Nýi tíminn - 06.03.1958, Side 1

I 1
(jrcioio
Nýja tímann
Fimmtutlagur 6. marz 19.58 — 12. árgangur — 9. íölublað
KaupiS
Nýja fimann
Kýs Aíþingi rannsóknarnefnd fiE
rannsókna á herm angsviðskiptum?
Þingsályktunartillaga fluft I neSri deild Alþingis, flutnings
menn Einar Olgeirsson og Karl GuSjánsson
Lögð hefur verið fram á Alþingi „tillaga til
þingsályktunnar um skipun rannsóknarnefndar sam-
kvæmt 39. grein stjórnarskrárinnar til rannsóknar
á verzlunarviðskiptum við herlið Bandaríkjanna
og verktaka þess á íslandi." Er tillagan flutt í neðri
deild og eru flutningsmenn forseti deildarinnar,
Einar Olgeirsson og Karl Guðjónsson.
Neðri deild Aíþmgis ályktar
að skipa fLmm manna rann-
sóknarnefnd innandeildarmanna
samkv. 39 gr. stjómarskrárinnar
til þess að rannsaka
1. hvaða sala á þeim vam-
ingi, er herlið Bandaríkjamanna
á Islandi eða verktal^ar í þjón-
ustu þess hafa flutt inn toll-
frjálst, hefur farið fram með
leyfi íslenzkra stjómarvalda,
2. hvort farið hafi verið að
lögum og settum reglum um þau
viðskipti,
3. hversvegna hluti af þeim
viðskiptum sé framkvæmdur af
öðrum aðilum en þeim, sem rík-
isstjórnin hefur falið þessa
verzlun, — og
4. hvaða einkaaðHar séu
kaupendur og hvem ágóða þcir
muni hafa haft af þeim viðskipt-
um.
Nefndin skal hafa það vald,
sem heimilað er í 39. gr. stjórn-
arskrárinnar, til þess að heimta
skýrslur af embættismönnum og
öðrum.
Nefndin skal að rannsókn lok-
inni gefa deildinri ýtarlega
skýrslu um störf sín og niður-
stöður.
í greinargerð segja flutnings-
menn:
Það hefur verið regla að' þær
vörur, sem herlið Bandaríkjanna
Samkvæmt frásögn dagblaðs-
ins „Morgunbiaðs:ns“ 22. febr.
er talið, að viðskipti hafi farið
fram við herliðið á Keflavíkur-
flugveH', er geti gefið vissum
Framhald á 11. síðu.
Vetnissprengingar
á nerðursléðum
Föstudagur 28. febrúar 1958
Bandarík.jastjó rn tilkynnti í
gær að vetnissprengja hefði
verið sprengd í Sovétríkjunum
fyrir norðan heiniskautsbaug.
Strauss, fonnaður kjamorku-
nefndar Bandarílijanna, tók
frain að þetta væri önnur vetn-
issprengingin á finnn dögum í
Sovétríkjunum.
á íslandi flytur inn tollfrjálst,
megi emungis láta af hendi á
íslandi samkvæmt sérstakpi
heimild ríkisstjórnarinnar og
þá með þeim skilyrðum, er toll-
yfirvöldin setja. í framkvæmd-
inni hefur það samkvæmt yfir-
lýsingu fjármálaráðherra verið
eitt þessara skilyrða, að slíkar
vörur séu afhentar ríkisstjórn-
inni til þess að selja þær aftur
út innanlands.
Samkvæmt frásögn dagsblaðs-
ins Tímans 26. febr. hefur á-
kveðið nafngreint fyrirtæki flutt
s.l. haust „út af Keflavíkurvelli
alls konar varning, m. a. vélar
og bíla, fyrir fle'ri hundruð þús-
und krónur.“ Telur blaðið að
hér muni vera um að ræða
„varning, sem að matsv'erði er
talinn a. m. k. 600.000 króna
virði.“ Eft r nánari athugun fuli-
yrðir blaðið síðan 27. febr., að
líklegt sé að þessi varningur
„hafi verið seldur aftur með
m lljónagróða.“ Krefst blaðið
rannsóknar á hvert þessar vörur
hafi farið og fyrir hvaða verð,
hvað nafngreind fyrirtæki hafi
grætt mikið fé á þessum v ð-
skiptum, h\»er hlutur einstakl-
inga sé í þeim gróða og hvort
öll kurl komi þar til grafar
samkvæmt skattalöggjöf og verð-
lagsákvæðum.
ar iiíii
* ®
an, nyjar
Hvenœr kom />að fyrir i sfjórnarfið
íhaldsins að nokkur vara lœkkaSi i verÓi?
Eins og Lúövík Jósepsson rekur í hinni athyglisveröu
grein sinni er birtist í þessu og síðasta blaði hefur árang-
urinn af stöðvunarstefnunni í verðlagsmálum oröið mikill
þannig að á s.l. ári hækkaöi almennt verðlag minna hér
en í nálægum löndum, í staö þess aö undir íhaldsstjórn
var hér æfinlega ársmet í verðbólgu.
Elinnig bendir Lúðvik á að allar
horfur eru á að verðlagsþróunin
í viðskiptalöndum okkar verði
okkur hagstæð á næstunni, í stað
þess að þegar núverandi stjórn
tók við voru miklar verðhækkan-
ir á heimsmarkaði vegna árásar
Breta og Frakka á Egyptaland og
lokunar Súez-skurðar, og torveld-
aði það framkvæmd verðstöðv-
unarstefnunnar.
