blaðið - 06.10.2005, Blaðsíða 21

Duvel frá Belglu
- lúmskur djöfull
Það er ávallt fagnaðarefni þegar
belgískar bjórtegundir bætast í
flóruna enda er ekkert ríki sem
bruggar jafnmikið af fjölbreytt-
um og vönduðum bjór. Bjórinn
Duvel frá Moortgat-brugghús-
inu er yfirleitt settur í flokk
með bestu bjórum heims, en er
þó ekki nærri jafn krefjandi og
margar aðrar belgískar bjórteg-
undir. Duvel er líka yfirleitt bor-
inn fram kaldur, á bilinu sjö til
átta gráður og helst í kældu belg-
miklu glasi í raun eiga allir belg-
ískir bjórar „sitt glas” og telst það
glæpsamlegt þar í landi ef kráar-
eigendur bera bjór fram í „röngu
glasi”. Duvel er í raun ekki hægt
að flokka með neinum öðrum
bjór, en það á reyndar við um
sumar af bestu bjórtegundum
Belgíu. Þær mynda sem sagt sinn
eigin flokk.
Duvel er þrígerjaður úr ljósu
maltbyggi, ljós og ferskur með
mikilli og öflugri froðu. Froð-
an er einmitt eitt af einkennum
bjórsins. Hún kemur til, þar sem
að örlitlum sykri og geri er bætt í
flöskuna, en gerið breytir sykrun-
um í koltvíoxíð sem skapar þessa
miklu froðu. Þetta er gríðarlega
bragðmikill bjór með flókið
bragð sem tröllríður bragðlauk-
unum. Bragðið er hreint og malt-
mikið og fyllingin mikil. I raun
er ótrúlegt að þetta mildur og fág-
aður bjór skuli vera 8,5% að áfeng-
ismagni enda er nafnið dregið af
því hversu lúmskur djöfull hann
er, en Duvel er einmitt djöfull á
hollensku. Hægt er að nálgast
þennan bjór, sem af mörgum
er talinn einn af bestu bjórum
veraldar, í verslunum ÁTVR í
Kringlunni og Heiðrúnu. Hann
kemur í 33CI flöskum og kostar
348 kr, einnig fæst hann á Kaffi-
brennslunni. ■
x
Ævintýrið byrjaði ýBoston á austurstönd Bandaríkjanna þegar Jim Koch, bruggmeistari lítils brugghúss hóf
framleiðslu á SAMUEL ADAMS Boston Lager þar í bæ árið 1985. Markmiðið í upphafi var að framleiða
hágæða öl sem hpfðaði til þess hóps neytenda sem gera miklar kröfur um gæði bjórs. Fljótt jókst
eftirspurnin og nii er svo komið að þetta "microbrewery" framleiðir SAMUEL ADAMS öl (fjölmörgum
afbrigðum til sölu um öll Bandaríkin og um víða veröld. Einungis eru notuð úrvals hráefni við framleiðslu á
SAMUEL ADAMS.
SAMUEL ADAMS öl hefur fehgið ótal viðurkenningar og verðlaun í alþjóðlegum bjórsamkeppnum. Hinn
þekkti bjórsmakkari og greinarhöfundur Stuart A. Kallen, tilnefnir SAMUEL ADAMS öl í bók sinni "The 50
Greatest Beers in the World" sem kom út fyrir nokkrum árum. (bókinni eru aðeins tilnefndar þær 50 tegundir
sem greinarhöfundi finnst bera af í bjórúrvali heimsins.
Hér á landi er SAMUEL ADAMS BOSTON LAGER, helsta afurð fyrirtækisins seld í vínbúðunum og
kostar 355ml flaska Kr 189,- á "Bjórhátíð í Október". Þess má geta að í nóvember og desember
kemur á markað SAMUEL ADAMS "WINTER LAGER" (jólabjór) sem margir bíða spenntir eftir.
Það er alltaf gaman að smakka góðan bjór, en til að njóta SAMUEL ADAMS, er best að kæla hann hæfilega
og drekka úr háu glasi þannig að froðan, sem er þétt og bragðmikil, fái að hjaðna um stund. Maltbragðið er
mjög fyllt og lítillega ristað. Eftirbragðið er nokkuð þurrt með meðal beyskju og situr lengi í munni. Liturinn
er Ijósbrúnn.
SAMUEL ADAMS hentar vel með mat, sérstaklega lambakjöti og nautakjöti. Einnig er gott að marinera
grillmat með SAMUEL ADAMS vegna hins sterka bragðs sem einkennir ölið.
SAMUEL ADAMS er öl fyrir kröfuharða bjórgæðinga!
Líklega einn sá besti í Ameríku
SAMUEL ADAMS Boston Lager
ÖLMENNING I 21
Bjórinn í sögu-
legu samhengi
Talið er að bjórinn sé fyrsti áfengi
drykkurinn sem orðið hafi til í
heiminum og að hann hafi verið
búinn til fyrir slysni. Nákvæm dag-
setning um hvenær bjór var fyrst
bruggaður er ekki til en talið er að
hann hafi verið bruggaður áður en
ritaðar heimildir komu til sögunnar.
