Bændablaðið - 10.05.1995, Side 1

5. tölublað 1. árgangur
Miðvikudagur 10. maí 1995
Sigurgeir Þorgeirsson
ráðinn framkvæmda-
sQúri Bændasamtakanna
Á fundi stjórnar Bændasamtaka
íslands hinn 26. apríl var sam-
þykkt að ráða Sigurgeir Þor-
geirsson í starf framkvæmda-
stjóra samtakanna. Alls sóttu
átta manns um stöðuna.
"Sameining Búnaðarfélagsins og
Stéttarsambandsins hlýtur að kalla á
áherslubreytingar í starfi frarn-
kvæmdastjóra en hveijar þær eru
nákvæmlega er erfitt að segja til um
á þessari stundu. Þá er ljóst að starf-
semi samtakanna verður tekin til
endurmats," sagði Sigurgeir í samtali
við Bændablaðið.
Sigurgeir sagði fjölmargt bíða
nýrra samtaka. Hann nefndi í því
sambandi erfiðleika sauðQárræktar-
innar og sagði að kindakjötsffam-
leiðslan væri komin í ógöngur en
ástandið væri mun betra í mjólkinni
enda væri jafnvægi á markaðnum,
ffamleiðslan væri að færast á færri
hendur og kúabúin að stækka.
"Kindakjötsffamleiðslan hefúr ekki
aðlagast versnandi markaðsaðstæð-
um. Búum hefur Lftið fækkað en þau
hafa minnkað."
- Hver erframtíð kvótans?
"Eins og birgðastaðan er um
þessar mundir er tómt mál um að tala
að hægt sé að kasta kvótakerfinu án
nokkurs fyrirvara. Hins vegar er það
mín skoðun að bændasamtökin eigi
að miða stefnuna við það að losna út
úr kvótakerfinu og reyna strax að
auka sveigjanleikann í stýringu
ffamleiðslunnar."
Sigurgeir sagði að mikið ylti á
því hvort tækist að koma ffamleiðslu
bænda á erlendan markað. "Ef það
tekst er vandamálið varðandi kvót-
ann nánast úr sögunni."
-Þurfa bœndur ekki að ná betri
tökum á afurðasölunni?
"Það er grundvalfaratriði. Hún
verður að komast á tiltölulega fáar
hendur. Þá og því aðeins er hægt að
skapa eðlilegt mótvægi við þróunina
sem hefur átt sér stað í smásölu-
versluninni. Þar em nú nokkrir stórir
aðilar sem hafa getað spilað á
tvístruð sölusamtök bænda."
- Ber yfirvöldum að notfœra sér
tollaígildin í GATT-samningnum til
hins ítrasta?
"Ég tel að það eigi að lögfesta
hámarksbindingar en hafa jafnffamt í
lögunum heimildir til að fella niður
hæstu tolfa eða vera með lægri tolla
um ákveðinn tíma eða jafnvel varan-
lega. M.ö.o. að nýta ekki bindingam-
ar endilega að fúllu."
- Geta íslenskir bœndir keppt við
starfsbrœður sína í Evrópu án
stuðnings frá hinu opinbera?
"Nei. Flestar ef ekki allar greinar
landbúnaðar í Evrópu njóta opinbers
stuðnings. Styrkjaflóran í Evrópu er
mun fjölbreytilegri en hér á landi.
Um tollfijáisan innflutning þurfa
menn ekki að tala. Slíkt skapar ekki
raunhæfan samkeppnisgrundvöll."
- Mundi landbúnaður blómstra
ef Island gengi í Evrópusambandið?
"Þeir sem því halda ffam leggja
saman alla mögulega styrki í Evrópu
og gefa sér að við fengjum þá alla -
og að styrkimir haldist óbreyttir.
ES3 mun skera niður styrki til
landbúnaðar en það mun aftur bæta
samkeppnisstöðu okkar og ætti að
greiða fyrir útflutaingi til Evrópu-
sambandsins.
-Framtíðin?
"Næstu árin verða mjög erfið
ekki síst hvað varðar sauðfjárrækt-
ina. En takist okkur að ná fótfestu á
erlendum mörkuðum þá er ég bjart-
sýnn fyrir hönd landbúnaðarins.
Þetta gæti gerst um og upp úr alda-
mótunum. Eg vil leyfa mér að vona
að í upphafi næstu aldar geti
landbúnaðurinn staðið sterkari en
nú."
Sigurgeir ásamt dóttur sinni Ólínu Kristínu á tröppunum heima á Hjallavegi. Sigurgeir
verður fyrsti framkvœmdastjóri Bœndasamtaka íslands. Sigurgeir er 42 ára með doktors-
próf í búvísindum frá Edinborgarháskóla. Hann var sérfrceðingur í sauðfjárrœkt hjá
RALA frá 1976-1991 og sauðfjárrcektarráðunautur hjá Búnaðarfélagi íslands fá 1985-
1991. Hann var síðan aðstoðarmaður Halldórs Blöndal landbúnaðarráðherra frá
1991.
