Skátaforinginn - 01.05.1991, Blaðsíða 15

segir við mig. "Þetta ekki nógu
gott, ég Vesturíslendingur skilja
íslensku". Þeirgáfuokkursúkku-
laði, tyggigúmmi o.fl. Við sögð-
um þeim að við hefðum verið að
gera þetta fyrir skátana og allt
það. Og undir morgun kom síð-
an túlkur. Og þá segir hann, ja
þið liggið nú heldur betur í því.
Nú, við vorum nú bara að gera
þetta fyrir skátana. Já þið segið
það, en Helgi S. er nú einn af
stofnendum Nasistaflokksins og
þið eruð að gera þetta fyrir hann.
En Helga var þetta algerlega
óviðkomandi. Við vorum bara
góðir foringjar að vinna fyrir
flokkana okkar. Það var gcrð
húsleit hjá okkur og hjá mér
fundu þeir bók sem var um stofn-
un Nasistaflokksins og gerðu
hana upptaL-ka. Eins tóku þeir
fínu tcikninguna okkar.
Og þegar ég fór síðan til Banda-
ríkjanna mörgum árum síðar, þá
var ég enn á lista yflr njósnara.
A hverjum vetri fjölmenntu
reykvfskir slcítar til Keflavíkur í
heimsókn. Það var mikil og góð
lyftistöng fyrir skátastarfið í
Keflavík. Þeir studdu vel við bak-
ið á okkur og þctta er eitt af því
sem mér er minnisstætt, heim-
sóknir reykvískra skáta til Kcfla-
vikur.
Þctla er uppcldishreyfing, mað-
ur lærði margt í skátunum. Mað-
ur reyndi að stunda vissa sjálfsög-
un. Ég man það afskaplega vel
hve eldri skátarnir voru hjálpleg-
ir þeim yngri. Og svo var það eitt
scm gerðist í Kcflavík: Kvenskát-
ar fcngu inngöngu í félagið, fyrst
allra félaga í heiminum. Það var
Skátafélagið I Ieiðabúar sem fyrst
tekur inn kvcnskáta. (í Keflavík
var aldrci stofnað sér Kvenskáta-
félag.) Þetta var á stíðsárunum,
og þótti alveg sjálfsagt að gera.
Og allt líf í landinu það breytist
svoþegarherinnkom. Égtalanú
ekki um í þorpi eins og Keflavík.
Þama höfðu verið bíósýningar
einu sinni í viku og þótti fínt, en
eftir að herinn kom á hverju
kvöldi. Og vart hægt að þverfóta
fyrir þessum mönnum sem voru
á ötlum sýningum, kl. 5,7 og 9 lá
við. Og í sjoppunum, en þær
komu með hemum.
Hvernig þótti þaö nú aö
"hleypa" stúlkum inn í skáta-
félagiö?
Okkur þótti það svo sjálfsagt
þarna suðurfrá en héma innfrá lá
við að skátafélagið væri rekið úr
Bandalagi íslenskra skáta. Að
mér skilst.
Viöbrögöin viö þessu hafa
þá ekki verið mjög frábrugö-
in þeim sem uröu þegar ís-
lenskir kven- og drengskát-
ar sameinuöust í eitt banda-
lag?
Nei, en þeir sáu að sér. Við
vomm aldrei rekin úr bandalag-
inu. Og síðan riðu íslenskir skát-
ar á vaðið með því að sameina
bandalögin í eitt. Skátastarfið á
Suðumesjum á stríðsárunum var
svo blómlegt. Á sumrin vom
skemmtileg félagsmót, við vor-
um dugleg að afla íjár og við
byggðum mjög gott skátahús.
Þetta var vel stætt félag og mjög
góður andi í þessu félagi.
Hvaö meö skólagöngu?
Ég lauk námi frá Verslunarskóla
íslands 1944 og fór þá í Leiklist-
arskóla Lárusar Pálssonar og var
þar í eitt ár. Komst þá inn í Kon-
unglega leiklistarskólann í Lond-
on og útskrifaðist þaðan 1947.
Kynntist þú eitthvaö skáta-
starfi í London?
Fyrsta sem ég gerði þcgar ég
kom út var að hafa samband við
skátana f London. Fór í Skáta-
húsið mikla á Knightsbridge og
kom þar á fúndi með skátum alls
staðar að úr heiminum.
Var þetta starf mikiö frá-
brugöiö því sem þaö var
hérna heima?
Að því leyti bara að þctta var
miklu stærra og meira, ekki að
neinu öðm leyti. Þama úti áttaði
ég mig á því hve alþjóðlegt
bræðralag skátahreyfingin er.
Það er það sem ég vil að íslenskir
skátar geri sér grein fyrir, að þeg-
ar fólk hefur unnið skátaheitið þá
binst það andlegum bræðra-
böndum um allan hcim.
