blaðið - 04.07.2005, Blaðsíða 16

mánudagur, 4. júní 2005 I blaðið
Garðyrkjufélag Islands
- hönd á plóg í 120 ár

GARÐAR
Heimir Janusarson
Ég fer í fríið
Heyrst hefur að margt venjulegt fólk
fari í frí á þessum órstíma, sem sagt
yfir hábjargræðistímann, og að eng-
inn sé eftir heima til að hugsa um
grænu álmuna á heimilinu.
Hvað er þá til ráða? Hvernig get-
um við skilið við garðinn með góðri
samvisku meðan við höldum í fríið?
Til eru ýmis ráð, svo sem að slá
grasið vel og snöggt þannig að það
verði ekki vaxið manni yfir höfuð
þegar sumarfríinu er lokið og maður
verði ekki að bjóða sláttinn út ó evr-
ópska efnahagssvæðinu.
En þá kemur að stofublómunum.
Ekki dugar að vökva hressilega áð-
ur en farið er að heiman og vona hið
besta í þrjár vikur. Það sem hefur
reynst mér best er að koma öllum
gluggablómum úr beinni sól, t.d. með
því að færa þau niður á gólf, og láta
þau standa í ofnskúffu fullri af vatni.
Það ætti að duga í einhvem tíma, ég
tala nú ekki um ef lækkað er vel á
öllum ofnum í íbúðinni til að lækka
stofuhitann. Svo eru til alls konar
sniðug ráð, eins og að láta blómin
standa við hliðina á dollu með vatni,
leggja dagblaðsstrimla úr dollunni
yfir í blómapottinn og láta pappírinn
flytja vatnið á milli hægt og sígandi
- en það á frekar við einhveij ar algj ör-
ar dekurplöntur. Passið að allt dótið
standi á einhveiju sem þolir að nokkr-
ir vatnsdropar falli á það því það er
dólítið fúlt að fó bletti á parketið eða
teppið vegna sumarfría.
Það getur verið snúnara að gera
eitthvað svipað við útipotta og blóma-
körfur en prinsippið er það sama
- reyna að koma þeim í skugga eða
úr beinni sól, og reyna að semja við
nágrannana um að þeir svali þorsta
nágrannaplantna gegn greiðslu af
sama meiði seinna. Þetta virkar líka
vel sem „nágranna“gæsla, ég tala nú
ekki um ef nágranninn sæi um stofu-
blómin líka. Matjurta- og salatbeð-
in, sem eru í bragga eða skýli, þarf
að gæta vel að. Skiljið braggann eða
skýlið eftir hálfopið og tryggið að það
fjúki ekki upp. Einnig þarf að gæta
þess að það lokist ekki. Þá verður allt-
of heitt inni í skýlinu og allt þornar
og skemmist og heimkoman verður
döpur. Það væri rétt að taka allar
klárar og fullvaxnar nytjajurtir og
gefa nágrönnunum áður en maður
fer í fríið - til að tryggja rétta viðmót-
ið.
Svo er til gott ráð: Vilji ungling-
urinn á heimilinu ekki koma með
í fríið, eða verði hann að halda sig
heima og vinna fyrir síma, tölvu og
bflalánum, er upplagt að setja honum
fyrir vökvunarverkefni. Þannig vinn-
ur hann upp í uppihaldskostnað og
lærir að ekkert vex upp af engu - og
fræðist kannski aðeins um býflugurn-
ar og blómin í leiðinni.
Verkefhi vikunnar: Fara og vera
í fríi og njóta þess að vera til, það má
alltaf redda sér nýjum plöntum ef allt
klikkar.
Frá plöntuskiptamarkaði á 120 ára afmælishátíð Garðyrkjufélagsins í Grasagarðinum 26 maí sl.
Garðyrkjufélagið var stofnað 26. maí
árið 1885. Það er félag áhugafólks um
garðyrkju í landinu, sem stendur fyr-
ir ýmiss konar opinni starfsemi allan
ársins hring.
„Félagið er upphaflega stofnað
til að kenna fólki að rækta matjurt-
ir til forvarnar við skyrbjúg og öðr-
um sjúkdómum,” segir Jóhanna B.
Magnúsdóttir,fram-
kvæmdastjóri
Garðyrkjufé-
lagsins.,J3á-
verandi
landlækn-
ir, Georg
Schier-
beck, var
aðalhvata-
maður til
stofnunar félags-
i n s því það var beinlínis
nauðsynlegt að þjóðin fengi næringu.
Eftir því sem hagur þjóðarinnar fór
að vænkast fór Garðyrkjufélagið í
auknum mæli að hugsa um fegurðar-
sjónarmið og starfsemin hefur smám
saman hallast að þeim. Núna er þó
aftur vaknaður heilmikill áhugi um
matjurtarækt meðal félagsmanna.”
Margþætt markmið
Jóhanna segir markmið félagsins
fyrst og fremst vera að fræða lands-
menn um garðyrkju og þá þætti sem
fólk þarf að kunna til að geta ræktað
eigin garð.
Jóhanna B. Magnúsdótt-
ir, framkvæmdastjóri
Garðyrkjufélagsins.

