Orðlaus - 01.02.2004, Qupperneq 42

4"

II.......^BPP—..
.1. .
■
t
í
Þegar leið á seinni hluta sjöunda
áratugarins voru bókstaflega allir
að springa af gleði, hamingju og
bjartsýni. Sólskinið var einna bjartast
í Californiu, sem var miðpunktur alls
þess sem var flott og nýtt.
Hippamenningin var að fæöast í San
Francisco, Nemar í Berkeley-háskólanum
stóðu fyrir mótmælagöngum og fólk
var að opna nýjar gáttir með hrikalegri
dópneyslu. Næturklúbbar eins og
Winterland, Whiskey a go-go og Fillmore
voru miðdepill þess nýjasta sem var að
gerast í tónlist. Innan um epísk
Ijósashow og útúrskakkra unglinga voru
hljómsveitir að spila sækedelískt rokk.
LSD rann eins og vatn um götur San
Francisco. Kóngurinn Bob Dylan sagði
allt sem segja þurfti. "Everybody must
get stoned!" Undir áhrifum sýrunnar
voru öll hljóð og Ijós stórkostleg. Fólk
lá agndofa í fjórtán mínútna
gítarsólóum. "Far out!" Ekki aðeins
tónlistin var löng, nöfn hljómsveitanna
sjálfra voru ekkert slor heldur. Janis
Joplin söng með Big Brother and the
Holding Company. Önnur bönd sem
voru að trylla hippana: Quicksilver
Messenger service, Country Joe
McDonald and the fish og Frank Zappa
and the Mothers of Invention. Það eina
sem var lengra en nöfn hljómsveitanna
og lögin þeirra var hárið þeirra.
I Swinging London var sækedelíunni
fagnað. Stelpur voru í mini-pilsum,
strákarnir keyrðu um á Austin Mini og
Carnaby stræti var heitasti staðurinn.
Áhrif Californiu náðu svo sannarlega til
Bítlanna sem skelltu í sig sýru og gáfu
út frábæra tónlist undir áhrifum hennar.
Á plötunni Revolver frá '66 er að finna
hið stórbrotna "Tomorrow never
knows", sem var tilkynning Bítlanna að
þeir voru "turned on". Næsta plata
þeirra var ekki beint sýruleg, en var svo
sannarlega unnin undir áhrifum hennar.
Þeir tóku sér böndin í Californiu til
fyrirmyndar og fengu sér sitt eigið langa
nafn: Sgt. Pepper's Lonely Hearts Club
Band. Frá alsælu "Lucy in the Sky with
Diamonds" til mikilfengleika "A Day in
the Life" er Sgt Pepper's ein besta plata
áratugarins og stendur uppúr sem
síðasta plata Bítlanna þar sem allt lék í
lyndi, áður en brestir komu í stærstu
hljómsveit allra tíma.
Ekki voru allir blómabörn. Skuggastræti
og gotneskt yfirbragð New York var
andstæða sólarstranda og
náttúrufegurðar Californiu. Þær
hljómsveitir sem eru tengdar við borgina
hafa mun myrkari og þunglyndari hljóm
en San Francisco-böndin. Andy Warhoi,
einn vinsælasti og umdeildasti
myndlistarmaður allra tima hafði hug
á að setja á laggirnar tónleikaröð. Hann
blandaði saman gjörningum,
kvikmyndum og Ijósasýningum í eitt
allsherjar skynvillupartý. Tónleikaröðin
var kölluð The Exploding Plastic
Inevitable, og var upphafið að algerri
byltingu í skemmtanalífi ungs fólks
þessara ára. Tónleikar voru ekki lengur
fólk í sætum að horfa á hljómsveit spila,
heldur blandaðist allt saman, fólk
hreyfðist og dansaði í straumum um
allan salinn og upp á svið með
hljómsveitinni. Engin sviðsljós voru til
staðar til að vekja athygli á
hljómsveitinni, heldur voru allir í salnum
umvafnir sækedelískum Ijósabjarma.
