Neytendablaðið - 01.02.1977, Side 2
2
Við lifum á tímum samtakanna, aukin tækni, meiri verka-
skipting og sífellt fleiri samtök hafa og einkennt þróun síð-
ustu ára. Menn hafp uppgötvað mátt samtakanna, safnað liði
og skorið upp herör á stöðugt fleiri sviðum. Eða eins og
skáldið segir: „Hvað má höndin ein og ein, allir leggjum sam-
an.“
Ef menn taka ekki saman höndum til framgangs þess mál-
efnis, er þeir trúa á, verður gata þess grýtt, þakin gr jóti frá
öðrum götum annarra manna. Slík hefur gata neytandans
verið.
Eðlilega urðu framleiðendur vörunnar langtum fyrri til en
neytendur til að stofna með sér hagsmunasamtök.
Það liggur í augum uppi, að auðveldara er að stofna félag
pylsuframleiðanda en pylsuneytanda svo að dæmi sé tekið.
Framleiðendur eru fáir, en neytendur margir og dreifðir.
Þessvegna hefur það reynst erfítt að kalla saman neytendur
til stofnunar hagsmunasamtaka. Því er það að verð og gæði
vörunnar hafa sjaldnast verið neytendum í hag.
Neytendur hafa þó ekki verið algerlega varnarlausir. Lög-
gjafaþing þjóðarinnar hefur sett ýmiskonar lög til verndar
neytendum t.d. um verðlagseftirlit, hámarksverð, og mat-
vælaeftirlit, auk laga til verndar jafnt seljanda sem neytanda.
Þó háir það hinu háa Alþingi að fulltrúar vissra hagsmuna-
hópa hafa verið þar fjölmennari en annarra.
Höfuðverkefni þess er að gæta hagsmuna þjóðarheildar-
innar þar með neytenda, en þetta markmið hefur oft vikið
fyrir hagsmunum fremur fámennari hópa. Ennfremur er
löggjöfin seinvirk og ónákvæm, þar sem hún getur aðeins gef-
ið megin línur.
Reglugerð til framkvæmda á lögum hefur oft ekki fyrir-
fundist og því er það, að smátt og smátt hefur hallast á neyt-
andann.
Þau samtök voru stofnuð 1953 og nefndust frá upphafl
Neytendasamtökin. Forgöngu að stofnun þeirra áttu frú
Jónína Guðmundsdóttir, Jóhann Sæmundsson prófessor og
Sveinn Ásgeirsson hagfræðingur. Á næstu ári eru því liðin 25
ár frá stofnun þeirra.
Á þessu 25 ára tímabili hafa margir bæði konur og karlar
lagt hönd á plóginn og unnið mikið og óeigingjarnt starf. Hef-
ur það haft mikla þýðingu fyrir málefni neytenda.
Neytendasamtökin hafa verið umdeild og til þeirra hafa
verið gerðar miklar kröfur. Við því er þó vart að búast að
neytendur fái allar sínar kröfur uppfylltar.
Það fer ekki á milli mála að án Neytendasamtakanna s.l.
aldarfjórðung væri staða neytandanna nú á Islandi ekki upp
á marga flska.
Hér vinnst ekki rúm né tími til að segja frá öllum þeim mál-
um sem unnið hefur verið að og leyst hafa verið, en þess má
geta að samtökin hafa stiindum þurft að leita réttar síns fyrir
dómstólum í gegnum árin. Það er yfirleitt svo að framleið-
endur og seljendur álíta það hlutverk sitt að þjóna en ekki að
vera þjónað af neytendum.
Að vísu snúast þessi hlutverk oft við í krafti auglýsinga og
áróðurs, en eftir sem áður stendur það markmið, að neytand-
inn á að vera sá konungur, sem þjónað er í þessum málum.
Neytandinn konungur er þó mjög óákveðin og áhrifagjörn
persóna, sem sjaldnast beitir valdi sínu.
Taki hann sig hinsvegar saman í andlitinu, verða þjónar
hans að lúta honum og þá fyrst og ekki fyrr fara þeir að sýna
honum þá virðingu sem honum ber.
Að lokum: Við neytendur verðum að hafa það hugfast, að
eina leiðin til að á okkur verði hlustað og markmiðum okkar
náð, er sú, að stórauka félagatölu Neytendasamtakanna.
Styðjum þá er vinna að hagsmunum okkar endurgjalds-
laust. Tökum þátt í starfl Neytendasamtakanna og riðjum
sameinuð steinum úr götu neytandans.
Reynir Ármannsson form. N.S.
NEYTENDA
BLAÐIÐ
Útgefandi: Neytendasamtökin
Ritnefnd: Ema V. Ingólfsdóttir
Reynir Armannsson Jónas Bjarnason
Eríka A. Friðriksdóttir Sigurður P. Kristjánsson
Útlit: Þórarinn J. Magnússon
Umbrot, sctning og prcntun: Prentsmiðja Árna Valdemarssonar
Ábyrgðarmaður: Reynir Ármannsson.
Engar auglýsingar eru í blaðinu.