Læknablaðið - 01.04.1924, Blaðsíða 12

LÆKNABLAÐIÐ
5S
rakti nákvæmlega sögu málsins og skýröi skoöanir lækna á málinu. Aö-
geröirnar voru fyrst aðallega með pessaria, en hafa nú breyst svo, að
pessaria eru að miklu leyti úr sögunni, til aögerða við retrodeviationir,
en óperationir komnar í staðinn. Ágreiningur hefir aöallega verið um það
á seinni árum, hverjar retrodeviationir eigi að óperera og hverjar ekki.
Ilenneberg skiftir retrodeviationum í þrent: r. mobilis, r. fixata af ad-
hæsionum og r. orsakaða af tumorum í.uterus eöa nágrenni hans. Við
þá siðastnefndu er retrodev. aö eins aukaatriði og meöferö fer algerlega
eftir þeim tumorum.sem til grundvallar liggja. R. fixata orsakast venju-
Icgast af bólgum, oftast salpingitum. Þá orsakast óþægindin aöallega af
bólgunni og aögeröin fer eftir ])ví, hvernig bólgan hagar sér. Salpingitar,
sem komnir eru í ró, valda sjaldan miklum verkjum, en konan á alt af
á hættu, að bólgan taki sig upp aftur. Ef menn þvi óperera svona retro-
deviationir, þá veröur adnex-óperationin aöalatriöið, og þá þykir H. rétt,
að rétta uterus viö um leið, ef hann er þá ekki oröinn svo breyttur, að
betra þyki að taka hann allan eöa mestan hluta hans. Eftir að adnexa
eru tekin burtu, er uterus til lítils gagns, en getur oröið til tnikilla óþæg-
inda, áframhaldandi metritis o. s. frv. R. fixata á aö óperera, segir Ii.,
ef verkir hverfa ekki við medicinskar aögerðir.
Retrodeviatio mobilis er þaö, sem mestum ágreiningi hefir valdið. Sum-
ir vilja óperera allar r. og jafnvel líka þær, sem að eins finnast af til-
viljun, en engum óþægindum valda, til þess að fyrirbyggja meiri skemdir
seinna. Aðrir vilja að eins óperera ef r. veldur verkjum eöa öðrum óþæg-
indum, og enn aðrir neita því, aö r. mobili's gefi nokkur sjúkdómseinkenni
og vilja því ekkert aðhafast.
IH. vill ekki óperera r. mobilis með verkjum, nema verkirnir hverfi viö
það, að uterus sé réttur upp og haldiö í normal stöðu (með pessarium).
Annars álítur hann, að verkirnir stafi af neurastheni, anæmi eöa alm.
splanchoptosis, og þá gagni uteropexi litið. Við sterilitas vill hann ópe-
rera r. mobilis, ef ekki finnast aðrar orsakir, og eins viö ítrekaða aborta.
Hann vill líka óperera ef nokkuð ber á sigi með r., því að þá er hætt við
því, að sigiö ágerist.
Proust talaði um operationsaöferðir við retrodeviatio. Þeim má skifta
í hysteropexia directa og indirecta (stytting á lig. rotunda). Hysteropexia
indirecta var fyrsta óperationin, sem reynd var (Alquié iSzpt), seinna
kend viö Alexander og Adams, og enn eru flestir á því, að gera heldur
indirecta en directa, en vilja þó ekki gera hana í blindni, eins og áður,
meðan hræðslan var mest viö aö opna abdomen. Proust notar mismunandi
operationsaöferðir, eftir því, hvert uterus er mjög losaralegur, hvort hann
er beygöur aftur á bak (regluleg retroflexio) eða hvort hann er bund-
inn af adnexbólgu. Þegar uterus er. mjög laus, segir Proust, að fossa
Douglasi sé oftast mjög djúp, og nái langt niður á vagina. Hann byrjar
])á með því aö loka fossa Douglasi ad modum M a r i o n, með saumum,
og gerir því næst ligamentopexi a. m. D o 1 é r i s, en sú óperation er í
því fólgin, að draga lykkjur af ligamenta rotunda, sína lykkjuna gegnum
hvorn musc. rectus, og sauma svo lykkjurnar saman yfir fasciunni. Ef
uterus er mjög beygöur aftur á bak, þá er hann oft stór og þrútinn, og
því meir sem hann þrútnar, því meiV eykst retroflexionin, Þaö er hægt
að rétta hann upp, en hann fellur strax aftur í sama fariö. Þá gerir P,