Fréttabréf Ættfræðifélagsins - 01.02.2010, Page 5
Fréttabréf Ættfræðifélagsins í febrúar 2010
1732, að vísu nokkuð slitróttar. Þær veita eftirfarandi
upplýsingar um ábúð á Sneis upp úr 1730:
1733- 1734 Sumarliði Bessason
1734- 1739 Jón Magnússon
Að því gefnu að Björg á Skeggsstöðum hafi verið
systir Magnúsar í Harastaðakoti en ekki Ólafar konu
hans, kemur það ákaflega vel heim og saman að móðir
þeirra hafi verið eiginkona Jóns Magnússonar bónda
á Sneis 1734-1739 og hann faðir Magnúsar en ekki
endilega Bjargar. Magnús hefði þá borið nafn föðurafa
síns, verið fæddur á Sneis og móðirin væntanlega lát-
ist af barnsfarasótt á Sneis einhverntíman á árabilinu
1737-1739, eftir að hafa fætt nítján börn í heiminn. En
sé þessu svo varið, sem virðist ákaflega sennilegt, og
tekið er tillit til aldurs þeirra Bjargar, sem var fædd
um 1718 eða um 1719, og Magnúsar, sem var fæddur
um 1737, virðist það í hæpnasta lagi að nokkur þeirra
þriggja Þóra Guðmundsdætra, sem að framan voru
nefndar, geti verið móðir þeirra, því þær munu allar
hafa verið komnar úr eða við það að komast úr barn-
eign á þeim tíma þegar Magnús fæddist.
Ekki er heldur að óreyndu ástæða til að rengja þá
staðhæfingu Björns á Brandsstöðum að systkinahópi
þeim sem Björg tilheyrði hafi verið skipt upp og
Björg þá farið að Eiríksstöðum í Svartárdal, en í ljósi
framangreindra bollalegginga hefur það vart orðið
við andlát móðurinnar, því Björg hefur þá verið um
tvítugt eða rétt tæplega það. Þar sem Björn nefnir
aðeins móður Bjargar, en gerir enga grein fyrir föður
hennar, er freistandi að geta sér þess til að móðirin
kunni að hafa verið tvígift, fyrr Jóni föður Bjargar, en
síðar Jóni Magnússyni bónda á Sneis, föður Magnús-
ar. Skýrðist þar með þögnin um föður Bjargar, hann
hefði fallið frá á ungum aldri, en konan lifað hann
um mörg ár og þess vegna síður fyrnst yfir minningu
hennar. Sú staðhæfing Björns, að Björg hafi farið að
Eiríksstöðum, þegar systkinahópnum var sundrað,
bendir til þess að annað hvort foreldranna hafi verið
upprunnið í Bólstaðarhlíðarhreppi, þá líklega fremur
faðirinn, ef marka má ummæli Björns um að móðir-
in hafi verið „ættuð utan af Skaga.“ Hefur Magnús
Björnsson fræðimaður á Syðra-Hóli getið sér þess til
að faðir Bjargar kunni að hafa verið Jón Eiríksson (f.
um 1665), sem var með systkinum sínum og móður
á Fjósum í Svartárdal 1703. Hann var sonur Eiríks
Jónssonar bónda í Bólstaðarhlíðarhreppi og konu
hans Valgerðar Tómasdóttur (f. um 1635).
Þessari kenningu má finna það til styrktar að
Valgerðarnafn kemur fram bæði í barnahópi Jóns
og Bjargar á Skeggsstöðum og í barnahópi Sigurð-
ar og Guðbjargar á Brún. Mun í raun óhætt að slá
því föstu að Björg hafi verið systir - þá vafalaust
alsystir - annars hvors þeirra Brúnarhjóna, þótt ekki
verði úr því skorið að svo stöddu á hvorn veginn sá
skyldleiki hefur verið, þar sem heimildir eru mis-
vísandi um þetta atriði, eins og að framan hefur verið
Ljósrit af samantekt um ættingja Eyjólfs Gunnarssonar
á Strjúgsstöðum.
Ljósrit af samantekt um ættingja Eyjólfs Gunnarssonar
á Strjúgsstöðum.
reifað. Einnig er afar freistandi að geta sér þess til
að alsystir Bjargar muni hafa verið Valgerður Jóns-
dóttir (f. um 1714), sem var heimilisföst í Gautsdal
á Laxárdal fremri 1762, hugsanlega sú sama Val-
gerður Jónsdóttir sem átti barn með giftum manni,
Símoni Sigurðssyni í Svínavatnshreppi 1749 eða
1750. (Dómab. Hún. 9. maí 1750). Fengist þannig
viðhlýtandi skýring á framgangi Valgerðarnafnsins
í ættinni. Ennfremur er freistandi að geta sér þess til
að barn Valgerðar og Símonar kunni að hafa verið
http://www.ætt.is
5
aett@aett.is