blaðið - 06.10.2006, Blaðsíða 16

blaðiö
Útgáfufélag:
Stjórnarformaður:
Ritstjóri:
Fréttastjórar:
Ritstjórnarfulltrúi:
Ár og dagurehf.
SigurðurG.Guðjónsson
Sigurjón M. Egilsson
Brynjólfur Þór Guðmundsson og
Gunnhildur Arna Gunnarsdóttir
Janus Sigurjónsson
Nytsamir
sakleysingjar
Brotthvarf Bandaríkjahers af Islandi hefur orðið mörgum tilefni til upprifjunar,
en vitaskuld er það misjafnt hvað menn vilja rifja upp um þetta mikla og heita deilu-
efni liðinnar aldar. I Staksteinum Morgunblaðsins voru herstöðvaandstæðingum
þannig ekki vandaðar kveðjurnar á dögunum; sérstaklega fram tekið að minning
þeirra yrði ekki heiðri höfð, enda hefðu þeir gengið í þágu helstefnu kommúnismans.
Ekki kom á óvart að margir gamlir göngumenn reiddust þessari athugasemd og Ög-
mundur Jónasson, þingmaður, hefur jafnvel velt fyrir sér málshöfðun á grundvelli
meiðyrðalöggjafarinnar.
Sjálfsagt er það rétt að fæstir þeir, sem lögðu Keflavíkurgöngur á sig, bundu ferða-
skó sína beinlínis með það fyrir augum að koma landi og þjóð undir hæl Moskvu-
valdsins. Einhverja slíka landráðamenn má hafa verið þar að finna, en um það geta
menn lítið vitað eins og sakir standa. Þó má vera að frumvarp allra flokka á Alþingi
um frjálsan aðgang fræðimanna að öllum gögnum í vörslum stjórnvalda, sem snerta
innri sem ytri öryggismál Islands á árunum 1945-1991, kunni að svipta hulunni af því.
Slíkt uppgjör við kalda stríðið kann að reynast sársaukafullt fyrir suma, en þegar öllu
er á botninn hvolft er sannleikurinn sagna bestur og eins og guðspjallamaðurinn Jó-
hannes boðaði, þá mun sannleikurinn gjöra menn frjálsa.
En hvað með þann fjölda Keflavíkurgöngumanna, sem ekki gengu erinda Moskvu-
valdsins? Fólk, sem einfaldlega vildi ekki hafa erlendan her í landinu eða nokkurn
her ef því er að skipta?
Lenín kallaði þetta fólk „nytsama sakleysingja" og átti þar við það fólk í hinum
frjálsa heimi, sem á einhvern hátt - meðvitað sem ómeðvitað - þjónaði tilgangi
heimskommúnismans og sneri það reipi, sem lýðræðisríkin yrðu hengd í, svo notað
sé líkingamál, sem Lenín var tamt. Sá stuðningur þurfti ekki að vera beinn; hlutleysi
eða friðþæging gat komið sér eins vel og bein liðveisla, að ekki sé minnst á andstöðu
við sameiginlegar varnir vestrænna lýðræðisríkja. Og ástæðurnar voru óteljandi; allt
frá aðdáun á hinni boðuðu heimsskipan, andúð á Bandaríkjunum, viðskiptahags-
munum, metorðagirnd eða bláeygum hugmyndum um friðsemd manna, til ótta við
að alræðisútrásin væri óhjákvæmileg og því vissara að vera í „réttu liði“.
Hinir nytsömu sakleysingjar dóu ekki út við hrun kommúnismans, enda geymir
mannkynssagan ótal dæmi um slíka heigla og sjálfsblekkingameistara frá öllum
tímum. Líkast til þekkja flestir dæmi um svo deiga menn og allra járn úr daglegu lífi
eða úr öðrum átökum á vettvangi þjóðmála og viðskipta, þó minna sé f húfi nú en þá.
Á dögum kalda strfðsins var baráttan hins vegar upp á líf og dauða hins frjálsa heims.
Og hverjir skyldu vera verri, þeir sem vissu betur eða þeir sem ekki vildu vita betur?
Andrés Magnússon.
