Neytendablaðið - 01.06.1993, Side 21

Rekstur heimilisins
Börn og vasapeningar
Það lærist ekki af sjálfu sér að fara vel með pen-
inga. Það krefst þjálfunar og umhugsunar frá
unga aldri. Skynsamleg meðferð peninga er eðlilegur
liður í uppeldi hvers barns.
Vasapeningar geta haft upp-
eldislegt gildi sé rétt á málum
haldið. Að mínu mati þurfa
vasapeningar að lúta ákveðn-
um reglum, eigi jreir að þjóna
tilgangi sínum. Ég tel afar
óskynsamlegt að veita bami
ákveðna vasapeninga fyrir til-
tekinn tíma en bæta síðan við
eftir þörfum og óskum þegar
þeir eru upp umir.
Foreldrar og aðrir forráða-
menn bama þurfa að móta
ákveðnar reglur um vasapen-
inga. Akveða þarf upphæðina
meðal annars með tilliti til
aldurs bams og efnahags fjöl-
skyldunnar.
Ljóst þarf að vera fyrir
hverju vasapeningarnir eiga
að nægja og hverju foreldrar
leggja út fyrir þar fyrir utan.
Eru vasapeningarnir eingöngu
ætlaðir til kaupa á sælgæti?
Eða eiga þeir einnig að nægja
fyrir skemmtunum, leikföng-
um og þess háttar? Er gert ráð
fyrir að bamið leggi fyrir af
vasapeningunum? Er gert ráð
fyrir að bamið vinni fyrir
vasapeningunum með ein-
hverjum hætti?
Þessum spumingum svarar
hver fyrir sig. Greinarhöfund-
ur ræddi um vasapeninga við
böm á aldrinum 6-16 ára og
fara svör þeirra hér á eftir:
Anna,6 ára:
- Ég fæ 50 krónur á viku frá
mömmu og pabba. Stundum
kaupi ég mér nammi fyrir
peningana, en oftast set ég þá
í sparibaukinn. Ég er að safna
mér fyrir brúðarkjól á dúkk-
una mína. Núna á ég 650
krónur.
Þórir, 8 ára:
- Ég fæ 100 krónur á viku frá
mömmu og pabba. Ég kaupi
mest nammi og körfubolta-
myndir fyrir peningana. Ég fæ
enga vasapeninga nema ég
lagi til í herberginu mínu.
Peninga sem ég fæ í afmælis-
gjöf og frá ömmu og afa legg-
ur mamma inn á bankabók.
Þá fæ ég að nota þegar ég
verð stór. Kannski get ég þá
keypt mér græjur, mótorhjól
eða eitthvað.
Guðný, 9 ára:
- Ég fæ 1.000 krónur á mán-
uði í vasapeninga. Mamma
setur þá á bankabók þegar
hún fær útborgað og síðan tek
ég út þegar mig vantar pen-
inga. Ég kaupi afmælisgjafir
fyrir vinkonur mínar. Oft bý
ég eitthvað til sjálf, það er
ódýrara. Ég þarl' ekkert endi-
lega að gera eitthvað heima til
að fá peningana en það þýðir
ekkert að biðja um meira.
Þúsund krónur duga líka yfir-
leitt ef maður hugsar vel hvað
maður vill helst kaupa.
Sigrún, 11 ára:
- Ég fæ peninga þegar mig
vantar. Föt og svoleiðis velur
mamma með mér. Ég vildi
gjarnan hafa eigin peninga
sem ég gæti eytt eins og ég
vildi sjálf. Margar vinkonur
mínar fá svona 500 krónur á
viku og þurfa þá sjálfar að
borga í sund, strætó, bíó og
svoleiðis. Ég þarf að biðja
mömmu í hvert sinn.
Atli, 12 ára:
- Ég fæ 400 krónur á viku og
má nota þær eins og ég vil.
Ég reyni að eyða ekki nema
helmingnum því ég er að
safna mér fyrir nýju hjóli.
Hjólið sem mig langar í kost-
ar 31.000 krónur. Afi og
amma gefa mér stundum pen-
inga. Ég veit ekki alveg hvað
ég á mikið í banka en ég
reikna með að geta keypt
hjólið í sumar.
Sjöfn, 14 ára:
- Eg fæ 5.000 krónur á mán-
uði í vasapeninga og kaupi föt
og geisladiska fyrir þá. Auð-
vitað hjálpa ég til á heimilinu,
það þykir bara sjálfsagt. Ég
hef ekki verið að safna fyrir
neinu sérstöku. Ég fékk
græjur í fermingargjöf og
reikna með að kaupa dálítið af
geisladiskum í sumar. Mér
finnst ágætt að fá fasta vasa-
peninga, þó að þeir mættu
vera miklu meiri. Ef ég hef
þurft að kaupa mér eitthvað
dýrt, hafa pabbi og mamma
keypt það fyrir mig.
María, 15 ára:
- Þegar ég var minni fékk ég
vasapeninga á laugardögum.
Peningamir kláruðust alltaf
strax, svo nú fæ ég peninga
Sólrún Halldórsdóttir
hagfræðingur ráðleggur
neytendum
þegar ég þarf á þeim að halda.
Ég vinn mér inn svolitla pen-
inga sjálf, passa og þríf fyrir
móðursystur mína. Ætli ég fái
ekki svona tíu þúsund á mán-
uði. Ég æfi handbolta og það
fer alltaf mikið í það, bæði á
leiki og í keppnisferðir. í
fyrra fékk ég peninga í ferm-
ingargjöf og þá lagði ég inn á
bók. Oft höfum við haft það
þannig að ef ég hef viljað
kaupa mér eitthvað þá hef ég
safnað fyrir helmingnum og
mamma og pabbi borgað hinn
helminginn.
Sveinbjörn, 16 ára:
- Ég fæ ekki vasapeninga og
hef aldrei fengið. Mamma og
pabbi borga fyrir mig föt og
það sem ég þarf fyrir skólann.
Skemmtanir borga ég stund-
um með eigin peningum en
oftast fæ ég peninga hjá for-
eldrum mínum. Ég er búinn
að fá loforð fyrir vinnu í sum-
ar og reikna þá með að geta
borgað sjálfur mest af því sem
ég þarf. Mamma og pabbi
munu samt hjálpa mér næsta
vetur, ef ég þarf á því að
halda.
Símatímar
Athygli félagsmanna er hér
með vakin á því að Sólrún
Halldórsdóttir hefur síma-
tíma kl. 13-16. Símatími
Sigríðar A. Amardóttur er
frá 9-13.
NEYTENDABLAÐIÐ - Júní 1993
21