Kyndill - 01.01.1954, Blaðsíða 10

10
EYN'D I L L
ir. Þaö er helclur eldci aö furða, J>ar
sem þjððin liföi um- aldaraöir án
nokkurra menningartengsla við aörar
þjdöir og ]þarf í því sambandi ekki
annaö en benda á, aö eltki eru enn
nema þrir aldarfjáröungar síðan far-
ið var að iöka tonlist aö nokkru ráö-
i hér á landi.Sama máli ge-gnir um
málaralist, leiklist o.fl. Visinda-
iökanir eru alveg nýtt fyrirbrigöi i
menningars'ogu landsins, sem ekki h<5f-
ust hér heima aö heitiö get'i fyrr en
á þessari öld. Slcólafræösla var held
ur bágborin og eklci á færi almennings
aö njota hennar fyr en alþýöuskdlarn-
ir risu upp um og eftir 1930'.
Meö nýju fræöslulögunum, sem í
mörgu er ábátavant, varö mikil fram-
för i kennslumálunum. Sá bögg'ull
fylgdi þá skammrifi, aö um leiö og
sicólaskyldan var franlengd um tvo ár
var nenendahópnum í barnaskólum lands
ins fjölgaö sem nenur tveim árgðngum.
Þetta nun hafa gert strik i húsnæöis-
vandamál skólanna viöar en hér á
Patreksfiröi. Eins og kunnugt er,
mun barnaskólinn hér vera meö elztu
barnaskólum landsins. 0g er hann gott
vitni um stórhug og framsýni þeirra,
sem létu reisa hann, áö' þeir réílcnuöu
neö aö plássiö ætti eftir aö stæklca
og ibúunum aö f jölga. I-Iann dugði lika
vel allt til þess aö nýju fræöslulög-
in komu til framkvæmda. ÞÓmun hafa
veriö oröiö helzt til bröngt um'
starfsemi hans siöari arin, en vegna
hæfileika og reynslu þáverandi skóla-
stjóra, Jónasar Magnússonar, blessaö-
ist allt. En siöan Jónas hætti störf
um sem skólastjóri hafa kennslumál
þessa staöar vægast sagt gengið á
tréfótum. Núverandi skólastjóri er
sá fimmti i ro'Öinni 'siöan Jónas Magn-
usson hætti störfum fyrir sjö árum.
Kennaraslcifti hafa líka veriö mjög
tiö siöari árin. Þetta má fyrst og
fremst kenna erfiðri aöstööu viö
kennsluna og mjög úr sór géngnum
kennslutækjun. Viröist annaö hvort, i
aö skólast jórarnir hafi eldci veriö
nógu eftirgangssamir, eöa aö ráöanenni
skólamála hafa veriö frarn úr hófi
nizlcir á fé til þessara hluta. Þaö ;
er jafn óróttlátt aö segja kennara
aö kenna nenendun sinum án nauösyn- i
legra kennsluáhalda og aö segja verlca;
nanni að grafa skurö an þess aö hafa i
nokkra rekuna.
Mesta afrekiö, sem unnið var i
slcólamálum (ef afrek skyldi kalla)
var., aö hreppurinn var látinn kaupa
húseign af manni, sem flutti héöan á
brott fyrir þrem árum. HúsiÖ var ekki
fullgert og litt vandaö til smiðinnar.
Heöri hæð hússins var telcin undir
kennslustofur, uröu þær tvær og báöar
litlar. Er langt frá því aö vera for-
svaranlegt aö nota slíkt pláss til
kennslu? þar sem lofthæöin er sú
allra minnsta, sem til greina kemur i
xbúöarplássi, en i kennslustofum þarf
aö vera hátt til lofts,og góö birta,
og ekki trúi ég ööru en aö andrúms-
loftiö sé orðiö heldur þungt i þessum
kytrum um það er kennslu lýkur á dag-
inn. Nei, £essi húsakaup voru aldréi
nein lausn a húsnæöisvandamálum skól-
ans. Þau voru gerö af jafn mikilli
slcammsýni eins og gamli skólinn var á
sínum tima byggöur af mikilli fram-
sýni. Og þau eru búin aö kosta hrepp-
inn mikiö og eiga þó eftir aö kosta
hann meira.
Þegar Gunnar Finnbogason var ráö-
inn•hingaö meö miklum bæxlagangi sem
skólastjóri, var hlaupiö upp til
handa ög fóta meö aö gera efri hæöina
hæfilegan samastað fyrir svo mikinn
mann (þó hún væri fullgóö fyrir Ein-
ar og Haulc eins og liún var áöur).
Þetta geklc svo langt, aö fenginn var
maöur sunnan úr Reykjavík til þess
aö mála húsið hátt og lágt. Maöur
þessi haföi þaö sér til ágætis, að
hann haföi fengist viö skipamálningu
i Slippnum í Reykjavílc um tuttugu ár
og tók clr júgum- hærra lcaup en iönaðar-
menn hér á staönum. En einn galla mun
hann hafa haft, sem kom í ljðs, þegar
oddvitinn ætlaöi aö láta hann skraut-
mála forstofuganginn hjá sér. Hann
vildi nefnilega ekkert fást viö þess
háttar. Ekki veit ég livaÖ ma^ga tugi
þúsmida lcostaöi, aöeiné aö mala þetta
hús, en það heföi þótt dýrt hjá
heimamönnum. En þaö versta viö húsa-
kaupin er hvaö þau lcoma aö litlum
notum. Og bygging nýs skólahúss er^
alveg jafn óhjákvæmileg eftir sem áö-
ur. Su hreppsnefnd, sem nú tekur vi.
veröur aö taka þaö til rækilegrar
meöferöar, hvernig sem hún verður
skipuö. Skólamálin eru alltof lengi
búin aö sitja á halcanum og^verða
ráöamönnum hreppsins æ erfiöaöri
viöfangs eftir því sem lengur liöur,