Verktækni - 01.09.2002, Blaðsíða 18
Doktorsvörn í snjóverkfræöi og vegagerð
Skúli Þórðarson varði þann 6
september doktorsritgerð
sína í snjóverkfræði og vega-
gerð við norska tækni- og
náttúruvísindaháskólann í
Þrándheimi, NTNU. Ritgerð-
in heitir"Wind flow studies
for drifting snow on roads"
en hún fjallar um skafrenn-
ing á vegum. A snjóþung-
um og vindasömum svæðum veidur fok-
snjór aðallega tvennskonar vandamálum
á vegum; skaflamyndun á og við veginn
og snjókófi yfir vegi sem skerðir vegsýn
ökumanna. Þessi vandamál valda sam-
göngutöfum, draga úr umferðaröryggi
og hafa í för með sér aukinn kostnað
vegna vetrarþjónustu og snjómoksturs.
Meginviðfangsefni Skúla var að greina
á straumfræðilegan hátt vindstreymi og
snjósöfnun í vegskeringum en margir
erfiðustu kaflar vega með tilliti til
skafrennings liggja í skeringum. Mark-
mið doktorsverkefnisins var að þróa nýj-
ar hönnunaraðferðir með það að leiðar-
ljósi að draga úr vandamálum vegna
foksnævar á vegum. I verkefninu var
stuðst við bæði vettvangsrannsóknir og
tölvuhermun á vindstreymi í landslaginu
og í kringum vegi. Rannsóknir fóru fram
á þjóðvegi nr. 1 í Bólstaðarhlíðarbrekku
og á Kaperdalsvegen á eyjunni Senja í
Troms-fylki í Norður-Noregi. Hermanir
á vindstreymi voru gerðar með straum-
fræðikerfinu Flow3D, en kerfið var unnt
að laga að þörfum verkefn-
isins. Með samspili vett-
vangsrannsókna og vind-
hermana var unnt að skil-
greina skilyrði fyrir snjósöfn-
un í vegskeringum og ein-
angra þau atriði sem keppa
þarf að til þess að góður ár-
angur náist við hönnun
vegskeringa.
Niðurstöður verkefnisins
leiddu í ljós mikilvægi þess að greina á
milli aðstæðna sem annars vegar valda
streymi sem er unnt að lýsa í tvívíðu
rúmi og hinsvegar streymi sem aðeins
verður lýst í þrívíðu rúmi. Tvívíðar að-
stæður eru dæmigerðar fyrir aflíðandi
land og vegskeringar með litlum halla
en þrívítt streymi myndast við skörp
hallaskil í landslaginu og í bröttum
skeringum þar sem aðalvindáttin víkur
frá hornréttri stefnu á meginbrotlínur í
landinu. Ritgerðin kynnir tillögur að
hönnun vegskeringa sem henta við mis-
munandi aðstæður. Við bestu aðstæður
er unnt að útbúa skeringar sem tryggja
vindstreymi sem sjálfkrafa hreinsar snjó
af vegi neðan skeringar en að öðrum
kosti þarf að treysta á samspil veghönn-
unar og snjómoksturs.
I ritgerðinni var einnig fjallað um
snjósöfnun kringum snjóflóðavarnar-
garða, og tók Skúli ásamt fulltrúum frá
Veðurstofunni þátt í vindgangatilraun-
um í Frakklandi í því skyni. Fram-
kvæmdar voru tölvuhermanir á vind-
streymi í kringum snjóflóðavarnargarða
og kynntar niðurstöður varðandi snjó-
söfnun og vindafar í kringum snjóflóða-
garða.Við hönnun slíkra garða þarf að
gæta að hugsanlega skertu varnargildi
vegna snjósöfnunar og vindmögnunará-
hrifum sem almennt þekkjast hlémegin
við löng og há mannvirki og geta haft á-
hrif á því svæði sem verja skal gegn
snjóflóðum.
Meginhluti ritgerðarinnar sam-
anstendur af sex vísindagreinum sem
eru birtar á alþjóðlegum ráðstefnum og í
fagtímaritum. Niðurstöður doktorsrit-
gerðarinnar nýtast við vegagerð á
foksnævarsvæðum, auk þess að vera
koma að gagni við skipulag byggðar og
við almenna mannvirkjagerð þar sem
huga þarf að áhrifum vinds og foksnæv-
ar.
Verkefnið var styrkt afVegagerðinni,
Statens vegvesen í Noregi, Nordisk Veg-
teknisk Forbund og Evrópuverkefninu
RoadEx.
Foreldrar Skúla eru Þórður Skúlason
og Elín Agnarsdóttir. Hann er giftur
Ástríði Eggertsdóttur arkitekt og eiga
þau tvö börn, Ragnheiði og Þórð. Skúli
starfar við rannsóknar- og hönnunar-
störf hjá Orion Ráðgjöf ehf. í Reykjavík.
Nýr félagi -
Einstakt tækifæri
Nýir félagar íVFI fá nú einstakt
tækifæri til að ná sér í fría sumar-
leyfisferð jafnhliða því sem þeir
njóta góðs af því að vera félagar í
VFÍ. Allir þeir sem gerast félagar
fyrir 20. desember 2002 lenda í
lukkupotti sem dregið verður úr.
Vinningshafinn fær vikuferð fyrir
tvo til sólarlanda með leiguflugi Úr-
vals-Útsýnar sumarið 2003 að verð-
mæti kr. 120.000.-
Nánari upplýsingar og umsókn-
areyðublöð er að finna á heimasíðu
félagsins www.vfi.is og á skrifstofu
VFÍ í síma: 568 8511.
GLERHORÐ GÆÐI!
Glerhurð úr hertu gleri.
Sandblásin að hluta.
Þú getur valið um
mynstur eða komið
með eigin teikningu.
Innihurðir úr hertu gieri
Sterkt svipmót og falleg hönnun gera gæfumuninn.
Þú getur valið um mynstur eða komið með eigin teikningu.
Glerhurðirnar eru úr þykku hertu öryggisgleri sem þolir
mikið álag. Einnig höfum við mikiö úrval af lömum og
handföngum á boðstólum.
Samverk er alhliða glerverksmiðja sem sérhæfir
•t sig í utanhúss- og innanhússgleri. Við framleiðum
líka glerhurðir, skilrúm, afgreiðsluborð svo fátt eitt
sé nefnt. Sérsmíðum einnig hvaðeina
eftir óskum viðskiptavinarins.
Hafðu samband og athugaðu hvað við getum gert fyrirþig?
IglerverksmiðjTI
Eyjasandi 2 • Sími 487 5888 • samverk@samverk.is