Litli Bergþór - 01.05.1990, Síða 21

tengja það núverandi Tungnamönnum. Vera kann að í þessu séu einhverjar villur eða fleiri tengsl
séu til en hér koma fram. Langar mig að biðja lesendur að benda mér á það sem.þeir finna af þessu
tagi.
Þá er greint frá hvort á jörðunum er leiguliði eða bóndi í sjálfsábúð samkvæmt skrá í Jarðatali
Johnsens um hálffi öld síðar.
Skýrt verður frá kúgildum á jörðunum og hverjir keyptu þau, en það voru í mörgum tilvikum aðrir
en keyptu jörðina, sem þau voru á. Einnig verða hér tilfærðar nokkrar athugasemdir úr skránni.
Jörðunum er raðað eftir boðleið.
1. Borgarholt. Hún er “slegin bóndanum Þórði
Guðmundssyni á Miðfelli”. Ekki veit ég nein
frekari deili á honum og nafn þetta er hvorki að
finna á bæjunum hér í sýslu með þessu nafni í
manntali 1801 né á þessari jörð. Þar er leiguliði
hálfri öld síðar.
Kúgildin eru 3 og er ekki ljóst hver keypti þau, en
líklega hefur það verið sá sami og keypti jörðina.
2. Bergsstaðir. Hana kaupir ábúandinn, Isólfur
Einarsson. Kona hans er Sigríður Eggertsdóttir
og búa þau þar þegar manntalið er tekið 1801 og
eru þar með þeim 5 böm þeirra. Árið 1816 er þau
ekki að finna þar. Undir miðja 19. öldina er hér
einn leiguliði.
Kúgildin eru 2 og kaupir bóndi þau einnig, líklega
á 4 rd. hvort.
3. Kiamholt. Hana kaupir Þorsteinn Jónsson
bóndi í Svínhaga á Rangárvöllum. Ekki er að sjá
að hann eða neinn afkomenda hans hafi búið hér,
og hér em tveir leiguliðar um hálfri öld síðar.
Kona Þorsteins er Guðríður Þórarinsdóttir og búa
þau á Iðu 1801. Sonur þeirra er Þórarinn á Iðu,
sonur hans Þórarinn í Ásakoti og sonur hans
Þórarinn á Drumboddstöðum. Sonur hans er
Þorfinnur, sonur hans Þórarinn og sonur hans
Þorfinnur allir á Spóastöðum, og býr sá síðasttaldi
þar nú.
Kúgildin em 3 og kaupir Brynjólfur Jónsson á
Fellsöxl í Borgarfirði þau á samtals 13 rd. og 72
sk.
4. Gvgiarhóll. Hann er sleginn Guðmundi
Jónssyni á Leimbakka á Landi í Rangárvallasýslu.
Hann mun hafafluttájörðinaogerHklegakominn
þangað 1801. ÞáerkonahansIngibjörgJónsdóttir.
Hann er þá sagður 47 ára en hún 68. Árið 1816
búa þar Guðmundur Jónsson, 65 ára, fæddur í
Austari-Kirkjubæ, og Guðrún Pálsdóttir kona
hans, 45 ára, fædd í Uthlíð. Samkvæmt þessu á
hann að hafa elst um ein 18 ár á 15 ámm og gæti
það bent til þess á þetta sé ekki sami maðurinn.
Það er þó ekki líklegt þar sem ósamræmi er oft
mikið í aldri milli manntala um þetta leyti. Sonur
þeirra Guðmundar og Guðrúnar er Páll og býr
hann á Gýgjarhóli. Meðal bama hans var Tómas
bóndi í Brattholti og Ásakoti. Hann var faðir
Ingibjargar í Amarholti, sem var móðir Óskars á
Brú, föðurGuðmundar og þeirra systkina. Annað
af börnum Guðmundar og Guðrúnar var
Guðmundur, sem var bóndi í Gýgjarhólskoti, og
var sonur hans Ólafur bóndi í Tortu og Hólum.
Sonur hans var Jónas á Kjóastöðum faðir
Magnúsar og þeirra systkina. Jörðin mun hafa
verið í eigu þessarar ættar í um það bil eina öld, og
erþareinn sjálfseignarbóndi samkvæmt Jarðatali
Johnsens.
Kúgildi vom 3 1/2 og keypti Gísli Bemharðsson
á Hávarsstöðum í Borgaríirði þau á 15 rd. alls.
5. Brattholt. Það kaupir Guðmundur Berg-
steinsson, hreppsstjóri. Heimilisfang hans er
ekki tilgreint, en í manntali 1801 býr hann^þar
með konu sinni, Kristrúnu Eiríksdóttur. Árið
1816 em þau farin þaðan og um miðja öldina er
þar leiguliði.
Kúgildi em 3, en ekkert kemur fram um sölu
þeirra. Jörðin var boðin upp bæði 18.8.1788 og
17.6.1790," en í hvomgt skiptið fékkst boð svo
viðunandi þótti.”
6. Brú. Hana kaupir Sigurður Magnússon í
Steinsholti. Ekki veit ég nein deili á honum, en
um hálfri öld síðar mun Narfi Ásbjamarson og
Þórelfur Þorsteinsdóttir, sem þar búa þá, eiga
hana.
Kúgildin em 2 og em “slegin mr. Steingrími
Jónssyni.” Þessi jörð var einnig boðin upp
18.8.1788 og 17.6.1790 “án þess viðunandi boð
fengjust.”
7. Haukadalur. Hann kaupir Eiríkur Sölmundar-
soníHlíðíEystrihrepp. Imanntali 1801 býrhann
íHlíð ásamt konu sinni, Guðrúnu Jónsdóttur. Þau
eru þá 78 ára og 71 árs. Ekki finn ég nein tengsl
þeirra við þessa jörð, en þau eru ekki foreldrar
Guðmundar Eiríkssonar, sem þar er sjálfseignar-
bóndi hálfri öld síðar.
í söluskránni er eftirfarandi athugasemd, sem
skýrir að salan er ekki miðuð við raunvemlegt
mat. “En þar árlega af landsskuldinni niðurfellur
40 al. fyrir að húsa prestinn, þá hann er í embættis-
erindum, er jörðin ansett á 50 C 40 al. að dýrleika
með 220 al. landskuld, sem þar af hefur goldist til
biskupsstólsins.”
Kúgildi em 3. en ekkert er getið um sölu þeirra.
8. Helludalur. ÞessajörðkaupirHannesFinnsson.
Litli - Bergþór 21