Fyrsta heimildin sem til er um gerð
bjórs er að finna í British museum í
Lundúnum en þar eru til heimildir
sem segja að bjórinn hafi fyrst verið
bruggaður fyrir um 6.000 árum og
það hafi verið í Súmaríu sem liggur
milli Tígris og Efras.
góðan bjór með mat og þá aðallega
á föstum, þar sem ekki var bannað
að neyta vökva á föstum, og því var
bjór alltaf leyfður. Heimildir eru fyr-
ir því að munkar hafi drukkið allt
að 5 lítrum af bjór á dag. Munkar
hófu síðar að framleiða bjór ekki að-
eins til eigin neyslu heldur einnig til
sölu og munkabarir voru settir upp
og það má með sanni segja að við
getum þakkað munkunum fyrir að
þróa bragðgóða bjóra. Þeir notuðu
til dæmis humal fyrstir til bjórgerð-
ar og notuðu hann til að bragðbæta
bjór í Belgíu.
Þróun bjórsins
Ekki er vitað hvernig það kom til að
bjórinn var fyrst búinn til en talið
er að það hafi verið fyrir slysni þeg-
ar brauð hafi blotnað og gleymst
en hafi síðan gerjast þannig að bjór-
kenndur vökvi hafi orðið til. Vökv-
inn var síðar þróaður til fórna fyrir
guðina. Veldi Súmatra féll (vonandi
ekki út af of mikilli bjórdrykkju)
en Babýlónía tók yfir Mesapótamíu
og yfirtóku tæknina í bjórbruggun.
Vitað er að í Babýlóníu gátu menn
bruggað 20 tegundir af bjór. Egypt-
ar hófu þróun á bjór þar sem not-
að var óbakað deig við bjórgerð og
Grikkir og Rómverjar héldu áfram
þróuninni. Nokkrum hundruð ár-
um eftir fæðingu Krists var neysla
bjórs orðin almenn. Síðar litu Róm-
verjar þó sífellt meira á bjórdrykkju
sem óæðri drykk en vín og hann var
einungis drukkinn á jaðarsvæðum
þar sem erfitt var að fá vínber. Þá er
fjallað um bjór í Eddu þar sem vín
var gefið guðunum en bjór tilheyrði
þeim dauðlegu. Brauðbakstur og
bruggun var í höndum kvenna
fyrstu aldirnar eftir fæðingu Krists
og þangað til á miðaldir.
Bruggun í munkaklaustrum
Næst tóku munkar að sér að brugga
en ástæðan fyrir áhuga þeirra var
aðallega sú að þeir vildu þróa bragð-
Lög um bruggun
Árið 1516 voru fyrst settar reglur í
Þýskalandi um að einungis mætti
nota bygg, humal og vatn við brugg-
un bjórs en þá var ger ekki notað við
bruggun. Þessi lög eru elstu matar-
lögin í heiminum og eru enn við lýði
í Þýskalandi. Útflutningur á bjór
hófst um leið og gæðin urðu betri.
Á 14. öld var aðalbjórverksmiðjan í
Bremen sem sá um framleiðslu til
Hollands en England framleiddi að-
allega fyrir Norrænu löndin. Hansa
svæðið framleiddi gífurlegt magn
af bjór enda framleiddur fyrir Ind-
landsmarkað.
Tæknilegar uppgötvan-
ir breyta bjórgerð
Þegar gufuvélin kom til sögunnar
hafði það mikil áhrif á bjórgerð og
enn þann dag í dag er notast við
gufuvélar í Þýskalandi en þá jókst
framleiðslan til muna. Aðrar upp-
finningar höfðu einnig mikil áhrif
á bjórgerð s.s. að hitastig hefur mik-
ið með gæði bjórs að gera og farið
var að notast við kæliskápa í bjór-
verksmiðjum og aðrar aðferðir við
geymslu hans. Þá hefur sífellt staðið
yfir bragðbæting á bjór sem stendur
enn yfir. Bjórinn heldur áfram þró-
un sinni og nýjir kaflar eiga eftir að
verða skrifaðir á degi hverjum. ■
Tíu söluhæstu bjórtegundirnar
í ÁTVR miðað við lítra
janúar - september 2005.
Tíu söluhæstu bjórarnir Jan - sept 2005 (lítrar) 1
Víking (DS.) 1370.463
Víking Lite (DS.) 770.171
Thule (DS.) 660.269
EgilsGull 532.975
Faxe Premium (DS.) 507441
Tuborg (DS.) 497.185
Carlsberg (DS.) 420.884
EgilsPilsner(DS.) 333.571
Faxe Premium (DS.) 313.981
Heineken (DS.) 300.664
| Alls 5.707.604