Læknablaðið - 01.10.1916, Side 12

154
LÆKNABLAÐIÐ
kirtlum, t. d. á hálsi, í reg. submaxill., axilla, Resektion á liö er því að
eins gerö, aö þessi excochleation, sem áöur var lýst, tamponade og lokal
ljós- + X-geislun, ekki hafi komiö aö noturn. Nauösynlegt er aö vaka
vel yfir sjúkl. meö berkla, sem læknaöir hafa veriö með ljósi, og aö
skoöa þá meö vissu millibili, svo hægt sé aö sannfæra sig um aö sjúkl. séu
radikal læknaðir, ella ljósbööin endurtekin.
Technikina get eg ekki farið neitt verulega út í, enda hafa menn fengiö
nokkra hugmynd um hana, af því sem eg þegar hef sagt. Þó eg yfirleitt
hafi talaö um ljósgeislalækningar eingöngu, þá er þaö ekki svo aö skilja,
að alstaöar séu þær notaðar þannig. Þvert á móti eru þaö margir, sem
kombinera þær meö öörum aöferöum, eins og t. d. Ménard, sem varar menn
viö alt of miklum optimismus á einhverri einni aöferö. Þaö sem veldur
einna mestum ágreiningi, er immobilisation og gipsumbúöir. Sumir afneita
þeim aö meira eöa minna leyti, aðrir, t. d. Ménard, Jaubert, Rivier, halda
því fast fram, aö hvorttveggja beri aö nota fullum fetum. Bernhard geislar
meinið, Rollier geislar allan likamann. Báöir óska aö fá eins mikla pig-
mentation og mögulegt er. Lenkei reynir aö foröast hana eftir megni.
Sumir halda fram geislalækningum í háfjallaloftslagi, því þar sé ljósið
auðugast af djúpfjólubláum geislum, og af þvi þessi geislaauður sé miklu
minni breytingum undirorpinn þar á vetrum en á láglendinu, þá sé sér-
staklega gott aö senda sjúkl. þangaö yfir vetrartímann. Sönm kosti og
háfjallaloftslagið á strandarloftslagiö aö hafa, einnig þar er ljósiö mjög
auðugt af djúpfjólubláum geislum, húðin pigmenterast fljótt og mikiö.
Kemur þaö af því hve loftið er hreint, og svo reflektion frá sjónum og
sandinum. Sumir (Felten-Stolzenberg) taka þaö jafnvel fram yfir háfjalla-
loft, því árangurinn komi fyr. Aö vísu absorberar loftiö töluvert af geisl-
um, en aö sólarljósið á láglendinu þó hafi enn hiikinn lækniskraft, um
þaö bera fjölmargar greinar um sólarljóslækningar þar vitni. Auðvitað
stendur hálendið — auk loftslagsins — aö þvi leyti betur að vígi, aö þar
nýtur sólar miklu oftar en á láglendinu, en úr þvi má nokkuð bæta meö
þvi aö geisla sjúkl. lengur i einu, og þó einkum meö því aö nota tilbúinn
ljóskraft, bogaljós og kvikasilfur-kvarsljós, þó ef til vill ekki veröi sagt,
aö þaö sé „equivalent substitut" sólarljóssins.
Eg vonast nú til, að mér hafi tekist að gefa mönnum nokkra hugmynd
um þessar lækningaaöferöir og kosti þeirra og sýna fram á þaö, sem
margir af þeim höfundum, sem eg hef nefnt, líka taka fram, og þar á meðal
margir frægustu chirurgar heimsins, að ljóslækningarnar séu sú bezta kon-
servativa meöferð á berklaveiki, sem enn þekkist, og eru þetta þá í stuttu
máli aðalkostirnir:
1. Nothæfar í öllum tilfellum af „ytri“ berklaveiki.
2. Þjáningarlausar fyrir sjúkl.
3. Bæta hiö almenna heilbrigöisástand þeirra betur en nokkur önnur með-
ferö.
4. Engin kosmetisk spjöll.
5. Engin motili- eöa mobilitetsspjöll fram yfir þaö, sem sjúkd. sjálfur
hefir valdiö og bætir úr þeim betur en nokkur önnur meðferð.