Neytendablaðið - 01.04.1999, Side 15

Barnavörurnar
þess að munur er á því hvort
snuðið er sogið eða því dýft í
vökva til athugunar.
Gúmmí eða sílikon
Túttan á snuðinu er framleidd
úr náttúrulegu gúmmíi (latex)
eða sílikoni. Latex-túttan er
gul að lit og verður brúnleit
með aldrinum, en sílikontútt-
an er glær. Sílikonsnuð eru
ætluð börnum sem ekki hafa
tekið tennur, því skarpar
barnatennur geta bitið sfli-
konefnið í sundur og þá er
hætta á að barnið gleypi hluta
túttunnar. Sflikonsnuð eru
mjög góð handa fyrirburum,
því auðvelt er að þrífa þau og
ekki er hætta á að þau valdi
ofnæmi.
Náttúrulegt gúmmí er unn-
ið úr gúmmítré og fer það
gegnum mismunandi efnaferli
til að ná fram ákveðnum
teygjanleika og endingu. Það
er vegna þessa efnaferlis að
latexið gefur frá sér mismun-
andi efni við notkun. Latex er
í mörgum framleiðsluvörum,
svo sem teygjum, smokkum
og gúmmíhönskum. Ofnæm-
isvandamál hafa fylgt latex-
vörum hjá til dæmis starfs-
fólki innan heilbrigðisþjón-
ustunnar sem vinnur á skurð-
stofum og notar þarilgerða
gúmmíhanska. Það er því
nauðsynlegt fyrir neytendur
að fá því framgengt að latex-
vörur séu merktar með við-
vörun um að þær geti valdið
ofnæmi.
Sjóðið snuðið
Mjög gott er að sjóða nýtt og
ónotað snuð í nægu vatni í
um 10 mínútur, jafnvel
nokkrum sinnum og skipta
jafnframt um vatn. Segja má
að með því móti sé þveginn
úr snuðinu hluti af þeim efn-
um sem óæskileg eru talin frá
heilbrigðissjónarmiði. Sumir
framleiðendur gefa það ráð að
nudda snuðið með salti og
skola það síðan í vatni, en það
er varla eins áhrifaríkt og að
sjóða snuðið í nægu vatni.
Snuð eru ekki merkt með
síðasta söludegi. Ljós, hiti,
súrefni og óson hafa áhrif á
endingu latexins og því er
hætta á að varan reynist end-
ingarlítil. Gegnsæjar umbúðir
koma ekki í veg fyrir að ljós
eða hiti geti skemmt vöruna.
Á móti kemur að neytandinn
getur séð og kannað vöruna.
Með tímanum verður
gúmmíið meyrt og liturinn
verður brúnleitur. Sniðgangið
því snuð með gömlum brún-
um túttum en veljið þær gulu.
Togið í túttuna í allar áttir
áður en bamið fær snuðið í
munninn, það er besta leiðin
til að fullvissa sig um að
snuðið sé ógallað og gúmmíið
ekki farið að meyrna. Ef
latex-snuð er meyrt, klístrað
eða virðist fitugt á að henda
því strax. Skipta á um sfli-
konsnuð ef í það koma rispur
eða göt.
Fylgihlutir
Sumum tegundum snuða
fylgir lítil plasthetta til að
verja túttu snuðsins óhrein-
indum þegar það er geymt í
vasa eða tösku. Þetta er skyn-
samlegt frá hreinlætissjónar-
miði, en ef barnið nær hett-
unni og stingur henni í munn-
inn í staðinn fyrir snuðið er
voðinn vís og veruleg hætta á
að bamið kafni. Framleiðend-
ur segja að leysa megi vand-
ann með því að merkja um-
búðimar með texta um að
barnið megi ekki ná til hlífð-
arhettunnar því hún geti vald-
ið köfnun. Neytendasamtök-
um fmnst að tryggja beri að
bæði snuð og fylgihlutir þess
séu ömgg fyrir bömin sem
nota þau. Fulltrúar í evrópsku
staðlanefndinni hafa ekki náð
samkomulagi um þetta.
Dularfullt óhapp
á vöggustofu
Þótt varkámi sé höfð að leið-
arljósi geta óvæntir hlutir
gerst. Nýlega gerðist það á
danskri vöggustofu að ný-
keypt snuð fannst í tvennu
lagi hjá tæplega tveggja ára
sofandi stúlkubarni. Snuðið
hafði verið skoðað fyrir mið-
degislúrinn en starfsstúlka
fann annan hluta snuðsins í
hendi barnsins og hinn í hári
þess.
Ef barnið hefði gleypt tútt-
una hefði getað farið illa. At-
vikið skaut starfsfólkinu skelk
í bringu. Hvemig gat þetta
gerst? Snuðið var nýtt og virt-
ist hvorki vera meyrnað eða
brúnleitt.
Innflytjandinn sendi snuð-
ið til framleiðandans í Banda-
ríkjunum til rannsóknar. Nið-
urstaða þeirrar rannsóknar var
sögð sú að sennilega hefði
latexið í túttu snuðsins
skemmst af völdum ljóss og
hita. Framleiðandinn hefur
lofað að fylgst verði með því
að seljendur geymi vöruna á
réttan hátt í verslunum.
Verð er mismunandi,
einnig form og litir
Neytendablaðið skoðaði verð
á snuðum í nokkrum verslun-
um. Algengt er að snuð séu
tvö til þrjú saman í pakkn-
ingu. Odýrasta latexsnuðið
kostaði 66 krónur en Jtað
dýrasta 338 krónur. Odýrasta
sflikonsnuðið kostaði 150
krónur. en það dýrasta 205
krónur.
Útgjöld vegna snuða eru
því nokkur hjá bamafjöl-
skyldum. Ef latex-snuð er
notað í þrjú ár, höfð tvö snuð
til skiptanna og þau endumýj-
uð mánaðarlega að meðaltali,
eins og framleiðendur ráð-
leggja, eru útgjöldin vegna
eins barns tæpar 5 þúsund
krónur allt tímabilið miðað
við að alltaf sé keypt ódýrasta
snuðið en 24 þúsund krónur
ef alltaf er keypt dýrasta
snuðið. Þarna sannast því að
safnast þegar saman kemur.
Þrátt fyrir að sflikonsnuðin
séu dýrari þarf ekki að skipta
um þau eins oft og latexsnuð.
Heimild: Danska
neytendablaðið Tœnk.
NEYTENDABLAÐIÐ - apríl 1999
15