Fjarðarpósturinn - 14.01.1988, Blaðsíða 8

8
FJARÐARPÓSTURINN
Kjarasamningar framundan.
Laun þurfi aö hækka á bilinu 6 til
8% ársfjóröungslega á næstunni -
segir Siguróur t. Sigurðsson, formaður Hlífar.
Nú um ármótin voru kjara-
samningar verkafólks lausir á
íslandi. Óvissa ríkir um hvemig
takast megi að ná samningum á
almennum vinnumarkaði. Ýmsir
eru svartsýnir, telja að það verði
erfiðara en á undanfömum ámm
þegar náðst hefur nokkuð góð
samstaða á milli atvinnurekenda
og launþega, sem stundum hefur
verið kölluð þjóðarsáttin. Menn
hafa einnig deilt um ágæti hennar
og talið að í skjóli “hófsamra”
samninga hafí launaskrið mnnið
af stað og það sé mjög óheppilegt
því það mgli allar viðmiðanir.
Útgangan segir
ákveðna sögu.
Blm. Fjarðarpóstsins rætti viö
Sigurð T. Sigurðsson, formann
verkamannafélagsins Hlífar í
Hafnarfirði og spurði hann fyrst
hvort stefndi í hörku í samninga-
málunum eflir útgönguna úr
Garðastrætinu fyrr í vetur?
Útgangan segir auðvitað
ákveðna sögu. Hún segir heldur
ekki alla söguna því reynsla
undanfarinna ára sýnir að oft
skipast veður í lofti á skömmum
tíma. Atvinnurekendur geta þess
vegna verið tilbúnir að ræða við
okkur nú þótt þeir hafi ekki verið
það fyrir áramót. Formanna-
fundur hjá Verkamannasam-
bandinu verður haldinn um
miðjan janúar og þar verður að
sjálfsögðu rætt um hvað eigi að
taka til bragðs. Það getur verið að
takist að ná samningum fljótlega
upp úr því en öll teikn eru á lofti
um að einhverjum aðgerðum
verði að beita.
Búið að eyða því
sem berjast þarf
fyrir.
Er þjóðarbúið þannig statt að
það þoli meiri launahækkanir?
Vandamálið sem við stöndum
frammi fyrir er, að búið er að
eyða því sem við verðum að
berjast fyrir að ná fram. í slenskur
verslunarmáti er alltaf að færast
meira og meira inn á afborg-
anastig. Bæði með sífelltaukinni
notkun afborganarkjara þar sem
lánstími lengist alltaf heldur en
hitt og einnig með mikilli notkun
greiðslukorta. Við höfum vanið
okkur við að kaupa flest en hugsa
e.t.v. ekki um að þurfa að greiða
það fyrr en síðar. Þessi afborg-
anakjör þýða auðvitað ekkert
annað en hlutir verða dýrari og ef
fólk lendir í vanskilum vex kost-
naðurinn óðfluga.
Stærsta málið er svo að verka-
fólk hefur dregist verulega aftur
úr í launum. Á árinu '87 fengu
opinberir starfsmenn talsverðar
launahækkanir. Ég er alls ekki að
segja að þeir hafi ekki verið vel
að þeim komnir. Þeir þurftu á
þeim að halda. En verkafólkið sat
eftir, náði ekki þeim hækkunum
semþvíbar. Það var ekki hrópað
neitt um þjóðarvá þegar samn-
ingamir við opinbera starfsmenn
voru gerðir eins og gjaman er
gert þegar verkafólk berst fyrir
sínu lífsviðurværi. Þegar stórir
hópar í þjóðfélaginu ná fram
verulegri kjárabaráttu þá er ekki
spurt um hina. Þeir mega éta það
sem úti frýs.
Launaskriöið hefur
gert leikinn ójafnari.
Hefur launaskriðið farið
framhjá verkafólkinu?
Það hefur gert það að nokkru
leyti. Það er rétt að ýmsir hafa
fengið kjarabætur með þeim
hætti en það hefur líka aukið í
misréttið. Það eru stórir hópar
verkafólks sem fá laun greidd
eftir töxtum í kjarasamningum
og ekki krónu umfram það.
Ég get nefnt nokkur dæmi.
Starfsfólk hjá ísal fær greitt eftir
töxtum. Bensínafgreiðslumenn
eru ekki yfirborgaðir og hafa
dregist verulega aftur úr. Flest
allt fólk sem vinnur við
fiskvinnslu og niðursuðu vinnur
á töxtum og bónustöxtum. Þetta
eru m.a. þeir hópar sem verða að
fá verulega leiðréttingu í kom-
andi kjarasamningum.
Ekkert sem bendir
til aö dýrtíöin minnki.
Verkafólk er komið aftur fyrir
það sem það hafði náð ef miðað
er við aðra starfshópa og þá
dýrtíð sem nú ríkir í landinu. Það
er ekkert sem bendir til þess að
hún minnki. Stjómvöld virðast
forðast að reyna að hægja á
henni.
Ágætt dæmi um viljann á
stjómarheimilinu til að viðhalda
sem mestri dýrtíð er matar-
skatturinn. Hann leggst þyngst á
fjölmenn heimili. Hann skilur þá
ekkert útundansemhafaláglaun
og lifa af töxtum. Þeir þurfa
einnig að fá sína næringu.
Dýru'ðin, eins og hún er í dag,
bendir til þess að laun þurfi að
hækka á bilinu 6 til 8%
ársfjórðungslega á næstunni.
Svo ég nefni bensínafgreiðslu-
mennina aftur þá þurfa þeir að fá
launahækkun sem þessum pró-
sentutölum nemur alveg suax.
Viö munum leita
eftir verkfallsheimild.
Er hugsanlegt að komi til
verkfalla í komandi kjarasamn-
ingum?
Verkfall er auðvitað alltaf
neyðarúrræði. En ef ekkert
annað dugir til að ná fram nauð-
synlegri leiðréttingu launa hjá
þeim sem dregist hafa verulega
aftur úr verður ekki hjá því
komist. Við munum innan