kópavogur:
Sigurgeir Jónsson, bæjarfó-
geti, formaður, Jósafat J. Lín-
dal, skrifstofustjóri, meðdóm-
ari, Magnús Sigurjónsson.
varamaður.
(Frá dómsmálaráðuneytinu)
^ • vV\ • Ort
t're/o/ð
A/ý/o timann
Mcsrz i farðnánd
Næsti þáttur fréttamyndar-
innar var frá Frakklandi.
Likum þessara skipsbrots-
manna hefur verið komið fyr-
ir á Sánkti-Vinsents-torginu í
hafnarbænum Sánkti-Maló,
biskupinn yfir Reims veitir
hinum látnu syndakvittun og
flotamálaráðherra Frakklands
mælir nokkur orð. Efgen
Gonídekk stendur einnig á
torginu fyrir framan líkkist-
urnar þrjátíu og níu, einn sér
eins og í Landakoti, með
kaskeytið sitt í hendinni og
án þess að líta upp. Yfir lífi
þessa einstæða manns ríkir
aðeins eitt orð: Hversvegna..
Síðasta atriði þessa lifandi
fréttablaðs er frá Parísarborg.
Lík hinna þrjátíu og níu skip-
brotsmanna af Mýrum hafa
verið borin í Kirkju Frúar
Vorrar, Notre Dame. Kista
Sjarkós doktors stendur
fyrir miðri kirkju. Þegar sálu-
messunni er lokið og lík-
in borin út ganga þeir Le-
brun Frakkaforseti og erki-
biskupinn yfir París í veg fyr-
ir kistumar, hneigja sig og
Framhald af 6. síðu.
sem menn hafa gert af rák-
unum eftir að hafa séð þær
í sjónauka ber heldur ekki
saman. Evrópskir stjörnufræð-
ingar hafa alla tíð haft minni
trú á þessum rákum en starfs-
félagar þeirra vestan hafs.
Vonandi tekst nú að'fá úr því
skorið hvorir hafi meira til
síns máls.
Samt sem áður líf
Hvað sem þessum rákum líð-
ur hallast nú æ fleiri fræði-
menn að því að á Marz séu
frumstæðar lífverur og hafa t.
d. sovézkir vísindamenn á
síðari árum sýnt fram á að lif-
verur sem hafast við ofarlega
á háum fjöllum á jörðinni búi
við svipuð lífsskilyrði og eru
fyrir hendi á Marz, og myndi
tilvera þeirra eða annarra
skyldrá á Marz skýra þau lita-
skipti sem verða á yfirborði
hnattarins eftir árstíðum.
Hins vegar trúa því nú fáir
að þar búi skyni gæddar ver-
ur. Það myndu helzt vera þeir
sem gabba sum blöð til að
skýra frá því undir stórum
fyrirsögnum að þeir hafi séð
„fljúgandi diska‘“ á lofti.
ás.
Hreindýrin
Framhald af 2. síðu.
sýslumenn Norður- ög Suður-
múlasýslna. Var þá veitt leyfi
til að veita allt að 600 hrein-
dýr og haustið 1955 var enn
heimilað að veiða allt að 600
dýr. En í hvorugt skiptið voru
veidd eins mörg dýr og heimil-
að var, — samtals tæplega 700
dýr af þeim 1200, sem veiða
mátti. Eins og áður segir er
talið að hreindýrin muni nú
vera alls hátt á þriðja þúsund.
Fimmtudagur 20. september 1956 — NÍT TÍMINN — (II
Kennshibók í íslenzkri mál-
fræði han*!a framhaldsskólum
eftir Haildér Haildérsson dósent kemnr
út þessa dagana
Komin er út ny kennslubók í íslenzkri málfræði handa
framhaldsskólum eftir dr. Halldór Halldórsson, dósent.
Útgefandi er Bókaforlag Odds Björnssonar: Akureyri, en
bókin er gefin út í samráði við fræðslumálastjóra.
ir í þessum efnum, enda telur
dr. Halldór mjög gagngerðar
breytingar ekki æskilegar. „Mér
er nær að halda“, segir dr. Hall-
dór í formála að bókinni, ,,að.
kenna megi verulegum hluta ís-
lenzkrar æsku öll aðalatriði ís,-
lenzkrar málfræði, þau sem
skýrð eru í þessari bók. Ég. hefi
nokkra . reynslu í því að kenna
miður gefnum nemendum ísp
lenzka málfræði, og varð niður-
staða mín sú, að furðumargt
mætti kenna þeimú
Þegar dr. Halldór hafði lokfð
við að semja Kennslubók í setn-
ingarfræði og greinarmerkjasetnr
ingu, sem út kom í fyrra, taldi
hann nauðsynlegt að semja einn-
ig málfræði í samræmi við hana,
ætlaða sömu nemendum eða
nemendum á svipuðu stigi. Bók-
in er 168 blaðsíður og "skiptist
í 9 aðalkafla. Bandið er snoturt
og í sama stíl og bandið á setn-
ingarfræðinni. Bókin er prent-
uð í prentverki Odds Björnsson-
ar h.f., Akureyri.