Auglýsingastjóri: Steinn Kári Ragnarsson Ritstjórn & auglýsingar: Hádegismóum 2,110 Reykjavík
Aðalsími: 510 3700 Símbréf á fréttadeild: 510 3701 Símbréf á auglýsingadeild: 510 3711
Netföng: bladid@bladid.net, frettir@bladid.net, auglysingar@bladid.net
Prentun: Prentsmiðja Morgunblaðsins
íToppvara' á frábæíru veröí |
örumerki sem framleidd eru afMichelin - þekktasta og virtasta dekkjaframleiöanda i heimi
i
Gæöakaffi,
nettengd tölva,
tímarit og blöö ...
... fyrir þig á meðan þú bíður

Mikið úrval af heilsárs- og vetrardekkjum
undir allar tegundir bifreiða
... þjónusta i fyrirrúmi
P'
i
Dugguvogi 10 íff 568 2020 Hjallahrauni 4 Hfj.S565 21 21
16 FÖSTUDAGUR 6. OKTÓBER 2006
blaöiö
Framtíðarsýn eða afstöðuleysi
Mikil vertíð er nú hafin hjá okkur
þingmönnum og öðrum áhuga-
mönnum um stjórnmál. Þing er
hafið og ljóst að störf þess munu
einkennast af undirbúningi kosning-
anna í vor. Prófkjörsundirbúningur
er víða hafinn og frambjóðendur
munu á næstu vikum leitast við að
skerpa áherslur sínar og marka sér
stöðu út frá skoðunum, persónu-
leika og öðrum þáttum. Samhliða
því munu flokkarnir fara að sýna
á spilin fyrir kosningabaráttuna.
Allt þetta ferli er mikilvægt fyrir
lýðræðið, enda snýst stjórnmála-
baráttan bæði um einstaklinga og
stefnumál og mikilvægt að valkostir
kjósenda séu skýrir í því sambandi.
Vilja menn hærri skatta eða skatta-
lækkanir? Vilja menn auka umsvif
hins opinbera eða gefa einkaaðilum
meira svigrúm? Vilja menn auka
frjálsræði í viðskiptalífinu eða telja
menn höft og hömlur nauðsynlegar?
Vilja menn tryggja varnir landsins
með raunhæfum hætti eða finnst
mönnum engin þörf á því? Vilja
menn samræma umhverfisvernd
og auðlindanýtingu eða telja menn
útilokað að þetta tvennt geti farið
saman? Flokkar og frambjóðendur
verða að vera reiðubúnir að tjá af-
stöðu sína til þessara spurninga og
fjölmargra annarra.
Miðjusækni og miðjumoð
Þeir sem ekki geta svarað svona
spurningum lenda auðvitað í
miklum tilvistarvanda. Það er ekki
nóg að svara því til, að menn vilji
finna farsælustu lausnina á aðsteðj-
andi vandamálum út frá réttlæti,
sanngirni og hagsmunum þjóðfé-
lagsins í heild. Hver vill það ekki?
Svör af því tagi veita kjósendum
enga leiðsögn um það hvers vænta
megi af viðkomandi flokki komist
hann til valda og skortur á skýrri
grundvallarstefnu flækist líka fyrir
mönnum í hvert skipti sem taka þarf
afstöðu til einhverra mála. Miðju-
01 Viðhorf
Birgir Ármannsson
sækni er mikið tískuorð í umfjöllun
um stjórnmál um þessar mundir, en
það er ekki alltaf skýrt hvað átt er
við í því sambandi. Það er auðvitað
ljóst að flokkar sem ætla sér að vera
stórir þurfa að gæta þess að stefna
þeirra eigi hljómgrunn hjá breiðum
hópi kjósenda. Hitt er jafnljóst, að
flokkar sem reyna að fara bil beggja
í öllum helstu deilumálum lenda
fljótt í því að stefna þeirra verður
moð, sem ekki höfðar til nokkurs
manns.
Gallup-pólitík
Það er heldur ekki nóg að ætla að
byggja stefnu sína á niðurstöðum
skoðanakannana og viðhorfsmæl-
inga frá einni viku til annarrar.
