Árbók VFÍ - 01.01.1995, Blaðsíða 246

244 Árbók VFÍ 1993/94
eða uppsett varaafl í vatnsaflsstöð. í áætlun um Bjarnarflagsvirkjun er varaaflskostnaður áætl-
aður sérstaklega og reyndist vera um 5% af stofnkostnaði.
6 Aðlögun 20 MW jarðgufustöðva að markaðsaukningu
Þær 20 MW jarðgufustöðvar sem hér hafa verið til umræðu eru tiltölulega smáar einingar
miðað við suma virkjunarkosti í vatnsorku. Hagkvæmni stærðar er vel þekkt fyrirbæri á sviði
vatnsaflsvirkjana. Það þýðir að kostnaðartölur sem miðast við orkugetu stórra stöðva verða
lágar. Til þess að fullnýta slíkar stöðvar verður markaðurinn að aukast í mjög stórum skref-
um. Ef orkumáttur vissrar rafstöðvar er miklu stærri en árleg aukning markaðar, er ekki
hagkvæmt að fjárfesta í stórum virkjunum. Verulegur hluti hagkvæmustu virkjunarkosta í
vatnsorku er bundinn við stórar virkjanir. Slíkar virkjanir koma varla til álita í náinni framtíð
nema til komi markaðsaukning í mjög stórum þrepum (stóriðja eða sæstrengur).
Hagkvæmni stærðar er einnig fyrir hendi á sviði jarðgufuvirkjana. Þannig er önnur
virkjunareining í Bjarnarflagi ódýrari en fyrsta virkjunareining. Önnur atriði en stærð hafa þó
meiri áhrif á orkuverð jarðgufustöðva. Fjöldi borhola skiptir t.d. mjög miklu. Jarðgufustöðvar
á stærðarbilinu 100-200 MW verða varla reistar í einum áfanga nema til komi mikill rann-
sóknarkostnaður áður en virkjun er ákveðin. Slíkar stöðvar falla því ekki að þeirri aðferða-
fræði sem lýst er í þessari grein, og eru því ekki sambærilegar. Kostnaður við 100-200 MW
stöðvar eru tiltölulega meiri en kostnaðurinn við 20 MW stöðvar. Hins vegar skiptir meðalafl
borhola miklu máli fyrir hagkvæmni jarðgufuvirkjana þannig að sú breyta skiptir meiru máli
en flest annað fyrir hagkvæmni jarðgufuvirkjana.
Raforkuspá gerir ráð fyrir að árleg aukning almenna markaðarins verði tæplega 50 GWh á
1980 1990 2000 2010
Mynd 7 Raforkuspá: Aðlögun Blöndu og 20 MWjarðgufustöðvar að almenna raforkumarkaðinum.