Orðlaus - 01.02.2004, Síða 38

43
Mér finnst
Þær skoðanir sem að birtast hér eru ekki á ábyrgð Orðlaus.

O
.
Ferð án ferðalags
Nú er sá tími að flestir huga að ferðalögum sumarsins
og skipuleggja hvert á að fara til að finna hina sönnu
sumarsælu. Ég var búinn að skipuleggja eina ferð til
Grænland, aðra til Uganda og svo hafði ég hugsað mér
að skutlasttil Slóveníu og jafnvel að kíkja á sólarströnd
á Spáni. Ég hef þó ekki gert nein nákvæm tímaplön en
nýt þess að afla mér fróðleiks um fyrirheitnu löndin af
bókum eða á netinu. Svo lygni ég aftur augunum og
verð um stund nautabani á Spáni eða hvíli alsæll á
kristilegri nektarströnd og nýt
„Ástfanglð fólk í tllhugalífl ar wlðsfjarri
grjóthörðum raunverulelkanum sem bíður
handan vlð hornið. Bn eumlr átta slg á því að
verulelklnn er öðruvísl en óstsjúklr hugar
þoirra ná skýrrl rnynd af."
útsýnisins til hafs. Þá er ekki amalegt að ferðast um með
austurströnd Grænlands á borgarísjaka og berjast við
ísbirni eða rostunga í huganum. Engin óþægindi af þeim
ferðalögum og hugarflugið lyftirandanum í hæstu hæðir.
Allt frítt.
Skipulagning ferðalags er ekki ósvipuð tilhugalífi þar
sem fólk svífur um á rósrauðu skýi í áttina að hjónabandi
eða ævisambandi. Sjaldnast hvarflar annað að
elskendunum en að hjónabandið verði einungis
staðfesting á ríkjandi sælu. Ástfangið fólk leiðir ekki
hugann að kúkableium, andvökunóttum, framhjáhaldi,
rifrildi út af smáu og stóru eða almennu getuleysi.
Ástfangið fólk í tilhugalífi er víðsfjarri grjóthörðum
raunveruleikanum sem bíður handan við hornið. En sumir
átta sig á því að veruleikinn er öðruvísi en ástsjúkir hugar
þeirra ná skýrri mynd af. Þeir slíta því gjarnan sambandinu
áður en til þess kemur að rósrauð ímyndum breytist í
ískaldan veruleika með tilheyrandi sambúðarerfiðleikum.
Og síðan hefja þeir nýtt tilhugalíf með nýjum einstaklingi
á flótta sínum undan veruleikanum. Þeir fara aldrei í
sjálft ferðalagið.
Góð vinkona mín var allt sitt líf efnuð, hafði ferðast víða
um heim þegar hún komst að ákveðinni niðurstöðu. Besti
hluti ferðalagsins var undirbúningurinn og tilhlökkunin
en flest annað var vesen. Þá var alltaf gaman og engin
óþægindi á borð við það að kúldrast í flugvél með alltof
þröngt á milli sæta eða sólbrenna á strönd sem liðið
hafði um hugskotið sem staður hinnar fullkomnu
hamingju þar sem sólbrúnn skrokkur hvíldi í undurfögru
umhverfi sem myndaði kjöraðstæður fyrir sálina til þess
að taka flugið. Peningar skiptu vinkonu mína engu máli
og hún gat því farið í ferðalagaleikinn af fullri alvöru og
keypt sér farmiða eftir því hvert hugurinn stefndi hverju
sinni. Þessi ágæta vinkona mín var einn dýrmætasti
viðskiptavinur Flugleiða því hún keypti ótal farmiða frá
Islandi án þess að stíga nema örsjaldan upp í flugvél.
Hún vissi sem var að löngu flugi fylgja óþægindi á borð
viö flugþreytu og bögg á landamærum.
Mér finnst að sumu leyti skynsamlegt að hætta áður en
leikur hefst og láta þannig tilhlökkunina nægja. En samt
er niðurstaðan sú að lífið er ekki tilhlökkunin ein og
upplifunin. Víst er að ferðalag á ísjaka viö Grænland er
ekki raunhæft því kuldinn myndi líklega drepa mig áður
en ég félli fyrir ísbirni. Þar mun ég því ferðast á báti,
jafnvel þótt ég verði dálítið sjóveikur. Þrátt fyrir að
sólarströnd hafi sína ókosti þá held ég samt að óttinn
við sólbruna muni ekki halda mér frá því að fara og lifa
og leika mér. Niðurstaðan er nefnilega sú að ferðalagið
er nauðsynlegt því upplifunin slær allt annað út. Slæma
reynslan eykur mikilvægi þeirrar góöu í minningunni.