I "forhiáíá ! sejgir dr. Halldór
að éfni bókaririnar sé miðað við
þær krofur, sem nú eru gerðar
í miðskólum og gagnfræðaskól-
um um nám í islenzkri málfræði.
Efnisval er því svipað og tíðk-
azt hefur i kennslubókum í mál-
fræði fyrir þetta fræðslustig,
einkum bók Björns Guðfinns-
sonar.
Um skýringar hugtáka og verk--
efnaval er bókin hins vegar ail-
frábrugðin því, sem tíðkazt hef-
ur, en þar byggir dr. Halldór
á langri kennslureynslu. Þó er
bókin alls ekki róttæk breyting
frá því, sem kennarar eru van-
KaupicS
Nýja timann
Súezskurðurinn
Framhald af 3. síðu
framúrskarandi rólegir, hvað
sem að höndum ber: Herliði
var boðið út á landi, í lofti og
á legi og sent bæð flugleiðis
og sjóleiðis til bækistöðva
Breta við Miðjarðarhaf. Hátt-
prúðustu sjentilmenn í Eng-
landi jusu skömmum yfir
Nasser og kölluðu hann öllum
illum nöfnum. Frakkar tóku
undir með þeim og létu ófrið-
lega. En þessi mikli aðgangur
hafði ekki tilætluð áhrif úti
um heiminn. Nærri öllum bar
saman um að aðgerðir Nassers
væru i fullu samræmi við lög
og rétt, enda kom aldrei annað
til greina en að Nasser greiddi
eigendunum skaðabætur, léti
allar þjóðir njóta jafnréttis til
að nota skurðinn og héldi i einu
og öllu þær reglur sem^gilda
um hann. Brezk árás á Egypta-
land hefði þvi verið hreint of-
beldi og þar að auki á móti
lögum Sameinuðu þjóðanna.
Brezka stjórnin lét sér því
nægja ýmsar efnahagslegar
refsiaðgerðir gegn Egyptum og
kallaði safan ráðstefnu 24ra
þjóða sem nota Súezskurðinn,
en valdi þær eftir eigin geð-
þótta. Ekki ráðgaðist brezka
stjórnin við Egypta um ráð-
stefnuna og kom þá auðvitað
ekki til mála að þeir gætu
þegið boð um að senda full-
trúa þangað. Á ráðstefnu þess-
ari blés heldur á móti Bretum.
Bæði Rússar og Bandaríkja-
menn og fiestir aðrir töldu að
Nasser hefði lög að mæla. Meiri
hluti fulltrúanna samþykkti þá
tillögu frá Dulles utanrikisráö-
herra Bandaríkjanna um að al-
þjóðleg stjórn yrði sett yfir
skurðinn, en starfræksla hans
mun þó að mestu eiga að vera
i höndum Egypta. Nasser mun
þó ekki ganga að þessari til-
lögu óbreyttri, þar sem talið er
að hún geti ekki samrýmzt
fullveldi Egyptalands.
Æsing riksstjórna Breta og
Frakka út af Súezmálinu staf-
ar auðvitað ekki fyrst og
fremst af umhyggju fyrir hags-
munum eigenda Súezfélagsins
eða biltingalýðs þess, sem
hengdur hefur verið á félagið.
Einhver helzta örsökin er sú,
að eignamámið hefur í för með
sér gifurlegan álitshnekki fyrir
Bretaveldi meðal þjóðanna við
austanvert Miðjarðarhaf og
gefur hættulegt fordæmi, því
gera má eignarnám hjá fleiri
félögum en Súezfélaginu einu.
Sama gildir um Frakka. Þeir
óttast að sigur Nassers í Súez-
málinu muni stappa stálinu í
ibúa Atlaslanda, er nú berjast
gegn þeim fyrir sjálfstæði sínu.
Bretar tortryggja Egypt.a og
telja að þer muni misbeita
valdi sínu yfir Súezskurðinum.
Er sú tortryggni eðlileg og
mannleg, því sjálfir hafa þeir
oftar en einu sinni misbeitt
valdi sínu yfr skurðinum með-
an þeir réðu þar lofum og lög-
um. Er því varla við því að
búast að svo ágætir menn sem
Bretar áliti að Egyptar taki
þeim fram um sanngimi Og
réttlaeti.