Fjarðarpósturinn - 18.02.1988, Blaðsíða 4

4
FJARÐARPÓSTURINN
Byggja þarf 50 íbúðir
á ári næstu 5 árin
150 manns á biðlista eftir íbúð í verka-
mannabústað
Húsnæðismál hafa löngum verið í brennidepli og flestir eru sammála
um að það að eiga þak yfir höfuðið sé ein af frumþörfum mannsins.
íbúðaverð hefur undanfarna áratugi verið afar hátt og byggingarkostn-
aður einnig mikill. Því hefur mörgum verið nær ókleift að eignast eigin
íbúð. Margs konar byggingasamvinnufélög hafa orðið til, sem haft hafa
það að markmiði að byggja sem ódýrast fyrir sína félagsmenn og oft
hefur það tekist þótt dæmi finnist einnig um hið gagnstæða. Lög um
verkamannabústaði eru komin til ára sinna og oft hefur verið nokkuð
stormasamt um framkvæmd þeirra laga. Hinu geta fáir neitað að þeir
eru ófáir sem með þessum eina hætti hefur tekist að eignast þak yfir
höfuðið.
í stjórn Verkamannabústaða i
Hafnarfirði sitja þau Þorlákur
Oddsson, formaður, skipaður af fé-
lagsmálaráðherra, Páll Árnason,
varaformaður, Albert Már Stein-
grímsson, gjaldkeri, og Á$ta Sig-
urðardóttir, kjörin af bæjarstjórn,
Guðríður Elíasdóttir og Sigurður T.
Sigurðsson, kjörin af fulltrúaráði
verkalýðsfélaganna, og Hörður
Hallbergsson, kjörinn af BSRB.
Við fengum formanninn, Þorlák
Oddsson, og Albert Má Steingríms-
son, gjaldkera stjórnarinnar, til að
segja okkur frá framkvæmdum og
stöðu mála.
Við spyrjum Þorlák fyrst að því
hverjir komi til greina við úthlutun
íbúða og hvort margir séu á biðlista.
„Það eru alveg skýrar reglur
varðandi umsækjendur. Tekjur síð-
ustu þriggja ára mega ekki fara yfir
1650.000 kr., þ.e. árstekjur um
550.000 kr. að jafnaði. í öðru lagi
verða umsækjendur að eiga lög-
heimili í Hafnarfirði. í þriðja lagi
mega umsækjendur ekki eiga 'íbúð
fyrir. Þessar reglur verðum við að
hafa að leiðarljósi. Tekjuákvæðið
gerir það að sjálfsögðu enn brýnna
að byggja sem ódýrast, því þó stór
hluti ibúðarverðsins sé lánaður,
þarf ávallt að greiða hluta út.
Hvað varðar eftirspurn þá er hún
gífurlega mikil. Ég veit einnig mörg
dæmi um það að hægt er að tala um
neyðarástand hjá mörgum þeirra
sem á biðlista eru. Dæmi eru um
þriggja til fjögurra manna fjöl-
skyldur sem búa í einu til tveimur
herbergjum inni hjá ættingjum eða
vinum. Verkamannabústaðakerfið
virðist því vera eina lausnin hjá
mörgu fólki til að komast í eigið
húsnæði. Bæði er það erfitt að fá
leigt og leiguverð er einnig það hátt,
að fjölskylda með lágmarkstekjur
ræður engan veginn við slíkt. Bið-
listinn hjá okkur er því langur og í
dag munu vera á honum 150 manns.
Þá eru ekki taldir með þeir sem
fengið hafa úthlutun í það húsnæði
sem nú er verið að byggja, en því
hefur öllu verið ráðstafað!1
Hverjar hafa framkvæmdir verið
undanfarið?
„Þessi stjórn sem nú situr tók að
sjálfsögðu við ýmsum verkefnum
sem fyrri stjórn samþykkti og árið
í fyrra fór að miklu leyti í að ljúka
því sem fyrir lá“ segir Albert.
„M.a. var lokið við 7 íbúðir við
Móabarð og rétt fyrir jólin var flutt
í 8 íbúðir við Hvammabraut. í tíð
fyrri stjórnar var einnig ráðist í
samkeppni um teikningar að verka-
mannabústöðum og varð raðhúsa-
teikning hlutskörpust. Á þessu
svæði eiga að koma um 50 íbúðir og
þegar hefur verið lokið við 15
þeirra. Núverandi stjórn hefur hins
vegar fallið frá því að byggja áfram
með þessum hætti, því í ljós hefur
komið að íbúðir þessar eru of dýrar
og mun dýrari en staðalverð sem
okkur er gert að fara eftir. Við höf-
um því ákveðið að reisa lágreistar
blokkir í staðinn, en halda okkur
við svipaðan fjölda íbúða og þarna
var ráð fyrir gert. Þannig getum við
gert íbúðirnar mun ódýrari fyrir
skjólstæðinga okkar og nýtt jafn-
framt betur það fjármagn sem við
höfum til ráðstöfunar. Hvað næstu
ár varðar erum við búin að fá lóð
við Suðurbraut og þar er áætlað að
byggja 30 íbúðir í þremur húsein-
ingum!‘
Hvernig er með kaup á íbúðum á
almennum markaði?