Og ekki má gleyma því að þeir sem láta einungis
tilhlökkunina nægja eignast engar minningar. Það sama
gildir um tilhugalífsfólkið. Minningar þeirra verða
fábrotnar í samanburði við það sem gerist hjá þeim sem
ganga ótrauðir lífsins veg þar sem hjónabandið er
vegvísirinn.
því munu ferðaskrifstofur ekki hagnast á skrópi mínu.
Ég á eftir að sólbrenna og vonandi að lenda í ýmsu
klandri í ferðalögum framtíðarinnar. Rétt eins og sá sem
barist hefur áfram í stormi og nýtur þess að vera í logni
mun ég njóta góðu stundanna á ferð um heiminn en
taka hinum af karlmennsku. Lífið hæfileg blanda af
þjáningu, vellíðan, sorg og gleði, fátækt og ríkidæmi.
Þeir einir sem hafa upplifað sársaukann kunna að meta
það þegar sælan hríslast um líkamann rétt eins og þeir
sem hafa upplifað skort læra almennilega að meta
allsnægtir. Þeir sem skilja það og ná að halda jafnvægi
eru hamingjufólk.
Reynir Traustason, ritstjórnarfulltrúi á Fréttablaðinu og
rithöfundur.
Hvenær hefst lífið?
Hvenær verðum við
stór?
Ég var varla farin að gera mér grein fyrir tilvist minni,
tala, hugsa og skilja aðra áður en ég var farin að ákveða
hvað ég ætlaði að verða þegar ég yrði "stór". Þessar
hugmyndir breyttust og þróuðust úr því að ætla að verða
prinsessa eða fegurðardrottning yfir í að verða læknir
eða leikari en enduðu að lokum í þvl að ég er orðin 22
ára og er ekki enn farin að ákveða hvenær ég ætla að
verða stór.
««*kl í rlgnlnsu * u,.*. * 6ka ®n éB s*öð
.... sfcotln i. ir...B bú|n nð
Ég er ekki að
aumka mér yfir hlutskipti mínu og halda því fram að það
hafi eingöngu gleymst að gefa mér töfralyfið sem gerði
mig að fullmótuðum einstaklingi heldur þvert á móti er
ég að reyna að svara spurningunni fyrir fullt og allt fyrir
alla eins og mig.
Ég held ef ég á að vera hreinskilin að ástæðurnar fyrir
því að ég get ekki tekið þetta skref út í lífið séu annars
vegar hræðsla við að enda uppi sem einhver önnur en
ég vil vera, hugsanlega óhamingjusöm, og hins vegar
óstjórnleg leti. Auðvitað væri auðvelt að flækja málin
og finna einhverjar háfleygari og samfélagslegri ástæður
fyrir því að maður vilji ekki verða stór en í mínu tilfelli
held ég að ég sé bara hrædd og löt. Svo hrædd að til að
bjarga mér frá margra ára háskólanámi og fylgjandi
blankheitum er ég klukkan hálfsex um morgun að reyna
að verða rithöfundur og svo löt að blaðsíðurnar verða
varla fleiri en tvær.
En það að verða stór er ekki bara starfið eða menntunin,
það er líka börn eða ákveðið barnleysi, gifting, ást eða
yfirveguð ákvörðun um einlífi, það er hugarástand,
leitinni er hætt. Við erum það sem við erum og við erum
sátt, hæfileikinn til að lifa í nútíðinni.
Ég er farin að hallast að því að þetta sé veiki! Ég efast
samt um að penisillín dugi við hræðslu og leti þannig að
ég mun leita svara utan við hin kiínísku læknavísindi.
Ég ætla ekki að láta mér tilhlökkunina eina nægja og
Það er kannski ofsagt að segja að við, fólk eins og ég,
séum veik en allavega sýkt af sjónvarpsglápi og
óraunhæfum væntingum.
