Fjarðarpósturinn - 10.03.1988, Blaðsíða 7

GVENDURGAFLARk_______________________________
Gaf laramir voru fréttamiðlar síns tíma
Oft er velt vöngum yfir því, hvernig gaflara-nafnbótin festist við
Hafnfirðinga á árum áður. Nokkrar kenningar munu vera uppi um
það. Ein kenningin er sú, að á árum áður, fyrir tíma dagblaða og
útvarps, Ieituðu menn niður í miðbæinn eftir fréttum, þegar tóm
gafst til. Sérstaklcga varð mönnum tíðförult að verslun Ferdinands
Hansen og var sagt, að menn hafi löngum staðið þar við gaflinn og
einnig við gaflinn á gamla Flygenrings-húsinu. Var fullyrt að för eftir
bakhlutana á körlunum hafi markast á gaflana. Þarna skiptust menn
á fréttum, ef einhverjar voru.
Gömul mynd frá Hafnarfirði. Þarna má sjá gafla nokkurra húsa en undir þeim komu menn saman og
fengufréttir hver hjá öðrum.
En gaflara-nafnbótina hafa
Hafnfirðingar líklega gefið sér
sjálfir, því þegar menn spurðu
tíðinda á förnum vegi og ekkert
var að frétta, þá var því gjarnan
svarað til, að helst væri að spyrja
gaflarana. Gaflararnir við húsin í
miðbænum voru fréttamiðlar
síns tíma. Þetta er líkleg skýring.
Gaflastöður Hafnfirðinga
hafa verið bæjarsiður, sem
kannski hefur heldur ekki verið
alls ókunnur í öðrum byggðar-
lögum. Að minnsta kosti er sagt,
að erlendur ferðamaður, sem
kom ríðandi niður í bæinn á öld-
inni sem leið eftir götuslóðanum
sem væntanlega hefur legið þar
sem Reykjavíkurvegurinn er nú,
hafi haft orð á því í ferðalýsingu
sinni, að margir karlar hafi stað-
ið við húsgaflana þegar niður í
bæinn kom og horfðu þeir for-
vitnislega á komumenn. Alla
vega vakti þetta athygli hins
erlenda gests. Varla hefur þó
nafnbótin komið frá honum.
Nú hefur gafla-nafnbótin fest
rætur og nær til okkar allra þó
ekki temjum við okkur lengur
fréttaleit undir húsagöflum.
Svo rann upp tími Hafnar-
fjarðarbrandaranna og þá var
spurt hvers vegna gaflararnir
stæðu við húsgaflana en ekki
undir húshliðunum. Jú, og ekki
stóð á svarinu: - Þegar rignir
rennur vatnið niður hliðarnar á
húsunum, sem voru bárujárns-
klæddar.
Nú er gaflaraöldin löngu liðin
og ekki lengur þörf á að venja
komur sínar að húsgöflunum í
fréttaleit. Ljósvakinn færir okk-
ur daglega nýjustu fréttir inn í
stofu. Samkeppni fjölmiðlanna
hefur magnast svo, að stundum
þykir manni nóg um. Sumir
fréttamenn eru svo ágengir í
fréttaleit að oft gengur fram af
manni. Það er spuring, hvort slík
ágengni geti ekki hreinlega trufl-
að gang ýmissa mála og komið í
veg fyrir eðlilega meðferð og
framgang.
Þetta datt mér í hug, þegar
frétt barst um uppsagnir tveggja
forustumanna Iceland Seafood í
Bandaríkjunum. Án þess að
ástæður liggi fyrir um þessar
miklu hræringar innan Samvinnu-
hreyfingarinnar þá voru frétta-
menn ágengir við aðila málsins
og vildu draga fram skilyrðislaus
svör þó menn vissu enn ekki sitt
rjúkandi ráð og hvorki gátu eða
vildu svara spurningum um mál-
ið á viðkvæmu stigi. Þó raun-
verulega liggi ekki enn fyrir hvað
liggur að baki þá hefur þegar far-
ið fram mikil umfjöllun um
málið, launakjör einstakra
manna dregin fram í dagsljósið
og getur eru uppi um valdabar-
áttu og óvild á milli manna og
tæpt er á persónulegum illind-
um.
Auðvitað eru stjórnunarmál
Samvinnuhreyfingarinnar ekk-
ert einkamál viðkomandi stjórn-
enda því Samvinnuhreyfingin er
fjöldasamtök með mikla og
merka hugsjón að leiðarljósi.
Líklega hafa þær hugsjónir
dofnað. En varast verður að
ræða slík stórmál þannig og
byggja umfjöllunina á getgátum
nánast eingöngu. Sú umfjöllun
getur orðið ærumeiðandi
umfram nauðsyn og getur hrein-
lega truflað eðlilega þróun máls-
ins því líklegt er, að flestir aðilar
í þessum leiðindamáli þurfi að
gera hreint fyrir sínum dyrum.
Urlausnir slíkra mála á frekar að
finna fyrir dómstólum en á vett-
vangi fjölmiðla. Alla vega er
fráleitt að fjölmiðlarnir felli
dóma fyrirfram.
Eins og þetta mál hefur verið
blásið upp líkist ævintýrið helst
Dallas-þætti um völd og gróða,
þó auðurinn liggi í fiski en ekki
olíu. En í fjölmiðlakapphlaup-
inu verður að fara að með meiri
gát.