Þessar uppákomur voru sem trúarlegar
upplifanir fyrir hippana, eða "Freaks"
eins og þeir kölluðu sig sjálfir. Andy
setti saman hljómsveit fyrir þessa
tónleika. Hann hóaði til sín unga stráka
úr fylgdarliði sínu, gaf þeim hljóðfæri
og setti svo fyrirsætuna Nico fyrir framan
þá. Bandið var kallað Velvet
Underground og varð fljótt ein
framsæknasta og byltingarkenndasta
hljómsveit sem starfaði í 60's. Lou Reed
og félagar voru ekki á sýru, heróín var
þeirra dóp. Textarnir voru eftir því,
þunglyndir, subbulegir og lausir við alla
von.
Þótt hún væri frá Venice Beach í Los
Angeles voru The Doors svo sannarlega
New York sálir. Jim Morrison, "The
Lizard King", tautaði listræn, og oft á
tíðum ógnvekjandi, Ijóð sín við undirleik
rafmagnsorganista, jazz-trommara og
flamenco-gltarleikara. The Doors voru
ekki blómabörn. Þeir (eða réttara sagt
Jim) sjokkeruðu áhorfendur sina með
lögum um að nauðga og drepa foreldra
sína ("The End"), sýna kynfæri sín á sviði
og að slást við löggur á nær hverjum
tónleikum. Jim var ótrúlega drykkfelldur
og saup stanslaust úr viskíflösku. Hann
léstfeitur, þrútinn og með lifur gamals
manns í baðkari í frönsku hóteli árið
1970. Það segir kanski meira en mörg
orð að bjartsýnu ást-og-friður
hljómsveitirnar eru flestar gleymdar á
meðan The Doors og Velvet
Underground, sem sungu um dóp,
dauða og þunglyndi eru í dag taldar
einhverjar mikilvægustu hljómsveitir
allra tíma, margfalt vinsælli í dag en
þá.
Detroit var algerlega á skjön við allt
sem var að gerast í tónlist á þessum
tíma. í Detroit var spilaður Metall.
Hugtakið "Heavy Metal" kom fyrst
fram í lagi Steppenwolf, "Born to be
Wild": "I like smoke and lightning/Heavy
metal thunder" I dag kemur Whitesnake
eða eitthvað álíka upp í hugann þegar
einhver segir "Heavy Metal", en í 60's
var Heavy Metal-tónlist mjög hávært,
blúsað og sveitt rokk. Lið eins og MC5,
Blue Cheer og The Stooges voru að spila
gallhart rokk í skítabúllum sem voru
einkum sóttir af ofbeldisfullum svolum.
Gengi af ofstopafullum andófsmönnum
einsog The Up-Against-the-Wall
Motherfuckers voru áberandi í Detroit
senunni. Tónlist þessara og fleiri
hljómsveita af sama toga eru ekki að fá
verðskuldaða athygli fyrr en núna. Þeir
voru mörgum áratugum á undan eigin
samtíð. Á þessum árum neituðu
hljómplötufyrirtækin að gefa út þennan
„Maður stundar aldrei kynlíf eins og í N.
bíómyndunum. Þú gerir það ekki á gólfinu, þu1
gerir það ekki standandi og þú ferð ekkert
alltaf úr öllum fötunum. Veistu hvað, ef einhver
myndi rífa fötin mín einhvern tímann, ég myndi
drepa hann."
Pamela Andersson
Julianne Moore
„Það sem mér líkar ekki... tól sem kemur á
óvart. Þú veist hvað ég á við, að sjá góðgætið
í fyrsta skipti. Skoðaðu tólið áður en þú verður
ástfangin."
„Hvað er að verða um heiminn ef fólk má ekki
fá sér smá á broddinn og það fest á filmu, þó
það nú væri."
-Sharon Osbourne (um myndbandið af Paris
Hilton)
Jolene Blalock
Stjörnurnar um kynlíf
4