blaðið - 29.08.2006, Blaðsíða 17

blaöið ÞRIÐJUDAGUR 29. ÁGÚST 2006
25
vísindi
visindi@bladid.net
Faðir flokkunarfræðinnar
Sviinn Carl von Linné (1707-1778) er stundum kallaö-
ur faöir flokkunarfræðinnar. Hann fann upp tvinafna-
kerfið svokallaða sem nu er notað til flokkunar á
öilum lífverum.
Skýrsla sérfræðinga um háskóla á íslandi
Efla þarf gæðaeftirlit
Islenska háskólastigið fær nokk-
uð jákvæða einkunn í skýrslu
sem Efnahags- og framfara-
stofnunin (OECD) birti í síð-
ustu viku.
Skýrsluhöfundar benda á að hin
öra þensla kerfisins á síðustu árum
hafi leitt af sér ýmis vandamál sem
bregðast þurfi við. Að þeirra mati
eru fjármunir sem varið er til gæða-
mála af of skornum skammti og of
fáar ytri úttektir framkvæmdar á
ári hverju.
Tekið á vandanum
Þorgerður Katrin Gunnarsdóttir
menntamálaráðherra telur þessar
ábendingar vera mjög mikilvægar
en bendir jafnframt á að tekið sé á
þessu í nýrri rammalöggjöf um há-
skóla sem samþykkt var í vor.
„Þar var einmitt megináherslan
af minni hálfu að taka á gæðamál-
um háskólanna. Ég hef oft sagt að
fyrsta skrefið í þá veru hafi verið
tekið með aukinni samkeppni, fjölg-
un nemenda og fleiru. Nú erum
við í rauninni komin í annan fasa
sem er að auka gæðaeftirlit og efla
gæðakröfur til háskólanna þannig
að þeir miðli þeirri þekkingu til
nemendanna sem þeir sækjast eftir,“
segir Þorgerður Katrín og bætir við
að jafnframt standi til að efla innra
sem ytra gæðaeftirlit.
Fjármagn úr fleiri áttum
Þorgerður Katrín segir að allar
þjóðir sem reki öflugt háskólakerfi
standi frammi fyrir spurningunni
um fjármögnunarleiðir þess.
„Það er ljóst að við þurfum að fá
fjármagn inn í háskólana, ekki ein-
göngu frá ríkinu heldur frá fleiri
aðilum, einkaaðilum og fyrirtækj-
um til að geta staðið undir því að
reka þessar öflugu stofnanir," segir
Þorgerður og bætir við að fyrirtæki
séu áhugasöm um að styrkja vísindi,
rannsóknir og háskóla í landinu
sem hafi meðal annars sýnt sig með
aðkomu þeirra að Háskólanum i
Reykjavík. „Það er jákvætt en ég vil
gjarnan sjá fleiri skref stigin í þeim
efnum.“
Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir
Ráðherra segir tekið á gæöamálum
i nýrri löggjöfum háskóla.
Gæta þarf að fjölbreytni
Skýrsluhöfundar segja að gífurleg
íjölgun nemenda á háskólastigi hér á
landi sé meðal annars til marks um ár-
angur af stefnu stjórnvalda. Þeir fara
jafnframt lofsamlegum orðum um
alþjóðavæðingu íslenskrar háskóla-
menntunar og telja brýnt að viðhalda
henni. Þorgerður Katrín tekur í sama
streng.
„Þeir segja það athyglisvert að ís-
lendingar sækj menntun til útlanda
og það hafi leitt af sér mikla fjöl-
breytni hérlendis. Við verðum að
gæta þess að sú fjölbreytni minnki
ekki um leið og við aukum námsfram-
boðið hér heima. Með fjölbreyttara at-
vinnulífi eins og við höfum upplifað
á undanförnum árum er auðveldara
fyrir okkar fólk sem er að mennta sig
í útlöndum að koma heim. Möguleik-
ar menntaðs fólks eru að aukast og
miðað við aðrar OECD-þjóðir höfum
við íslendingar ekki orðið fyrir því
sem kallað er „brain drain syndróm-
ið“ heldur erum við að fá fólkið okkar
heim,“ segir Þorgerður Katrín.
Skýrsla Efnahags- og framfarastofn-
unarinnar var samin af sex sérfræð-
ingum sem dvöldu hér á landi í viku-
tíma, heimsóttu alla háskóla og hittu
að máli fjölmarga hagsmunaaðila.
Hún var hluti af úttekt stofnunar-
innar á háskólastigi í 24 löndum og er
markmið hennar að kanna áhrif opin-
berrar stefnumörkunar í málefnum
háskóla f löndunum og vísa veginn
um úrbætur og nýjungar.
Sáttaleiðir
háhyrninga
Mannfólkið grípur til sérstakra
ráða til að sættast við sína nán-
ustu eftir að ósætti eða illindi
hafa komið upp. Stundum dugar
faðmlag til og í öðrum tilfellum
er gert vel við ástvininn í mat og
drykk.
Háhyrningar hafa einnig sínar
aðferðir til að sættast eftir að
slegið hefur í brýnu á milli þeirra
samkvæmt niðurstöðum nýrrar
rannsóknar á atferli þeirra.
Michael Noonan sem er sér-
fræðingur í atferlisfræði dýra
við Canisius-háskóla í Buffalo
hefur rannsakað hegðun háhym-
inganna síðastliðin fimm ár í
dýragarði í Ontario í Kanada og
kvikmyndaði dvrin alls í 2.800
klukkustundir. I nokkur skipti
slettist upp á vinskapinn hjá
ákveðnum dýrum í hópnum en í
öllum tilfellum sættust þau með
því að synda samhliða um stund
eftir að hafa tekist á.
Ftannsóknir hafa leitt í Ijós að
önnur spendýr sýna svipaða
hegðun og sem dæmi má nefna
að simpansar faðma hver annan
til að sættast eftir illindi. Fyrr en
nú hefur slíkrar hegðunar þó ekki
orðið vart hjá sjávarspendýrum.
Konur fáar í
æðstu stöðum
Konur í æðstu prófessors-
stöðum í evrópskum háskólum
eru hlutfallslega fáar sam-
kvæmt upplýsingum frá Evrópu-
sambandinu.
Árið 2003 voru konur að jafn-
aði í 15 prósent í æðstu stöðum
en karlar í 85 prósent. Litlar
breytingar urðu á hlutföllunum
frá 1999 til 2003.
Þegar litið er til nemenda
og útskrifaðra á meistarastigi
er hlutfall kvenna þó hærra en
karlanna. Árið 2003 var hlutfall
kvenna 59 prósent en 41 pró-
sent karlar. Þetta hlutfall snýst
nánast við þegar skoðaðar eru
tölur yfir þá sem höfðu útskrif-
ast úr doktorsnámi. Þar voru
karlar 57 prósent af heildar-
fjölda en konur 43 prósent.
s*afgangar f.
3o% afsláttur af
JVordsjö útimálningu
VerMœmi:
Geqnheilar útiftísar frd kr. 1.150.- m
Plastparket smellt frá kr. 890.- m2
Eikarparket /4 mm smellt kr. 2.690.- m2
farmsto rf ffl
ili
i
Skútuvogi 6 • Sími 568 6755 • www.alfaborg.is