Læknablaðið - 31.12.1941, Page 9

LÆKNAB LAÐ I Ð
14 7
ónæmur fyrir joSi, þá getur þaö
kostað hann lífiö í crisis.
Profylaxis.
Reynt ska! aö bægja næmum
sjúkdómum frá sjúklingum meö
thyreotoxicosis og foi'öast allar
skurðaögeröir, sem biða mega be'tri
tíma. Sé nauðsynlegt aö gera að-
gerö á slíkum sjúklingi, er af sum-
um talið örugjara aö gefa áöur
sedativa og joö, helzt í nokkurn
tíma, ef hægt er.
Undirbúningsmeðferðin fyrir
skuröaögerö viö thyreotoxicosis
(strumectomia) má heita að skipti
mestu máli, til þess aö fyrirbyggja
crisis jrostoperativa, og ennfremur
aö gera ekki aðgerðina fyrr en bú-
iö er aö koma sjúkl. i gott jafn-
vægi.
Undirbúningurinn fyrir skurö-
aögerðina á aö fara fram á sjúkra-
húsi. Sjúkl. er látinn vera rúnr-
liggjandi á rólegum stað, íær kol-
vetnarikt fæði og vitamin, sérstak-
lega A og C. Auk þessa róandi
lyf. Efnaskipti eru mæld nokkru
eftir komu sjúklingsins og aftur
2—dögum síöar. Séu efnaskipti
aukin minna en 50%, er strax
byrjaö á joömeöferö. en séu eína-
skipti aukin yfir 50% er fyrst í
staö einungis gefiö róandi lyf
( luminal) og fylgst meö hve mik-
ið ástand sjúkl. lagast við það,
síðan gefið joö.
Þegar puls og efnaskipti nálg-
ast það nonnala (ekki yfir +30,
helzt ekki yfir +12%), sjúklingur-
inn orðinn rórri og liðan öll greini-
lega betri. þá er hugsað til strumec-
tomia. Fylgst er einnig meö lík-
amsþunga sjúkl. og leggja sumir
mest upþ úr því, aö hann sé far-
inn að þyngjast og telja aö geri
hann það ekki, gæti eitrunáráhrif-
anna enn um of.
Joömeðferö sú, sem nú er mest
notuð, er kennd viö Plummer og er
í því fólgin, að get'a sjúkl. 30—60
mg. joð (5—10 dropar af sol.
Lugoli) 3svar á dag, smá hækk-
aridi eftir því, senr þörf þykir, upp
í 90—126 mg joð (15—20 dropar
af sol. Lugoli) 3svar á dag. Þetta
sem annað í undirbúningsmeðferð-
inni er mjög mismunandi eftir
sjúklingum og tekur oftast 8—14
—21 daga.
Lugolsupplausn sú, sém notuð er
til Plummers-meðferðar, er sem
hér segir:
Joð gr. 5.
Joðkali gr. 10
. Vatn gr. 100.
Af þessari upplausn er 1 ccm
= 20 dropar = 126,5 nk?- J°®-
Aftur er Lugolsupplausn sú, sem
notuð er til Gramlitunar miklu
veikari, eöa
Joö 1
Joðkali 2
Vatn 300 (F.n.c.H.)
Hafi sjúkl. verið mjög „toxisk-
ur“ þykir ráðlegt að gefa honum
vænan joðskammt (t. d. 126 mg.
joð) rétt fyrir aðgerðina og gefa
aðgerðardaginn alls 380—500 mg.
joö, en minnka svo skammtinn
daglega úr því.
Utan sjúkrahúss ætti ekki að
gefa Basedow- eða strumasjúklingi
joð áður en að aðgerð fari fram,
heldur láta nægja að gefa sedativa.
Virðist toxicosis á svo háu stigi,
að slík meðferð nægi ekki. þá skal
senda sjúkl. á spítala.
Þegar sjúkl. er kominn í gott
jafnvægi hvað efnaskipti og al-
menna líðan snertir, skal ekki
draga að gera aðgerðina (strum-
ectomi), því að áframhaldandi joð-
gjöf gerir hann ónæman gegn joði,
og er læknirinn þá afvopnaður eí
til crisis kemur.
Sjúklinga, sem ónæmir eru gegn
joði, má þó gera joðnæma aftur