Verðlækkanir
nauosynjum
Það er einsdæmi um margra
Frumvarp til breytinga á kosningalögunum
ílutt af Friðjóni Skarphéðinssyni
Á daaskrá efri deildar Albinais var nýl. frumvarp
Friöjóns Skarphéðinssonar um breytingu á lögunum um
sveitastjórnarkosningar. Er þar lagt til að alm. bæj-
arstjórnar- og hreppsnefndarkosningar skuli fara fram
„síðasta sunnudag í maímánuöi, sem ekki ber upp á
hvítasunnudag." Önnur ákvæöi frumvarpsins varöa
samræmingu kjörskrár, til samræmis við þessa tilfærslu
kjördagsins.
Föstudagur 28. febrúar 1958
Aðalákvæðin um samningu
kjörskrár leggur. flutningsmaður
til að verði þannjg:
„Kjörskrár til bæjarstjórnar-
og hreppsnefndarkosninga semja
bæjarstjómir í kaupstöðum og
hreppsnefndir í hreppum í marz-
mánuði á því ári, sem kosning
fer fram. Sérstaka kjörskrá skal
semja fyrir hverja kjördejld.
Kjörskrárnar gilda frá 17. maí
það ár, sem þær eru samdar, til
16. maí næsta árs á eftir.“
Flutningsmaður, Friðjón
Skarphéðinsson, gerði grein fyrir
mál.'nu í framsöguræðu og lagði
áherzlu á að heppilegra væri að
láta kosningar fara fram að
vori en í janúar, og að óhæfilegt
væri að kjósa þá eftir 11 mán-
Framhald á 11. síðu.
Þióðminiascrfninu gefin ein
bezfa myncCi Sigurðar mólara
Daginn sem minningarsýn-
ing Sigurður Guðmundssonar
málara var opnuð, barst Þjóð-
minjasafninu góð gjöf.
Clafur Sigurðsson á Hellu-
landi í Skagafirði og Ragn-
heiður Konráðsdóttir kona
hans færðu safninu frumteikn-
íngu Sigurðar málara af stúlku-
barni, og þykir mörgum þessi
mynd með beztu teikningúm
Sigurðar. Myndina teiknaði
Sigurður þegar hann dvaldist í
Ási 1856 og gaf hana Þórunni
Clafsdóttur, föðursystur sinni,
en hún gaf hana aftur sonar-
syni sínum Sigurði ólafssyni,
föður Ólafs, sem nú gefur
Þjóðminjasafninu myndina.
Verður hún til sýnis með öðr-
um myndum Sigurðar á sýn-
irigú hans í safninu.
ára skeið að ýmsar nauðsynja-
vörur hafa lækkað í verði að
lagseftirlitið tryggir að neytendur
fá haginn af erlendum verðlækk-
unum. Hér skulu nefnd nokkur
dæmi:
Kílóið af strásykri kostaði í
júní 1957 kr. 5.83, en var í janúar
s.I. komið niður í 4.76. Lækkunin
er kr. 1.07 eða nær 19%.
Kílóið af molasykri kostaði í
júni 1957 kr. 7.58, en var í janúar
s.l. komið niður í kr. 6.28. Lækk-
unin er kr. 1.30 eða rúm 16%.
Kílóið af brenndu og ínöluðu
kaffi kostaði í júní 1957 kr. 46.40
en var í janúar s.l. komið niður í
kr. 42.00. Lækkunin er kr. 4.40
eða rúm 9%.
Tonnið af kolum kostaði í júní
1957 660 kr. en var í janúar s.l.
komið niður í 570. Lækkunin er
90 kr. eða nær 14%.
Lítrinn af húsaolíu kostaði í
júní 1957 kr. 1.07 en var í janúar
s.l. kominn niður í kr. 0.79.
Lækkunin nemur 28 aurum eða
rúmum 26%.
Tonnið af sementi kostaði í árs-
byrjun 1957 684 kr. en var í árs-
byrjun í ár komið niður í 629 kr.
Lækkunin er 55 kr. eða rúm 8%.
Allt eru þetta brýnar nauðsynj-
ar sem mikil áhrif hafa á afkomu
almennings. Hvenær voru dæmi
þess að slíkar vörur lækkuðu í
stjórnartíð íhaldsins?
Verðlækkanir framundan
Allt bendir til þess að ýmsar
vörur haldi áfram að lækka í
verði Samkv. nýgerðum samningi
um vörukaup í Sovétríkjunurn
var samið um að það lækkaði i
á verð á steypustyrktarjárni að
lækka úr 122 dollurum á tonn í
100 (lollara eða um 18%.
I þessum sömu samningum var
Framhald á 11. síðu.
atvinna-
lansir í Noregi
Þriðjudaginn 4. mara
Síðustu atvimmleysisskýrslur
bera með sér að nú eru yfir
40.000 menn atvinnulausir í Nor-
egi. Að nokkru leyti stafar at-
I vinnuleysið af lélegri síldarvcr-
i tið, en aðallega af áhrifum
kreppunnar í Bandarikjunum,
j Vestur-Þýzkalandi og fleiri lönd-
um.