Með tilkomu sjónvarps inn á flest heimili held ég að það
hafi orðið enn erfiðara að lifa í núinu. Flest okkar dreymir
ekki bara um framtíðina heldur veruleikafirrta framtíð
þar sem allir eru fríðir, konan eða maðurinn þinn elskar
þig, vinir þínir eru æðislegir og fallegu börnin þín virða
þig og dá. Við erum að keppa við óraunveruleikann líkt
og Þór reyndi við elli kerlingu. Þessi ímyndaði heimur
hlýtur að slá raunveruleikanum við því VIÐ sköpum hann,
með aðstoð amerískrar þáttagerðar. Mig dreymir um
fyrsta kossinn jafnvel þó ég hafi fyrir löngu kysst stráka
en ég stóð ekki í rigningu á miðjum fótboltavelli og kyssti
strákinn sem ég var í laumi búin að vera skotin í í sjö ár.
Ég man varla hvaða strák ég kyssti fyrst en ég var ekkert
skotin í honum og langaði eiginlega ekkert að kyssa
hann. Mig langaði bara í sleik við einhvern því að allar
vinkonur mínar voru búnar að fara í sleik! En það er ekki
bara fyrsti kossinn, það er svo margt. Ég hef aldrei fengið
klappsenu í rúllustiga á flugvelli eða hitt gamlan mann
sem segir mér eitthvað svo merkilegt að ég finn köllun
mína í lífinu. Og nei ég hef aldrei hitt neinn sem hefur
lent í neinu af ofantöldu því ég held að 90% af öllum
þeim sem upplifi eitthvað í líkingu séu leikarar á setti.
Að gera mér grein fyrir því að ég væri í raun minn eigin
gæfu smiður og það þýddi ekkert að vera í biðstöðu eftir
„lífinu" var mér þyngra áfall en að uppgötva að
jólasveinninn væri ekki til. Allt er undir mér einni komið.
Ég er þó tiltölulega bjartsýn, ég er búin að útiloka nokkra
möguleika. Ég er til dæmis orðin of gömul til að verða
táningsmóðir en það er eitt sem hræddi mig alltaf og
svo finnst mér ólíklegt að ég endi á kassa í súpermarkaði
eða sem öskutæknir. Með fullri virðingu fyrir öllum þeim
sem vinna við þetta, þetta er ekki almenn árás á
greinarnar, heldur veit ég bara að þetta myndi ekki gera
mig hamingjusama og þess vegna er ég búin að útiloka
þetta.
En hvernig nær samfélagið eiginlega að skipa I allar sínar
stöður? Ég hef hitt og þekki fólk sem dreymir um að
ganga í ólíklegustu og ég verð að segja drepleiðinlegustu
störf sem ég get ímyndað mér. Ein var að læra að verða
tollvörður og svo annar sem dreymdi um að verða
endurskoðandi. Ég veit ekki hvað ég hélt, en ég hélt
allaveganna ekki að þetta væru störf sem fólk stefndi
að. En svona eru nú mennirnir misjafnir og sem
betur fer, þó mér finnist þetta ||u«tl|*
sam* .dre, fonfl*6 WapP*!"“n
M ** . .de6a hltt a ég
niin* * svolítið grunsamlegt. Er
einhver sem sér til þess að allt gangi upp? Ef svo
er þá er sá hinn sami vinsamlegast beðinn um að gefa
sig fram því að þá gleymdist að segja mér frá mínu
hlutskipti.
Þegar ég var að ræða þetta við mömmu og vinkonu
hennar segir vinkonan við mig: „Til þess að finna út hvað
þú vilt gera verðurðu að reyna að sjá fyrir þér hvernig
þú vilt að líf þitt verði og finna síðan starfið út frá því."
Ég leit í vongóð og sigrihrósandi augun á þeim og hafði
ekki í mér að upplýsa þær um að það eina sem ég vildi
gera væri að hanga, ferðast, versla og eiga samt nógan
pening til að líta rosalega vel út og gefa flottustu
jólagjafirnar. Ég sagði bara: já, kannski ég verði bara
læknirl".
Kannski að maður verði að reyna að fullorðnast í litlum
skrefum, hænuskrefum. Ég held ekki aö ég muni vakna
einn afmælisdaginn með leiðarvísi að lifinu undir
koddanum, en hugsanlega mun ég vakna einn daginn
hamingjusöm, stór og sátt við lífið og get litið aftur á
langan veg af hænuskrefum.
KSJ-