Læknablaðið - 01.07.1943, Blaðsíða 11

LÆKNABLAÐIÐ
GEFIÐ ÚT AF LÆKNAFÉLAGI REYKJAVÍKUR
Aðalritstjóri: ÓLAFUR GEIRSSON.
Meðritstjórar: KRISTINN STEFÁNSSON og ÓLI P. HJALTESTED.
29.árg. Reykjavík 1943. l.tbl. ' ..
Digitalis: Meðferð við organiska
hjartasjúkdóma.
Eftir Theodor Skúlason.. .
Erindi flutt á fundi i L. R. 9. desrmber 1942.
Rúmlega 200 ár eru nú liöin frá
fæSingu þess manns, sem almennt
er talinn frumkvöðull nútíma digi-
talismeðferöar viS 'hjartasjúkdóma.
MaSur þessi er William Withering,
fæddur áriS 1741 í Shropshire á
Englandi, en héraS þetta er eitt af
mörgum þar í landi, þar sem jurtin
digitalis purpurea vex sem illgresi
um allar jarSir.
Þegar taliS er aS Withering eigi
alla þökk skilda fyrir aS hafa upp-
götvaS merkislyhS digitalis, er þaS
ekki fyllilega sannleikanum sam-
kvæmt, en á hinn bóginn hefir
hann afrekaS þaS, sem ekki er
minna um vert, en þaS er aS kenna
mönnum skynsamlega notkun lyfs-
ins. Lyfjablöndur meS digitalis
höfSu sem sé um langan aldur fyrir
daga Witherings veriS notaSar af
leikfólki og læknum og i ýmsurn
tilgangi, en einkum þó til aS fram-
kalla niSurgang, sem um þaS skeiS
iþotti ein áhrifamesta lækningaraS-
ferS viS ýmsa kvilla.
Næst Withering stendur heimur-
inn þó í mestri þakkarskuld viS
grasakerlingu eina í fæSingar-
byggS Witherings, fyrir þekking-
una á þessu ágæta lyfi. Nafn konu
þessarar er mér ókunnugt — og
væri þó vert aS því væri á lofti
haldiS — enda þótt löngum hafi
veriS siSur í stétt okkar aS tala
meS nokkurri litilsvirSingu um
leikfólk, sem fæst viS þessháttar
iSju, Sem hún lagSi stund á. í ætt
konu þessarar hafSi lengi gengiS
aS erfSum jurtablöndu-uppskrift,
sem fræg var fyrir lækningarkraft
viS bjúg.
Withering gerSist aS loknu
prófi í læknisfræSum starfandi
læknir í enskum smábæ, í grennd
viS fæSingarbyggS sína.Þar kynnt-
ist hann uppskrift kerlingar, og
komst aS þeirri niSurstöSu, aS á-
hrif lyfjablöndunnar myndu ein-
göngu aS þakka því digitalismagni,
sem í henni var. Þar meS hófust
rannsóknir hans á digitalisverkun-
um, og stóSu þær árum saman, en
fljótt spurSist um hinn glæsilega
árangur af þeim, og breiddist notk-
unin út, sem eldur í sinu. ÁriS 1785