Franfl garfiynkjunnai*
ræðst af útfærslu GATT
“Á undanförnum árum hafa
stjórnvöld stigið spor sem
miklu mun breyta fyrir ís-
lenskan landbúnað. Þar mun-
ar mest um stóru milli-
ríkjasamningana sem opna og
breyta viðskiptum landa á
milli,” sagði Sigurður Þráins-
son varaformaður stjórnar
Sambands garðyrkjubænda.
Hann sagði einnig að út-
færslan á GATT-samkomu-
laginu gæti ráðið úrslitum um
hvort garðyrkja yrði yfirleitt
stunduð hér á landi á næstu
árum.
Sigurður benti á að íslending-
ar, ásamt fjölmörgum öðrum þjóð-
um heims, hefðu ákveðið að smátt
og smátt skuli leggja til hliðar
sjónarmiðið um að innlend fram-
leiðsla skuli hafa forgang á heima-
markaði. “í staðinn hefur verið
gert samkomulag um aðferðir þar
sem innflutningshöft verða af-
numin og í áföngum skuli dregið
úr styrkjum og aðgerðum sem
skekkja samkeppni milli landa.
Þetta verður erfitt í framkvæmd
því víða um lönd hafa verið byggð
upp svo flókin og öflug stykjakerfi
að undrun sætir og er Evrópusam-
bandið alþekkt dæmi um þetta.
Margir hafa efasemdir um að
nokkur leið verði að uppræta þessa
styrki nema með óhemju kostaað-
arsömu eftirliti og því verði til
lítils barist,” sagði Sigurður.
“Ef á hinn bóginn tekst vel til,
verða hinar ýmsu vörutegundir
framleiddar þar sem það er
hagkvæmast á jarðarkringlunni og
það er einmitt hugmyndafræðin
sem GATT byggir á. Aðlögunar-
tíminn er ekld ákveðinn að öðru
leyti en því að næstu sex árin skal
draga úr stuðningi um 15-36%.
Það er mjög mismunandi eftir
greinum hvemig og hve fljótt
GATT samningurinn hefur áhrif á
markaðinn hér hjá okkur. Garð-
yrkjan er dæmi um atvinnuveg
sem fær litla aðlögun. Sú vinna
sem framundan er við að útfæra
samninginn getur ráðið úrslitum
um framtíð hennar hér á landi.”
Sjá grein eftir Sigurð Þráinsson
á bls. 2.
Miöstöð
garðyrkjunnar
verði áfíeykjum í
Ölfusi
Aðalfundur Sambands garð-
yrkjubænda, sem haldinn var
fyrir skömmu, samþykkti að
stofnsett verði miðstöð garð-
yrkjunnar á Reykjum í Ólfusi
þar sem menntun, endur-
menntun, rannsóknarstarfsemi
og leiðbeiningaþjónusta verði
starfrækt auk þess sem
starfsmenn (framkvæmda-
stjóri) SG. hafi aðsetur.
í tillögunni sem samþykkt
var samhljóða segir m.a.:
"Áhersla er lögð á, að öll rann-
sóknarstarfsemi tengd garð-
yrkju þ.m.t. rannsóknir á
plöntusjúkdómum og lífrænni,
vistvænni ræktun garðyrkju-
afurða verði öll á sama stað.
Ráðunautaþjónusta verði
staðsett á Reykjum og að
starfssvið ráðunauta verði
skilgreint nákvæmlega m.t.t.
verkaskiptingar milli ráðu-
nauta og annarra starfs-
manna.”
Framkvæmastjóri
í fullt starf
hjá garð-
yrkjubændum
Aðalfundur Sambands garð-
yrkjubænda samþykkti einnig
að ráða framkvæmdastjóra í
fullt starf. í samþykktinni
kemur fram að félagið hyggst
vinna að því að ná 0,4% gjaldi
af stéttarsambandsgjaldinu og
stjóm SG á að vinna að því að
skapa aðstöðu fyrir fram-
kvæmdastjóra, ráðunauta og
aðra starfsemi garðyrkjunnar á
einum stað.
Sameiningarmál
Félags hrossa-
bænda og
Flrossaræktar-
sajnbands
Islands
Á síðasta stjómarfundi BÍ var
fjallað um bréf er borist hafði
frá Félagi hrossabænda en þar
var óskað eftir tilnefningu á
manni í nefnd til að kanna
inöguleika á sameiningu Fé-
lags hrossabænda og Hrossa-
ræktarsambands íslands. Hrafn-
kell Karlsson lagði til að leitað
yrði út fyrir raðir stjómarinnar
um skipan á manni í umrædda
nefnd. Hann gerði það að til-
lögu sinni að stjómin skipaði
Gunnar Sæmundsson í Hrúta-
tungu í nefndina og var það
samþykkt samhljóða.