Ef þessi kaldranalega umræða
á við rök að styðjast þá veltur
upp alvarlegur flötur varðandi
launakjörin. Margítrekaðar full-
yrðingar um að launabilið á milli
hinna lægstlaunuðu og hæstlaun-
uðu hafi breikkað reynast sann-
leikanum samkvæmt. Mörgum
brá í brún á síðastliðinu hausti
þegar upp komst, að laun banka-
stjóra ríkisbankanna höfðu verið
hækkuð verulega í kyrrþey og
voru þó laun þeirra ekki lág fyrir.
Krónur 300 þúsund á mánuði
voru nefndar. Þetta bar upp á
einmitt um það leyti sem átti að
fara að ræða launasamningna
verkafólks í fiskiðnaði. Forustu-
menn í Vinnuveitendasamband-
inu lýstu því yfir um sama leyti
að ekki væri svigrúm til kaup-
hækkana. Flesta rak í rogastans.
En nú virðist nýtt met slegið í
launagreiðslum og þá á vegum
Samvinnuhreyfingarinnar og
fjölmiðlarnir eru þegar farir að
gera því skóna að þessar síðustu
upplýsingar kunni að hafa haft
veruleg áhrif á hversu almennt
nýgerðir launasamningar voru
felldir. Reynist þessi umræða um
eina milljón í mánaðarlaun eiga
við rök að styðjast þá nemur
sölukostnaður við frystar afurðir
Sambandsins um eina milljón á
frystihús því þau eru ekki nema
25-30 að tölu.
Vonandi hafa fjölmiðlarnir
rasað um ráð fram í þessu máli
og allri umræðunni og að ljós eigi
eftir að koma, að sukkið sé orð-
um aukið og það verulega.
Bæjarráö um efnahagsa&geriir rikisstjómarinnan
Ó|x>landi vinnubrögð sem
mótmælt er harðtega
Bæjarráð samþykkti harðorð mótmæli á fundi sínum 3. mars
sl. gegn þeirri ákvörðun ríkisstjórnarinnar, að skerða framlag
til Jöfnunarsjóðs sveitarfélaga. Ennfremur var lýst vonbrigð-
um með að fyrsti áfangi í breyttri verkaskiptingu ríkis og sveit-
arfélaga hefur verið lagður á hilluna. Bæjarráð fór þess að lok-
um á leit, að ríkisstjórnin endurskoði þessar aðgerðir nú þegar.
Bókun bæjarráðs er svo-
hljóðandi: „Bæjarráð Hafn-
arfjarðar mótmælir harðlega
skerðingu Jöfnunarsjóðs
sveitarfélaga, sem um getur í
efnahagsráðstöfunum ríkis-
stjórnarinnar. Þessar aðgerðir
koma í bak sveitarfélaga, sem
þegar hafa gengið frá fjárhags-
áætlunum sínum og tekið
mark á ríkisstjórninni og for-
sendum hennar í þeim efnum.
Hafnarfjarðarbær verður
þannig af a.m.k. 15 milljónum
króna af mörkuðum tekjum í
fjárhagsáætlun og ekki öll kurl
komin til grafar enn.
Þess utan er augljóst, að
ríkisstjórnin ætlast til að það
verði sveitafélögin sem dragi
saman seglin, en ekki verður
þess vart að sama sé uppi hvað
ríkisvaldið sjálft áhrærir. Ein-
ustu niðurskurðartillögur þar
á bæ snúa einmitt líka að sveit-
arfélögunum, nefnilega niður-
skurður í húsnæðisgeiranum
og þar með á sviði félagslegra
íbúðarbygginga, á vettvangi
samgöngumála þar sem átaks
er þörf á höfuðborgarsvæðinu
og í heilsugæslumálum.
Þetta eru óþolandi vinnu-
brögð sem mótmælt er harð-
lega. Ennfremur lýsir bæjar-
ráð Hafnarfjarðar yfir von-
brigðum sínum og undrun
með þá ákvörðun ríkisstjórn-
arinnar að leggja á hilluna
fyrsta áfanga í breyttri verka-
skiptingu ríkis og sveitarfé-
laga.
Þessar aðgerðir gagnvart
sveitarfélögunum ganga þvert
á ítrekaðar yfirlýsingar þess-
arar ríkisstjórnar um aukið
sjálfsforræði sveitarfélaga og
valddreifingu. Hér er öllum
slíkum áformum stungið undir
stól.
Bæjarráð Hafnarfjarðar fer
þess á leit, að ríkisstjórnin
endurskoði þessar aðgerðir nú
þegar og sýni sig þannig mark-
tæka í samskiptum sínum við
sveitarfélögin í landinu.“
Urval af vörum
fyrir íþróttafólk
KÆLIPOKAR - HITAKREM
Kryddvörur í fallegum apóteksumbúðum
Opið alla virka daga frá 9-19.
Laugardaga frá kl. 10-14.
Vaktþjónusta annan hvern sunnudag frá
kl. 10-14.
Upplýsingar í síma 51600
HAFNARFJARÐAR AP0TFK
STRANDGÖTU 34, SÍMAR 51600 - 50090
7