Það vakti athygli mína þegar ég
var í Bandaríkjunum, að banda-
rfskir skátar em ákaflega skát-
hollir má segja. Þeir em með
mikið starf og em mjög einlægir
skátar. HefUkasamaaðsegjaum
breska skáta. En skátum af meg-
inlandinu hef ég ekki kynnst svo
mikið, ekki fyrr en núna nýlega,
þegar mér var boðið í Vatikanið
með skátahöfðingjum kaþólskra
landa. Ég þáði það vegna þess að
ég er kaþólskur og mér var boðið
prívat. Það var mjög fróðlegt að
fylgjast með þessum umræðum.
Kaþólskir skátar em að vinna að
því að koma á meira sambandi
við skáta í Arabaríkjunum.
Finnst þér aö trúarbrögð
hafi áhrif á skátastarfiö?
Já, kirkjan hefur virkjað skáta-
hugsjónina gífurlega mikið.
Kaþólska kirkjan leggur t.d. mik-
ið upp úr því að það sé skátastarf
í öllum sóknum.
Nú erum viö hér á íslandi al-
in uþp í kristnu þjóöfélagi.
Og skátastarf tengist kirkj-
unni. En svo eru líka skátar
sem eru annarrar trúar,
hvernig tengist þetta sam-
an?
Það er það góða við skátahreyf-
inguna og sýnir skarpskyggni og
greind Banden-Powells. Hann
tekur hvergi fram að við séum
kristnir eða múslímar eða hindú-
ar. En skáti er trúr guði og ætt-
jörðinni. "Ég lofa að gera skyldu
mína við guð og ættjörðina". Þú
getur ekki verið skáti nema að
gefa þetta loforð og um leið og
þú Iofar að vera trúr guði, þá ertu
búin að játa að þú hafír trú á guð.
Hvemig sú útfersla verður það
er svo undir hverjum og einum
komið. En trúin á guð verður að
vera til staðar ef þú ætlar að vera
skáti.
Skátahreyfingin á að leitast við
að hafa aldursbreiddina sem
mesta að meðaltali 7-20 ára. Því
að þá fara kröfur þjóðfélagsins
að breytast, fólk stofnar sín heim-
ili og fer að vinna fyrir sér. En
sfðan vonumst við til að þeir sem
hafa fengið mikið út úr skátastarfi
finni sér tíma síðar til að sinna
skátastarfi. Eins ogmaðurfinnur
sér tíma fyrir allt félagsstarf. Rot-
ary, Kiwanis, Lions og öll þessi
líknarfélög. Því þörf fólks fyrir
félagsskap, til að gera eitthvað
gott hún er til staðar. Því segi ég,
gleymið ekki skátunum, gleymið
ekki uppteldi ykkar. Komið aftur
þegar þið hafið tíma og bjóðið
fram krafta ykkar. Hver einast
maður hefur eitthvað að gefa og
það er það sem við eigum að gera
t skátastarfi hér: ég vil koma á
þjálfun, endurþjálfun fyrir þá
sem vilja koma og vinna með
skátunum.
Það sem mig langar að gerist er
að fólk komi hingað á skrifstof-
una, eða láti vita af sér og gangi
að nýju til liðs við hreyfinguna
undir kjörorðinu "Fullorðins
skátun"
Hvaö vildir þú sjá gerast
meöan þú ert skátahöfö-
ingi?
Ég á mörg áhugamál þar, en þó
er eitt sem er framar á óskalistan-
um en annað. Og það er útilffs-
þjónusta skáta. Þar sem skátar
bjóða börnum og ungtingum
upp á að mæta með bakpokann
sinn og svefnpokann og fara eitt-
hvað út í nátturuna. Hér er ég að
hugsa um allan þann fjölda ung-
menna sem býr hér í Reykjavík og
nágrenni.
En þú átt þér annaö áhuga-
mál, varöandi endurvinnslu,
ekki satt?
Jú, nú skátamir em með fyrir-
tæki sem hcitir Þjóðþrif, sem
safnar dósum til endurvinnslu.
En ég vildi sjá að skátamir gengju
fram fyrir skjöldu í því að endur-
vinna/nýta ýmsar aðrar umbúðir,
eins og allt glerið sem við hend-
um og pappír og fl.
Við Gunnar ræddum margt og
mikið og það væri hægt að eiga
miklu lengra og ýtarlegra viðtal
við hann. En hér skulum við láta
staðar numið að sinni. Og þó
ótrúlegt megi virðast þá komst
allt þetta og meira til fyrir í
klukkustundar spjalli yfir kafli-
bolla í Skátahúsinu við Snorra-
braut.
SKÁTAFORINGINN - 15