Neytendablaðið - 01.04.1999, Qupperneq 6

í stuttu máli
Styrkir sveitarfélaga
til neytendastarfs
Að sögn bréfrit-
ara þarfLands-
síminn að bœta
uppsetningu
reikninga vegna
notkunar ISDN-
síma þannig að
hœgt sé að skilja
betur hvað er ver-
ið að greiða fyrir.
Hátt verð fyrir
ISDN-tengingu
LANDS SIMINN
Neytendasamtökin sendu
öllum sveitarfélögum
beiðni um styrk til starfs sam-
takanna á síðasta ári, enda hafa
Neytendasamtökin lengi talið
eðlilegt að sveitarfélög legðu
eitthvað af mörkum til neyt-
endamála hér á landi eins og í
fjölmörgum nágrannalanda
okkar. Aðeins átta sveitarfélög
sáu ástæðu til að verða við er-
indi samtakanna og má hér á
eftir sjá hvaða sveitarfélög það
vom og hvaða íjárhæðum þau
ráðstöfuðu til þessa mála-
flokks sem skiptir okkur öll
svo miklu:
Maður á Hvammstanga
sendi Neytendasamtök-
unum ljósrit af reikningi frá
fyrirtæki. Hann pantaði hlut
frá fyrirtækinu sem kostaði
461 krónu án virðisaukaskatts
og bað um að fá hann sendan í
póstkröfu. Þegar maðurinn
sótti pakkann á pósthúsið var
póstkrafan upp á 1.169 krónur
og sundurliðuð svona:
Söluhlutur 461 kr.
Póstkröfukostnaður 471 kr.
Vátrygging 7 kr.
Virðisaukaskattur 230 kr.
Samtals 1.169 kr.
Póstkröfukostnaðurinn var
ekki sundurliðaður og ekki
fékkst uppgefið hjá fyrirtækinu
hve stór hluti hans rann til Is-
Akureyri 50.000 kr.
Blönduós 10.000 kr.
Dalvík 15.000 kr.
Garðabær 30.000 kr.
Isafjörður 150.000 kr.
Reykjanesbær 100.000 kr.
Reykjavík 560.000 kr.
Seltjamames 25.000 kr.
Flest hafa þessi sveitarfélög
styrkt starfsemi Neytendasam-
takanna áður, en Blönduós og
Dalvík bættust í hópinn í
fyrsta sinn í fyrra. Neytenda-
blaðið þakkar stjómum sveit-
arfélaganna átta veittan stuðn-
ing.
landspósts og hve mikið fyrir-
tækið tók í kostnað fyrir að
pakka hlutnum og koma hon-
um á pósthús í Reykjavík.
Þetta er ekkert einsdæmi og
kannast kvörtunarþjónusta
Neytendasamtakanna við
mörg slík mál. Einnig hefur
nokkuð verið kvartað undan
því að þegar verið er að selja
vöm í gegnum síma, oft til
styrktar einhverjum líknarmál-
um, segi seljandi ekki frá þeim
kostnaði sem fylgir því að
senda í póstkröfu. Þetta kallast
að koma í bakið á neytendum,
en að sjálfsögðu ber seljanda
að láta kaupandann vita hvert
endanlegt verð vömnnar er
með öllum kostnaði áður en
gengið er frá viðskiptum.
Neytendablaðinu hefur borist
eftirfarandi bréffrá lesanda:
„Við keyptum tölvu fyrir rúmu
ári á pakkatilboði, þar sem
innifalin var ISDN-tenging hjá
Landssímanum og að mig
minnir ókeypis intemet-áskrift
í einhvem tíma. Allt gott um
það í sjálfu sér, en símakostn-
aðinn sjálfan fór maður ekki að
hugsa um fyrr en síðar. Með
ISDN-tengingunni emm við
með tvær línur inn á heimilið,
þannig að tveir geta talað sam-
tímis, eða hægt að tala í símann
þótt tölvan sé nettengd.
