Unga Ísland - 01.06.1935, Blaðsíða 9

UNGA ISLAND
91
orðrétta, heldur og greinarnar í réttri
röð. Móðir mín hlýddi mér yfir og
setti mér fyrir, en spurði mig ekki út
úr. Ekki rekur mig minni til, að
nokkurt gagn yrði mér að því námi,
hvorki fýrr né síðar, en ég man hitt
meðan ég lifi, er hún kom til mín á
kvöldin, þegar ég var háttaður, lét
mig lesa versin mín, sem hún hafði
kennt mér og mér þótti vænt um og
ég hafði sjálfur raðað niður og las
einlægt í sömu röð á eftir faðirvori
— og sömuleiðis fyrirbænir afa míns
fyrir mér og systkinum mínum. Biblíu-
sögur voru ekki til um þær mundir,
en stundum las ég hátt fyrir mömmu
og heimilismenn í Gamla testament-
inu, en ekki nema sögubækurnar; til
skemtunar var það, og hvorki held
ég að mér né áheyrendum hafi komið
til hugar, að það væri guðsorð. Ég
bar Davíð saman við Gunnar á Hlíð-
arenda og Samson við Gretti okkar,
og þótti Grettir þó miklu skemmti-
legri, þó að Samson kynni að hafa
verið ennþá sterkari. Nýja testa-
ttentið, guðspjöll og postulasögu las
ég með allt öðrum hug og aldrei hátt
fyrir aðra en mig og mömmu og syst-
ur, sem var næst mér að aldri. —
Enginn sérstakur tími dags var ætl-
aður þessum fræðaiðkunum, heldur
gripin stund og stund til kennslu og
uáms, þegar milli var annara verka.
Ekki var heldur neinn sérstakur stað-
ur á heimilinu ætlaður til þess. Víð-
ast var baðstofan eina húsið, sem
öllu fólkinu var ætlað að vera í nótt
°g dag; þar urðu börnin að lesa og
fera. Hjá foreldrum mínum var her-
bergi þiljað af baðstofunni, þar sem
£>au sváfu, og ennfremur stofa, sem
gestum var ætluð, þar var betra næði
til að læra en í baðstofunni, en líka
ennþá kaldara á vetrum. Hvergi var
ofn til hitunar, í skóglausu, köldu og
veglausu landi var fátt um eldsneyti.
Það var því alltítt, að börn leituðu í
fjósið með kverið sitt. Þar var heitt,
og ekki trufluðu blessaðar kýrnar.
Þar man ég, að ég lærði 1. blaðsíð-
una af Balle, og sjálfsagt margar
síðar.
Presturinn kom á hverju hausti að
húsvitja; þá lét hann þau börn lesa,
er byrjuð voru á því námi, og 2 árum
fyrir fermingu voru börnin látin fara
til kirkju á hverjum messudegi alla
langaföstu, og spurði prestur þau út
úr kverinu í kirkjunni eftir messu.
En næsta vetur fyrir fermingu gengu
fermingarbörnin auk þess til prestsins
einn rúmhelgan dag í viku um föst-
una og allt fram að fermingardegi.
Þetta var sú eina fræðsla, sem al-
þýða fékk af hálfu ríkis og kirkju. —
Leikir okkar systkina drógu mjög
dám af því, sem við lásum. Við kunn-
um flesta þá leiki, er taldir eru í bók
Ólafs Davíðssonar um ísl. skemmt-
anir, og höfðum þá um hönd. Eink-
um voru þessir tíðir: Blindingsleikur,
kóngsleikur, karlsleikur, dúfuleikur
og skessuleikur með ýmsum tilbreyt-
ingum. Annað gaman var og mjög
títt bæði með börnum og fullorðna
íólkinu, eins og lýst er í bók Ólafs.
Sjaldan var svo matast, ef fiskur var
á borðum, að eigi væri látið ,,geta á
dálk“ og „Króks eða Krings“. Horf-
ast í augu“ var líka oft reynt. Reynir
hið fyrra á skjótleik og skerpu eftir-
tektar, en hið síðara á festu og þol.
Spilað var oft á sunnudagskvöldum.
Við lærðum fyrst „hund“, „kasínu“