blaðið - 06.10.2006, Blaðsíða 10

10 FÖSTUDAGUR 6. OKTÓBER 2006
blaóið
Höfuðborg Slóveníu
LJUBLJANA
Verð frá
á mann í tvíbýli í 3 nœtur
Gullfalleg, vinaleg og hlý!
Ljubljana sameinar töfra
liðinna alda og nútímann.
í Ljubljana fáum við á
tilfinninguna að við séum
í litlu fjallaþorpi og samt erum
við í kraftmikilli menningarborg
þar sem bíður okkar fjöldi
kaffihúsa, veitingastaðir,
verslanir, leikhús og óperuhús.
Úrvals gisting
Frábœrar skoöunarferöir
- Gönguferð um gamla bceinn
- Náttúruperlan Bled-dalur
- Dropasteinshellarnir og
Predjama-kastalinn
BANDARÍKIN _
Líða ekki kjarnorkueign N-Kóreu
Christopher Hill, erindreki bandarískra stjórnvalda í Suöaustur-Asíu, segir Bandaríkja-
menn ekki líða kjarnorkuvopnaeign Norður-Kóreumanna. Ummælin komu í kjölfar þess
að stjórnvöld í Pjongjang lýstu því yfir að þau hygðust sprengja kjarnorkusprengjur í
tilraunaskyni. Hill segir að Norður-Kóreumenn geti valið um að eiga framtíð eða ráða
yfir kjarnorkuvopnum og þeir geti ekki ætlast til að þetta tvennt fari saman.
UTAN ÚR HEIMI

Byltingarinnar minnst Bréf
sem Ajatollah Khomeini
skrifaði árið 1988 er orðið að
bitbeini hófsamra og harðlínu-
manna í Iran í daa.
Deilur milli hófsamra og harðlínumanna:
Bréf Khomeinis
í kastljósinu
■ Æöstiklerkurinn taldi kjarnavopn nauðsynleg
Bréf sem var skrifað af Ajatollah
Ruhollah Khomeini, leiðtoga
íslömsku byltingarinnar og valda-
mesta manns frans, árið 1988 og
var flestum gleymt var gert opin-
bert á föstudag og hefur magnað
upp deilur milli hófsamra afla og
harðlínumanna í landinu. Birting
bréfsins hefur einnig vakið mikla
athygli umheimsins enda segir
æðstiklerkurinn brýna þörf á því
að klerkastjórnin komi sér upp
kjarnorkuvopnum.
Tímasetning birtingarinnar
kemur á versta tíma fyrir
Mahmoud Ahmadinejad forseta en
fátt virðist geta forðað því að gripið
verði til viðskiptaþvingana gegn
klerkastjórninni vegna kjarnorku-
áætlunar hennar. Forsetinn hefur
ítrekað að íranar auðgi úran ein-
göngu til friðsamlegrar nýtingar
en bréf Kohmeinis virðist benda til
þess að ótti Bandaríkjamanna og
Evrópumanna við að íranar hyggist
koma sér upp kjarnorkuvopnum sé
á rökum reistur.
Stuttu eftir að Khomeini skrifaði
bréfið ávarpaði hann þjóð sína og
líkti ákvörðuninni um að fallast á
vopnahlé við íraka við að drekka af
„eiturbikar”.
f bréfinu sem var skrifað rétt
fyrir endalok hins blóðuga stríðs
írana og íraka færir Khomeini rök
fyrir því af hverju íranar eigi að
sætta sig við vopnahlé og vitnar svo
í annað bréf sem var skrifað af her-
foringja um nauðsyn þess að f ranar
komi sér upp kjarnorkuvopnum til
að halda áfram stríðinu við fraka
og til þess að geta svarað hugsan-
legum árásum í framtíðinni. Ali
Akbhar Rafsanjani, fyrrum forseti
frans og einn helsti leiðtogi hóf-
samra afla - í írönsku samhengi -,
stóð fyrir birtingu bréfsins.
Bréfið notað í pólitískri baráttu
Það var íranska fréttastofan
ILNAR sem birti bréfið fyrst, á föstu-
dag. Nokkrum klukkustundum
eftir að bréfið var birt hafði það
verið ritskoðað að skipun þjóðarör-
yggisráðsins og orðið „kjarnorka”
fellt úr því. Rafsanjani birti bréfið
til þess að svara ásökunum harðlínu-
manna um að hann hafi átt veiga-
mikinn þátt í því að franar féllust
á vopnahlé á sínum tíma en sumir
halda því fram að endi hafi verið
bundinn á stríðið í þann mund sem
íranar voru að knýja fram endan-
legan sigur. Deilurnar um hver hafi
borið mesta ábyrgð á því að klerka-
stjórnin féllst á vopnahlé eru hluti
af valdabaráttu hófsamra afla og
harðlínumanna, sem hafa styrkt
stöðu sína mjög í forsetatíð Ahm-
adinejads, í því völundarhúsi sem
íranska stjórnkerfið er.
Annar eiturbikar?
Þrátt fyrir að deilurnar snúist
um fortíðina hafa þær mikilvæga
vídd fyrir samtímann. Stjórn-
málaskýrendur segja að ákvörðun
Rafsanjanis um að vekja athygli á
bréfinu sé í aðra röndina til þess að
vekja athygli á því að stöðug ögrun
við vilja alþjóðasamfélagsins gæti
kallað sambærilegar hörmungar
yfir þjóðina og innrás íraka á haust-
mánuðum árið 1980.
Birtingu bréfs æðstaklerksins
er ætlað að sannfæra frana um að
þegar Kohmeini horfðist í augu
við hörmungar stríðsins sá hann
að ekki var hægt að halda áfram
á sömu braut. Hófsöm öfl í fran
óttast að glæfraleg utanríkisstefna
núverandi stjórnvalda byggist ekki
á raunhæfu mati á aðstæðum í al-
þjóðamálum. Viðskiptaþvinganir
og hugsanleg hernaðarátök vegna
Betri samskipti á nýrri öld Stuðn-
ingsmenn íranska landsliðsins í knatt-
spyrnu fylgjast með sínum mönnum
takast á við það íraska í Jórdaníu
í vikunni. Átta ára lang t stríð þjóð-
anna á níunda áratug síðustu aldar
kostaði rúmlega milljón manns lífið.
neitunar klerkastjórnarinnar um að
fallast á kröfur öryggisráðs Samein-
uðu þjóðanna um að láta af auðgun
úrans myndu hafa skelfilegar afleið-
ingar fyrir frana og myndu neyða
þjóðina til þess að drekka annan
„eiturbikar”.
Hverju sem deilur á milli hóf-
samra afla og harðlínumanna
kunna að breyta á næstunni er ljóst
að ógnin vegna kjarnorkudeilunnar
fer vaxandi með hverjum degi sem
líður og tilraunir klerkastjórnar-
innar til þess að kaupa sér tíma með
því að veðja á ósamstöðu um að-
gerðir meðal fulltrúa stórveldanna
\ öryggisráðinu kunna að verða
til þess að þolinmæði Bandaríkja-
manna muni á endanum þrjóta.