Ikomin í
úmtl'h
Við bjóðum þér upp á:
# mikið úrval trjáa og runna, fjölærra plantna og
harðgerra sumarblóma
# plöntumar í matjurtagarðinn
• mold, áburð, ker og potta
# góða þjónustu og faglega ráðgjöf
Næg bílastœði
S7*RÐ
Rcykjancibraut
GRÓÐRARSTÖÐIN
ST#RÐ
Dalvegi 30 - Kópavogur - Sími 564 4383
Fax 568 6691 - stord@centrum.is
Komdu i Gróðrarstöðina Storð og njóttu svo sumarsins i litríkum blómagarði heima.
■ ■ u yuiuuoiwuuii viui ujri njuiuiuv^on 10
„ Þ e s s i
g r æ n a
ásýnd, sem
fæðst hef-
ur um alla
Reykjavík,
er kannski
ekki síst
félögum í
Garðyrkju-
félaginu
að þakka.
Þótt það
sé ef til vill
ekki allt
beinn verknaður Garðyrkjufélagsins
þá smitar það t.d. út frá sér þegar
einn félagsmaður í götunni er með
fallegan og vel hirtan garð - þá vilja
nágrannarnir feta sömu leið.”
Félagið stendur fyrir margs kon-
ar starfsemi sem stendur öllum op-
in. „Við byrjuðum á garðagöngum í
fyrra, sem hafa fest sig í sessi, og í ár
verða þær annan hvern miðvikudag
í allt sumar. Þá er gengið um ákveð-
in hverfi og skoðuð bæði opin svæði
og einkagarðar. Yfirskriftin á næstu
göngu er Jlósagangan mikla í Mos-
fellsbæ“. Garðagöngurnar hafa not-
ið vaxandi vinsælda og voru um 45
manns í síðustu göngu en veðurfar
getur bæði verkað letjandi og hvetj-
andi á göngumenn."
Lærðir og leiknir
Félagið hefur gefið út ársrit sitt, Garð-
yrkjuritið, samfellt í 110 ár og í því
er merkur fróðleikur og ýmsar áhuga-
verðar greinar. Sjö sinnum á ári gef-
ur félagið út fréttabréfið Garðinn og
flytur fréttir af því helsta sem gerist
innan félagsins, en að auki hefur það
staðið að útgáfu margra fræðibóka og
uppflettirita. Þrátt fyrir það segir Jó-
hanna jafnvægi vera á milli lærðra og
leikna félagsmanna.
„Það er alltaf fræðslufundur í hverj -
um mánuði yfir vetrartímann. Síð-
asta vetur komu að jafnaði saman um
70-100 manns á hverjum fundi. Kaffi-
tímarnir eru þó yfirleitt ekki nógu
langir því það þarf jú alltaf að kjafta
um áhugamálin. Því erum með þrjá
klúbba innan félagsins, matjurta-,
sumarhúsa- og rósarklúbb, og það er
meiri friður til að spjalla þar. Garða-
skoðunin er eins konar árshátíð fé-
lagsins. Þá hafa jafnt félagar sem ut-
anaðkomandi garðáhugamenn opnað
garða sína fyrir okkur og lofað okkur
að skoða einn sunnudagseftirmiðdag.
Þá eru nokkur hundruð manna sem
koma í garðana og skoða. 10. júlí eru
t.d. opnir sérstaklega fallegir garðar í
Keflavík og Njarðvík.”
Að góðum notum
Garðyrkjufélagið hefur tekið þátt
í garðyrkjusýningum hér á landi og
heimsótt aðrar erlendis. Skipulagðar
fræðslu- og skoðunarferðir, bæði inn-
an- og utanlands, eru farnar annað
til þriðja hvert ár.
Félagið gefur einnig út sérstakan
pöntunarlista yfir haust- og vorlauka
en þar er úrval mikið og hafa félags-
menn verið duglegir að panta af hon-
um til að prófa nýjar tegundir. Síðan
hafa verslanir tekið við að selja þær
þegar komin er reynsla á ræktun
þeirra. Árlega er gefinn út frælisti fyr-
ir félaga með um 1.000 tegundum og
yrkjum sem hægt er að panta af. Fjöl-
margir félagar Garðyrkjufélagsins
safna fræjum í eigin garði, hreinsa
þau og senda félaginu, sem svo ann-
ast dreifingu á fræinu.
Góð ráð
garðyrkju
fræðingsins