Þorlákur: „Stjórnin stóð fyrir
kaupum á eldri íbúðum fyrir einum
tveimur árum, áður en verðhækk-
unarskriðan á eldri íbúðum fór af
stað. En við höfum ákveðnar reglur
að fara eftir og þegar íbúðaverð
hækkaði, vorum við ekki sam-
keppnishæf. Okkur er gefið upp af
húsnæðismálastjórn ákveðið stað-
alverð, sem er um 30.000 krónur á
fermetrann, og fyrningarverð er
2% fyrir hvert ár sem liðið er frá
byggingu. Við höfum því alls ekki
getað nýtt okkur almennan markað
eins og hann er nú. Það er einnig
staðreynd að okkur hefur tekist að
byggja mjög ódýrar íbúðir án þess
að slaka á kröfum um eðlileg gæði.
Ég get ekki stillt mig um að nefna
það að okkur hefur tekist að byggja
fyrir 70*% af staðalverði og ég hygg
að íbúðirnar við Móabarð 34-36 séu
ódýrustu ibúðir á landinu í verka-
mannabústöðum. Okkar stefna er
því að byggja sem ódýrast án þess
að kröfur um gæði séu skertar."
Hver eru byggingaráform næstu
ára?
Albert: „Það er ljóst að byggja
þarf um 50 íbúðir árlega næstu 5 ár-
in til að grynnka eitthvað á biðlist-
um. Það verður þó að geta þess að
biðlistar hljóta alltaf að vera
ónákvæmir. Mörg atriði hafa áhrif
á eftirspurn eftir íbúðum í verka-
mannabústöðum. Ég minni á, að
þegar margar litlar íbúðir voru
byggðar á sínum tíma í blokkum í
Norðurbænum gátu margir þeirra
efnaminni keypt á frjálsum mark-
aði. Því miður hefur framboð á
slíku íbúðarhúsnæði verið í alltof
litlum mæli nú hin síðari ár. Þá hef-
ur yfirstjórn húsnæðiskerfisins
mikil áhrif á byggingarmarkaðinn,
einkum hvað varðar úthlutunar-
reglur úr sjóðnum, tafir hafa t.d.
verið miklar á úthlutun lána og
margir komist í erfiðleika sem þeir
hafa ekki séð út úr og standa oft
slyppir eftir.
Við höfum þegar farið fram á
það við bæjaryfirvöld að tekið
verði tillit til verkamannabústaða í
því skipulagi sem nú er verið að
vinna að sunnanvert á Hvaleyrar-
holtinu og fleiri lóðum höfum við
augastað á!'
Hvernig er með endursölu á
íbúðum?
„Það eru alveg ákveðnar reglur
þar að lútandi. íbúðin er metin og
eigandinn fær greitt út andvirði
þess hluta sem hann hefur lagt í
íbúðina og stjórn verkamannabú-
staða kaupir síðan íbúðina. Hún fer
sem sagt ekki út úr kerfinu og ekki
er heimilt að selja hana á almenn-
um markaði!1
Þorlákur: „í þessu sambandi má
nefna einn þátt sem mér hefur lengi
fundist þurfa að fjalla um hjá hús-
næðisstjórn. Það er viðhaldsþátt-
urinn. Sem betur fer hafa langflest-
ir eigendur íbúða í verkamannabú-
stöðum séð um viðhald íbúðanna
með miklum sóma. Hins vegar er
því ekki að neita að margar elstu
íbúðirnar eru eðlilega mjög farnar
að láta á sjá og margir bústaðanna
þarfnast tilfinnanlega mikillar lag-
færingar. Hér þarf að koma til að-
stoð og ég hef nefnt þetta ítrekað
við ráðamenn í húsnæðiskerfinu.
Þessar íbúðir geta enn þjónað í
langan tíma ef viðhald væri í lagi!‘
Eruð þið bjartsýnir á að unnt
verði að koma upp 50 íbúðum ár-
lega á næstu 5 árum?
Albert: „Ég sé ekki ástæðu til
annars. Okkur hefur tekist að sýna
fram á að hægt er að byggja ódýrt
og þörfin er svo sannarlega fyrir
hendi. Hins vegar getur þörfin
minnkað, eins og ég sagði fyrr, ef
byggingameistarar settu það á odd-
inn að byggja smærri og ódýrari
íbúðir í miklum mæli. En enn er
þetta eina færa leiðin fyrir fólk með
lágmarkstekjur til að koma sér þaki
yfir höfuðið!*
Þorlákur: „Já, ég er bjartsýnn á
að okkur takist þetta. Skilningur
bæjaryfirvalda hefur verið mjög
góður varðandi byggingu verka-
mannabústaða og ég vil nota þetta
tækifæri til að þakka bæjaryfir-
völdum fyrir það hvernig tekið hef-
ur verið á þessum málum. Ég sé
ekki ástæðu til annars en að við fá-
um áfram hljómgrunn og náum
settu marki og getum haldið áfram
að byggja ódýrar, hagkvæmar
íbúðir, þannig að sem flestir geti
komist yfir eigið húsnæði!*