Þegar ég fór að athuga mál-
ið kom í ljós að afnotagjald fyr-
ir ISDN-síma er töluvert hærra
en fyrir venjulegan síma, eða
960 krónur á mánuði á móti
533 kónum á mánuði (miðað
við gjaldskrá í janúar 1999),
sem manni finnst svo sem eðli-
legt þar sem um flóknari búnað
og meiri þjónustu er að ræða.
Hins vegar em í afnotagjaldi
venjulega símans innifalin 200
skref (vom 400 á síðasta ári) en
engin notkun innifalin í afnota-
gjaldi notenda ISDN-síma og
hefur ekki verið svo frá því að
við fengum þennan búnað.
Þetta finnst mér óréttlátt, tel
mig borga fyrir meiri þjónustu
með hærra afnotagjaldi en
stend svo verr að vígi en sím-
notandi með hefðbundinn síma.
Og það þrátt fyrir að með þess-
ari tvöföldu línu er notkun okk-
ar mun meiri en hún var þegar
við vomm með venjulega sím-
ann, og þannig má ætla að það
sé almennt um ISDN-notendur.
Þetta finnst mér skjóta skökku
við miðað við hið hefðbundna,
að veita magnafslátt til þeirra
sem kaupa meira.
Það sem gerði að verkum að
maður áttaði sig ekki strax á
þessum mun er uppsetning
símreikninga. Símanotkun á
venjulegum síma er mæld í
skrefúm en ISDN-notkunin í
mínútum og kölluð samnets-
notkun. Hún er aðeins sundur-
liðuð á reikningnum, en þó er
ekki aðgreint hvað er notkun á
tölvunni og hvað eru venjuleg
símtöl innanlands. Uppsetn-
ingu reikninga finnst mér því
að þurfi að bæta þannig að
hægt sé að skilja betur hvað er
verið að greiða fyrir.
Ég þurfti að hringja fjöl-
mörg símtöl fram og til baka
hjá Landssímanum til að fá
þessar upplýsingar og aðstoð
við að lesa úr símreikningun-
um. Upplýsingaþjónusta
Landssímans vísaði á inn-
heimtuna sem aftur vísaði til
baka til upplýsingaþjónustnnar.
Loks fékk ég samband við inn-
heimtustjóra og einhverja sem
höfðu með ISDN og Intemetið
að gera. Málið endaði svo með
því að ég fékk loks samband
við háttsettan aðila hjá Lands-
símanum sem situr í gjaldskrár-
nefnd og kom á framfæri við
hann óánægju með þessa mis-
munun sem mér finnst vera, og
hann útskýrði fyrir mér þeirra
hlið á málunum, sem sagt að
búnaðurinn væri flóknari og
dýrari í uppsetningu og við-
haldi o.s.frv. En eins og ég
sagði finnst mér ISDN-notend-
ur greíða fyrir það í hærra af-
notagjaldi þótt ekki komi til
frekari munur.“
Uppgufun frá tölvum og
sjónvörpum ógnar heilbrigði
Efni í sjónvarpstækjum,
og tölvum, ljósritunar-
vélum og fleiri rafmagns-
tækjum til að koma í veg
fyrir bruna eru hættuleg
bæði fólki og umhverfi, seg-
ir í frétt danska blaðsins
Politiken. Efnin gufa upp
vegna hita sem myndast í
þessum tækjum og finnast í
vaxandi mæli í bæði blóði
og móðurmjólk. Þau eru
sambærileg við PCB-efni
sem brotna niður á löngum
tíma og eru hættuleg heilsu
manna. Notkun PCB-efna
var víðast bönnuð á áttunda
áratugnum. Enginn veit í
raun og veru hvaða áhrif
þessi brómsambönd hafa á
fólk, en í tilraunum með dýr
hefur komið í Ijós að þau
valda varanlegum heila-
skaða.
Dýrt að búa á landsbyggðinni
6
NEYTENDABLAÐIÐ - apríl 1999