Reynslan sýnir að flokkar sem ávallt
reyna að eltast við tískusveiflur og
meintan vilja almennings á hverjum
tíma lenda fljótt í vandræðum. Þeir
geta rokið upp í skoðanakönnunum
og dottið niður jafn hratt og skortir
alla fótfestu þegar takast þarf á
við vandasöm mál. Kjósendur eru
fljótir að átta sig á taugaveiklun og
hentistefnu af því tagi. Hugsanlegir
samstarfsflokkar taka slíkri Gallup-
pólitík líka með fyrirvara. Það
getur verið betra að eiga samstarf
við einhvern sem er ósammála þér
ef treysta má því að samkomulagið
standi, heldur en tækifærissinn-
ann, sem allt eins er líklegur til að
hlaupa frá niðurstöðunni um leið
og hún mætir einhverri mótspyrnu
í samfélaginu. Harðlínumenn, sem
aldrei eru tilbúnir til að gefa eftir,
eru auðvitað lítt samstarfshæfir, en
það sama á auðvitað við um þá sem
ekki er hægt að treysta til að standa
við gerða samninga.
Stjórnmál eru list hins mögulega
og til að ná niðurstöðu þarf oft að
gera málamiðlanir milli flokka og
jafnvel innan flokka. Það léttir þó
ekki af stjórnmálamönnum þeirri
skyldu að marka sér skýra stefnu
og kynna hana fyrir kjósendum.
I dagsins önn þurfa menn vissu-
lega stundum að taka krók á sig til
að komast eitthvað áleiðis. En ef
menn hafa ekki hugmynd um hvert
þeir ætla sér munu þeir aldrei ná
áfangastað.
Höfundur er þingmaður
Sjálfstæðisflokksins í Reykjavík.
Klippt & skorið
w
sínum tíma fékk
Gísli Tryggvason
hdl. þann vanda-
sama starfa að vera „tals-
maður neytenda", sem
aðallega vísar hinum og
þessum álitaefnum frá sér. En ekki þó alltaf
eins og lesa má að neðan. Klippari spyrsig hins
vegar hvort þetta sé um brýnt hagsmunamál
neytenda og hversé eiginlega jókerinn:
Jframhaldi afsamtali vií fulltrúa félagsins að
gefnu tilefni og aí teknu tilliti til sjónarmiða
sem komið hafa fram beinir talsmaður
neytenda þvl til íslenskrar getspár sf. sem
smásöluaðila á getraunaseðlum til neytenda
að láta afbirtingu Jóker-númers á seldum get-
raunaseðlum I þeim tilvikum sem Jóker hefur
ekki verið valinn."
Björn Ingi Hrafns-
son, formaður borg-
arráðs, hefur ekki
verið neitt sérlega duglegur
við að blogga upp á siðkastið,
en nú horfir það víst til betri
vegar með það, framsóknarmönnum til gleði.
Hann hefursumséflutt vefinn sinn yfirá blogg-
svæði Morgunblaðsins, bingi.blog.is (þó gamla
veffangið bjorningi.is dugi jafnvel sem fyrr).
En síðan má auðvitað - ef menn endilega
vilja - lesa meira í þá staðreynd að Bingi fari
með þessum hætti í faðm Mogga, enda greinir
Björn Ingi frá þessu undir fyrirsögninni „Aftur
á fornar slóðir". Þar er hann þó sjálfsagt aðeins
að vísa til þess að hann er gamall Moggamaður
og var raunar farinn að skrifa í blaðið áður en
hann náði að fermast!
Bjarni Benedikts-
son, þingmaður og
augljós framtíðar-
maður Sjálfstæðisflokksins,
skrifar grein á miðopnu
Morgunblaðsins i gær, þar
sem hann setur fram þá skoðun og rökstyður
vel, að efla þurfi sjálfstæði Alþingis og styrkja
innviði þess, svo það megi sín einhvers gagn-
vart framkvæmdavaldinu. Minnir hann á að
löggjafarvaldið eigi að vera valdamest hinna
þriggja greina rfkisins, en framkvæmdavaldið
- ríkisstjórn og möppudýr - hafi í æ ríkari mæli
fengið að ráða ferðinni meðan Alþingi fái vart
rönd við reist. Þetta eru orð í tima töluð, en
ætli ráðherrarnirséu sama sinnis?
andres.magnusson@bladid.net