Unga Ísland - 01.05.1938, Blaðsíða 4

62
VNGA ÍSLAND
Sterkar tennur.
Eigi barnið að fá góðar tennur, er um
að gera fyrir móðurina, að gefa því rétta
fæðu fyrir og eftir fæðinguna. Fosfor og
önnur steinefni eru nauðsynleg eigi
tennurnar að fá rétta lögun og verða
sterkar. Þessi efni eru einkanlega í
kúamjólk, gul- og rauðaldinum o.fl. og
þá einnig í hreinu vatni. Þegar barnið
er ekki lengur háð fæðu móðurinnar á
að gefa því nóg af nýmjólk og seinna
ávaxtasafa, grænmeti og aðrar fæðu-
tegundir, er innihalda steinefni. Fái
barnið nægilegt af þessum styrkjandi
efnum getur það komist hjá margskon-
ar tannskemmdum er það eldisr.. Það er
sérstaklega til 10 ára aldurs, sem barn-
inu ríður á að fá þessháttar rnat, til upp-
byggingar tannanna og alls líkamans.
Barnið verður að læra að hirða tenn-
urnar eins fljótt og unnt er. Gefið því
lítinn tannbursta og gerið það að vana,
að það noti hann. Vitanlega á að fara
með barnið til tannlæknis strax og mað-
ur verður þess var, að tennurnar eru
farnar að brenna. Ef barnatennurnar
skemmast og þar af leiðandi detta of
fljótt úr, verður það til þess að fullorð-
instennurnar verða skakkar og of þétt-
ar. Ef barnið missir barnatennurnar
fyr en tími er til kominn, getur það
einnig verkað á sjálfan kjálkann, og
tekið langan tíma að lagfæra það, og
orðið kostnaðarsamt.
Að bursta tennurnar reglulega og vel
getur verið mikil hjálp til varnar tann-
skemmdum, en er ekki einhlýtt. Fái
maður ekki hina réttu fæðu, brenna
tennurnar, þrátt fyrir allt hreinlæti.
Maður á að fara til tannlæknis að
minnsta kosti tvisvar á ári. Tannstein-
inum innanverðu á tönnunum er vont að
ná í burtu án hjálpar læknis. Og finni
tannlæknirinn við rannsókn sína sruá-
skemmdir á maður hiklaust að láta
hann gera við þær. Hafi maður hugsun
á að hirða vel tennurnar, getur maður
venjulega haldið þeim sterkum og fal-
legum, þó geta alvarlegir sjúkdómar
valdið tannskemmdum bæði í veikind-
unum sjálfum og afturbata. Þó er þetta
ekki algild regla.En undir öllum kring-
umstæðum verður maður að vera á
verði um tennurnar og gæta alls hrein-
lætis í sambandi við þær, það getur og
að vissu leyti varnað smitun í munn og
koki.
Skemmdar tennur eru í rauninni
„menningar“-sjúkdómur, ef svo mætti
að orði komast. Þær eru að miklu leyti
matnum, er við leggjum okkur til
munns, að kenna. Hinar ósiðuðu þjóðir
og dýr verða lítið vör þessa sjúkdóms.
Tannskemmdir eru algengastar á aldr-
inum milli 7—25 ára, en geta komið fyr-
ir á öllum aldri.
Það sem aðallega eru orsakir tann-
skemmda má nefna: erfðir, munnvatnið,
bakteríur í munninn, óhreinindi, skort-
ur á harðri fæðu o.fl. En aðalorsökin er
þó, að til þess að fá góðar tennur þarf
maður strax frá fyrstu árum að fá hin
réttu steinefni eins og fyr er getið.
Heilar tennur eru nauðsynlegar fyrir
almenna vellíðan manns — og ætti öll-
um mæðrum að vera það áhugamál að
börn þeirra hefðu sem bestar og feg-
urstar tennur og gera allt, er í þeirra
valdi stendur, til þess að því marki verði
náð.