Neytendablaðið - 01.02.1977, Qupperneq 9

9
vandaðar. Gæði húðarinnar rýma
einnig því heitara sem loftslagið er í
heimkynnum skepnunnar.
Athugið við kaup
- að skinnið sé jafnþykkt alls staðar.
Athugið einkum undir ermarnar og hlið-
arnar. Á þessum stöðum er oft notað
þynnra skinn en annarsstaðar.
- að rúskinn, mokka hafí þétt og slétt yf-
irborð. Gróft skinn óhreinkast fyrr og er
erfiðara að hreinsa.
- að velja litað loðskinn fremur en ólitað
eða bleikt (lýst). Litað skinn er sútað
með aðferð sem þéttir skinnið svo að það
hrindir betur frá sér óhreinindum.
- leðurflíkur eiga að vera litaðar í gegn og
liturinn á ekki að smita. Prófið litinn
með því að nudda leðrið með rökum klút
á röngunni
-að lím á límdum saumum sjáist ekki í
gegn.
- Geymið kvittunina og einnig er gott
að fá upplýsingar verslunarstjórans
skriflegar, því að gallar koma sjaldnast í
ljós fyrr en eftir um það bil ársnotkun
þegar hreinsa þarf flíkina.
- að velja merktar flíkur fremur en
ómerktar. Þær þurfa ekki að vera betri en
ómerktar en auðveldara er að fá leiðrétt-
ingar á göllum og upplýsingar ef vitað er
hvar flíkin er framleidd og úr hverju.
Meðferð
Skinflíkur má ekki þvo, aðeins hreinsa
á sérstakan máta úr sérlegum hreinsi-
efnum.
Skinnflíkur má ekki geyma í lokuðum
plastpokum því að þá mygla þær og
myglublettirnir hverfa ekki þó að flík-
in sé lituð á ný.
Leðurflíkur sem hreinsa þarf í efna-
laug þarf oft að lita á ný eftir hreinsun.
Hreinsið bletti með rökum klút. Notið
aldrei blettavatn, bensín, jarðterpent-
ínu (White spirit). Þessi efni geta leyst
upp lakk litinn, flíkin verður flekkótt og
bletturinn hrindir ekki frá sér vatni.
Best er að halda leðurflíkum hreinum
og mjúkum með því að nudda skinnið
einstaka sinnum með sílikonhúsgagna-
gljáa eða mjúkum áburði á leðurtöskur.
Rúskinn og mokkaskinn
Matarbletti aðra en fitu má reyna að
hreinsa strax með klút undnum úr hálf-
volgu (20° C) sápulausu vatni (ekki að
nudda). Flíkin er síðan hengd upp og
látin þorna hægt við stofuhita. Ef rú-
skinnsflík er vot af regni eða snjó á að
hrista bleytuna úr eftir því sem hægt er
og hengja flíkina upp, svo að hún komi
hvergi við hvorki við vegg né aðrar flík-
ur. fitubletti má reyna að þerra með
mjúkum klút (ekki nudda), strá litlausu
talkúmi, hrissterkju eða kartöflumjöli
á blettinn, láta það liggja á í 5-10 mín. og
ryksjúga síðan. Flíkurnar á að bursta
rösklega með hréinum fatabursta eða
svampi.
Um skinn
Leðurhúð er þétt net af bandvefjar-
trefjum og sumir þræðirnir mjög teygj-
anlegir. Ytra borðið kallast hárhamur
og skinnið loðskinn ef hárin eru á, en sé
búið að fjarlægja þau er talað um leður
(n. nappa). Leður er oftast litað með
gljákvoðu (lakklit) og fær þá gljáa og
hrindir frá sér vatni. Innra borðið sem
liggur að kjötinu á skepnunni, holdros-
inn er notaður í rúskinn eða það sem
kallað er mokkaskinn. Svipaða áferð
hefur einnig það sem kallað er á skandin-
avísku, semsket, en algengt er að það sé
úr klofnu skinni, sem er þynnra og ónýt-
ara en óklofið skinn.
Á vegum Neytendasam-
takanna fer fram athugun
á fatnaði, sem er á boð-
stólnum og þá sérstak-
lega, hvort fatnaðurinn sé
merktur. Við athugun á
nokkrum íslenzkum
mokkakápum kom í ljós,
að spjald á slæmri ensku
með mjög smáu letri var
fest á flíkina. Mynd af
spjaldinu er birt hér í
réttri stærð. (“2. Press
with caution“, o.sv.frv.)
I íslenzkri þýðingu er text-
inn svohljóðandi: Strauið
varlega. Skinnið verður að
straua varlega en helzt sem
minnst. Setjið straujámið á
„silkistig“ og leggið þurran
klút yfir skinnið (nota aldrei
gufu). Skinnið verður að vera
þurrt.“
Þar sem leður - holdrosinn
- verður auðveldlega stökkur,
var verzlunarstjórinn spurð-
ur um, hvort hér væri ekki
um villu að ræða. En hún
svaraði neitandi. Mokkakáp-
ur eru mjög dýrar, enda mjög
góð vara; fannst Neytenda-
samtöktmum því nauðsyn-
legt að athuga málið nánar.
Var sent bréf til Forbruker-
raadet í Noregi (Neytendaráð
- ríkisstofnun) og spurt hvort
óhætt sé að pressa mokkakáp-
ur. Svar sem barst 10. janúar
1977 er í íslenzkri þýðingu:
„N eytendasamtökin
Reykjavík
Við þökkum bréf yðar
dags. 18. f.m. Við höfum lagt
fyrirspum yðar fyrir sérfræð-
inga okkar á skinna- og leður-
vömm. Þeir segja, að í Noregi
séu ekki seldir mokkapelsar
með merkingu um að flíkina
megi straua með straujárni.
Sérfræðingar okkar draga í
efa hvort neytandinn ætti
sjálfur að straua pelsflíkur og
halda að slík merking hljóti að
vera ranglega sett á flíkina.“
Með kveðjum f.h.
Forbrukerraadet
Jóstein Nyhamar
Siss Danielsen.
Vilja því Neytendasamtök-
in benda á þessa villu í merk-
ingum og leggja til að nota
straujám aldrei á mokka-
pelsa. Framleiðandi hefur
fengið afrit af bréfinu frá
Noregi og var þar að auki
beðinn að setja réttar merk-
ingar á íslenzku á mokkapelsa
frá sér strax. Lesendum er
bent á grein, sem þýdd er úr
norsku um pelsvömr, sem er
hér í Neytendablaðinu. EAF: