Neytendablaðið - 01.04.1999, Síða 14
Barnavörurnar
Snuö við allra hæfi
Snuð eru vinsæl, bæði hjá
smábörnum og foreldr-
um. Þau róa börnin og fá þau
til að þegja. Snuð fást í ótal
litum, af mörgum tegundum
og á mismunandi verði og
flestar tegundir sem hér eru á
markaði eru framleiddar í
Evrópulöndum. Hér á eftir er
farið yfír nauðsynleg öryggis-
atriði um snuð og gefín góð
ráð við kaup á snuðum.
Ef börnum er leyft að hafa
snuð þá geta þau tímunum
saman sogið, nagað og bitið í
þau og því er eins gott að
þessir hljóðdeyfar og gleði-
gjafar þoli töluvert álag.
Framleiðendur ráða því
víða hvort þeir láta prófa
framleiðsluna samkvæmt
ákveðnum staðli áður en var-
an er markaðssett. Sem betur
fer fylgja margir framleiðend-
ur þeirri reglu og fá þá á vör-
una sérstakan gæðastimpil.
Nefnd sem vinnur að Evrópu-
staðli um öryggi á snuðum á
erfitt með að ná samkomu-
lagi, enda sitja í henni fleiri
W
Ísíðasta Neytendablaði var
íjallað um uppblásanlega
öryggispúða og þá hættu sem
bömum stafar af þeim. I
greininni er m.a. sagt að fólk
geti látið taka öryggispúða úr
sambandi ef það vill nota
framsæti fyrir barnabílstól
sem snýr baki í akstursstefnu.
Nú hafa okkur borist nýjar
upplýsingar sem eru á þann
veg að ekki sé hægt að treysta
aftengingu á öryggispúðum
fullkomlega.
Málavextir em þeir að for-
eldrar þriggja mánaða bams í
Þýskalandi létu aftengja ör-
yggispúðann farþegamegin í
bíl sínum á verkstæði bíla-
framleiðandans, vegna þess
að þeir vildu nota framsætið
fulltrúar framleiðenda en
neytenda. Mörg lönd hafa
einnig tekið upp alþjóðlega
staðla.
Itmstu kröfur kveða á um
staðlaða prófun á öryggi
snuða, bæði á því efni sem
þau eru framleidd úr og á
styrkleika þeirra. Þessar kröf-
ur kveða einnig á um að
skjöldur snuðsins sé gataður,
þannig að barnið nái að anda
þó snuðið fari allt upp í
munninn á því.
Lítil snuð
Nýtísku snuð em lítil og
margar tegundir em án hrings,
en því miður er það svo að
þeim mun minna sem snuðið
er, því meiri er hættan á að
það sogist upp í munn barns-
ins. Nýlega henti það í Dan-
mörku að snuð festist í gómi
rúmlega fjögurra mánaða
gamals drengs þannig að hann
átti erfítt með andardrátt.
Snuðið var framleitt í Dan-
fyrir þriggja mánaða bam sitt
sem var í bakvísandi bama-
bflstól. Foreldramir vom í
þeirri góðu trú að með því að
láta aftengja öryggispúðann
væri þeim óhætt að hafa bam-
ið í framsætinu. Lentu þau
síðan í árekstri og við árekst-
urinn blés „aftengdi“ öryggis-
púðinn upp og skall á bama-
bflstólnum með þeim afleið-
ingum að barnið lést. Orsök
þess að öryggispúðinn blés
upp er ekki að fullu upplýst
en er talin vera vegna rafkerf-
is bflsins. Hver svo sem or-
sökin er þá getur það sem
einu sinni hefur gerst alltaf
gerst aftur. Þótt vitað sé að
nokkrir bflaframleiðendur
geti tekið öryggispúðann
mörku og í framhaldi af þessu
atviki var hætt að framleiða
tegundina.
Framleiðendur vinna sífellt
að nýrri og eftirtektarverðri
hönnun á vömnni og hefð-
bundna snuðið með hringlaga
skildi og áföstum hring er að
víkja fyrir minna snuði án
hrings þar sem skjöldurinn er
formaður að andliti barnsins.
Fulltrúar neytendasamtaka
hafa haldið því fram að þessi
litlu snuð auki hættuna á að
það sogist upp í munninn á
börnum og geti valdið köfn-
un.
Lausn framleiðenda
Framleiðendur hafa bent á
ameríska tölvuprófun sem
sýnir að engin hætta sé á að
barnið kafni vegna þessara
litlu snuða. Þeir segja að
hætta geti aðeins verið á ferð-
um þegar foreldrar fyllast
skelfíngu og þrýsta snuðinu í
óðagoti lengra niður í kok á
varanlega úr sambandi, þá er
talið að ekki sé forsvaranlegt
að ráðleggja foreldmm að
nota sætið fyrir bam í bfl þar
sem öryggispúði hefur verið
aftengdur. Ráðleggingin er
því að barn á að vera í aftur-
sæti bfls sem hefur uppblás-
anlegan öryggispúða framan
við framsætið, þar til það hef-
ur að minsta kosti náð 140
sentimetra hæð og 40 kflóa
þyngd.
Heimildir: ANEC - samtök
neytendasamtaka í Evrópu
um staðla- og öryggi; NTF -
Umferðarráð Svíþjóðar.
Frá Margréti
Sæmundsdóttur,
fræðslufulltrúa
Umferðarráðs
barninu. Lausn framleiðend-
anna er að setja aðvörun á
umbúðir litlu snuðanna þar
sem segir: Verið óttalaus þótt
snuðið sogist upp í munninn á
barninu. Barnið getur ekki
gleypt snuðið. Fjarlægið
snuðið eins varlega og mögu-
legt er.
Fulltrúar neytendasamtaka
telja hins vegar að ekki eigi
að selja svo smátt snuð að það
komist allt upp í barnsmunn.
Einnig þykir þeim ábyrgðar-
laust af framleiðendum að
ætla að leysa þetta alvarlega
mál með aðvömnartexta. Því
er nauðsynlegt að fá því fram-
gengt að ekki megi framleiða
snuð undir vissri stærð.
Hér áður fyrr var kvartað
undan snuðum sem brotnuðu
eða slitnuðu í sundur og gátu
þess vegna orðið börnum
hættuleg, en nú er það stærðin
á snuðinu sem æ fleiri ótta-
slegnir foreldrar kvarta undan,
foreldrar sem hafa orðið vitni
að því að snuðið komst allt
upp í munninn á barninu.
Enginn vafí er á því að litlu
snuðin eru keypt vegna fal-
legrar hönnunar, en það þarf
ekki síður að gæta að örygg-
inu.
Efnainnihald
Þegar snuðið er sogið og nag-
að gefur það frá sér efnasam-
bönd. Þess vegna er nauðsyn-
legt að fylgst sé með því að í
framleiðslunni séu óæskileg
efni í algeru lágmarki. Sam-
kvæmt Evrópustaðlinum em
aðeins settar reglur um há-
mark krabbameinsvaldandi
efna sem snuð gefa frá sér. I
Þýskalandi eru reglur strang-
ari og að auki kveðið á um
bann við efnum sem hugsan-
lega geta valdið ofnæmi.
Við prófanir á því hvort
snuð gefa frá sér óæskileg
efni verður að taka tillit til
Enn um barnabílstóla og öryggispúða í framsæti
14
NEYTENDABLAÐIÐ - apríl 1999